Tổng quan về mao mạch - Những điều bạn nên biết!

Máu là một phần quan trọng cho sự sống con người. Khi chúng ta bị tình trạng thiếu máu hoặc gặp vấn đề về tuần hoàn máu, nó có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí dẫn đến tử vong. Vậy nên không chỉ riêng mao mạch mà các bộ phận khác cũng có vai trò rất quan trọng.

Mao mạch có cấu tạo như thế nào?

Mao mạch là những mạch máu rất nhỏ nối các tĩnh mạch và động mạch. Thành mao mạch có một lớp tế bào nội mô với nhiều lỗ nhỏ giữa các tế bào giúp hỗ trợ quá trình trao đổi chất và máu.

Mao mạch là các mạch máu và mạch bạch huyết nhỏ nhất trong cơ thể. Mao mạch là nơi đảm bảo các chức năng chính của hệ mạch và là nơi trao đổi nước, oxy , CO2, chất dinh dưỡng và chất thải giữa máu và các mô xung quanh. Các mao mạch bạch huyết kết nối với các mạch bạch huyết lớn hơn để thoát bạch huyết thu thập trong vi tuần hoàn.

Cấu trúc mao mạch máu

Các tiểu động mạch phân nhánh thành các mao mạch, tạo thành những mạng lưới đi vào các cơ quan. Hệ thống mao mạch bao gồm các mao mạch thực sự, là những mạch máu dài và mỏng, độ dày của thành mao mạch là 0,5µm, đường kính mao mạch 5 đến 10µm.

Ở đầu mao mạch là cơ vòng tiền mao mạch có chức năng kiểm soát lượng máu đi vào mao mạch. Thành mao mạch là một lớp tế bào nội mô được bao quanh bởi màng đáy. Có những khe nhỏ giữa các tế bào nội mô đi xuyên qua thành mao mạch, có đường kính khoảng 6 đến 7nm, chiếm không quá 1/1000 tổng diện tích mao mạch.

Hầu hết nước và chất điện giải có thể dễ dàng đi qua các khe hở. Ngoài ra ở lớp tế bào nội mô còn có những bọc ẩm bào. Những bọc này hình thành ở một mặt của tế bào và di chuyển chậm qua lớp tế bào nội mô, vận chuyển các chất qua màng mao mạch. Có khoảng 10.000 triệu mao mạch với tổng diện tích trao đổi khoảng 500 đến 700m2.

Cấu trúc mao mạch bạch huyết

Mao mạch bạch huyết rất cần thiết để duy trì sự cân bằng thể dịch. Các thể dịch thường chảy ra khỏi mao mạch máu và đi vào mao mạch bạch huyết thông qua các khoang mô. Các mao mạch bạch huyết rất quan trọng để duy trì việc cân bằng thể dịch, được tìm thấy ở hầu hết các mô của cơ thể ngoại trừ hệ thần kinh trung ương, tủy xương và các mô không có tưới máu như sụn, biểu bì và giác mạc.

Mao mạch bạch huyết khác với mao mạch máu ở chỗ chúng không có lớp màng nền và có các tế bào biểu mô đơn giản có hình vảy hơi chồng lên nhau và tế bào này đính vào tế bào khác một cách lỏng lẻo. Các mao mạch bạch huyết có tính thấm hơn nhiều so với mao mạch máu. Biểu mô trong mao mạch bạch huyết hoạt động như một loạt các van mở theo một hướng cho phép thể dịch vào được mao mạch bạch huyết mà không cho phép nó trôi ngược ra khoang dịch kẽ.

Một vài bệnh về mao mạch thường gặp

Viêm mao mạch dị ứng

Viêm mao mạch dị ứng là một bệnh tự dị ứng gây tổn thương lan tỏa đến hệ thống vi mạch của nhiều cơ quan trong cơ thể gây viêm và chảy máu các mao mạch nhỏ ở da, khớp, ruột, thận của người bệnh.

Viêm mao mạch dị ứng chủ yếu xảy ra ở trẻ em và người trẻ tuổi với 50% các trường hợp xảy ra trước 5 tuổi, 75% xảy ra ở độ tuổi từ 3 đến 10, tỷ lệ mắc phải ở độ tuổi từ 2 đến 16 là khoảng 2%, tỷ lệ mắc ở nam giới gấp đôi nữ giới.

Bệnh có liên quan đến rối loạn tự miễn dịch nên bệnh không lây giữa người bệnh và người tiếp xúc.

Hội chứng rò mao mạch hệ thống

Hội chứng rò mao mạch hệ thống là một tình trạng hiếm gặp đặc trưng bởi các đợt tấn công nặng tái phát nhiều lần làm cho huyết áp bị giảm do dịch bị rò rỉ từ các mạch máu nhỏ được gọi là mao mạch. Các đợt cấp thường kéo dài nhiều ngày và cần được chăm sóc khẩn cấp. Đôi khi tình trạng này còn có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Hội chứng rò mao mạch hệ thống hầu như chỉ xảy ra ở người lớn và rất hiếm gặp ở trẻ em.

Những điều cần lưu ý

Dưới đây là những điều cần lưu ý đối với người bệnh mắc phải các bệnh về mao mạch kể trên mà các bạn có thể tham khảo:

• Đối với viêm mao mạch dị ứng thì đây là một bệnh tự dị ứng nên do đó không lây lan. Tuy nhiên, viêm mao mạch dị ứng xảy ra sau khi bị nhiễm khuẩn đường hô hấp nên bệnh nhân vẫn có thể lây lan các bệnh viêm nhiễm. Khi viêm đường hô hấp chưa được chữa khỏi hoàn toàn nên tránh tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân.
• Người mắc các bệnh về mao mạch cần được điều trị theo phác đồ của bác sĩ.
• Bệnh nhân cần thời gian nghỉ ngơi và hồi phục từ 1 đến 2 tháng, ăn uống nhẹ, chia thành nhiều bữa ăn nhỏ và hạn chế ăn chất xơ.
• Viêm mao mạch dị ứng cần điều trị kịp thời để ngăn ngừa biến chứng. Tuy nhiên hiện nay nhiều người tìm cách chữa bệnh bằng Đông y hoặc thuốc nam để chữa bệnh mặc dù những loại thuốc này có tác dụng chậm và không phù hợp để điều trị. Khi có dấu hiệu bệnh xuất hiện tốt nhất người bệnh nên đến bệnh viện để được tư vấn và điều trị đúng cách.

Trên đây là những thông tin tham khảo về mao mạch mà nhà thuốc Long Châu đưa ra. Hy vọng với những chia sẻ hữu ích trên đã giúp bạn đọc hiểu hơn về mao mạch và biết được những bệnh có thể mắc phải để có biện pháp phòng tránh tốt nhất.