Trẻ bị vẹo cổ nghiêng đầu cần chữa trị như thế nào?

Tình trạng trẻ bị vẹo cổ nghiêng đầu vốn không còn xa lạ và được lý giải là do ảnh hưởng của bệnh lý hoặc do quá trình mẹ sinh nở gây ra. Mặc dù không khiến cho trẻ bị đau đớn nhưng lại có thể khiến cho đầu của trẻ bị nghiêng sang một bên, gây cản trở vận động cũng như khó khăn trong việc xoay cổ của trẻ.

Bị vẹo cổ nghiêng đầu là gì?

Tật vẹo cổ (hay còn gọi là tật cổ xoay) là tình trạng đầu trẻ bị vẹo cổ nghiêng đầu sang hướng ngược lại với cằm. Xuất hiện từ khi trẻ còn trong bụng mẹ do nằm sai tư thế, khiến cho trẻ bị vẹo cổ bẩm sinh. Mặc dù không khiến cho trẻ bị đau đớn nhưng tình trạng này khấu đầu trẻ mất cân xứng và hoàn toàn bị nghiêng sang một bên. 

Bị vẹo cổ nghiêng đầu ảnh hưởng lớn đến chức năng vận động của trẻ

Biểu hiện khi trẻ bị vẹo cổ nghiêng đầu

Trước khi tiến hành chữa vẹo cổ, bố mẹ có thể nhận biết thông qua các biểu hiện như sau:

• Cổ nghiêng sang một bên, mặt xoay về phía đối diện. Chẳng hạn, trẻ bị vẹo cổ ở bên trái thì đầu trẻ sẽ nghiêng về bên trái còn mặt sẽ hướng về bên phải. 
• Chỉ quan sát một bên vai bị trẹo, kể cả khi bú sữa cũng chỉ bú một bên vì khó có thể xoay đầu theo hướng ngược lại. 
• Một số trẻ còn gặp tình trạng xuất hiện vết sưng hoặc u nhỏ ở cổ, khiến việc chữa vẹo cổ gặp một vài khó khăn vì đau đớn.

Nguyên nhân khiến cho trẻ bị vẹo cổ nghiêng đầu

Bẩm sinh

Trong 3 tháng đầu kể từ khi sinh ra, tật vẹo cổ ở trẻ sẽ phát triển cho tới khi trẻ trưởng thành. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này xuất phát từ việc:

• Do cơ SCM (sternocleidomastoid) bị rách, bầm tím và chảy máu do cuộc chuyển dạ kéo dài, mẹ khó sinh. 
• Cơ SCM phát triển ngắn hơn bình thường. 
• Trẻ sinh thường ngôi bất lợi (ngôi mông, ngôi ngang,...), phần cổ bị kéo căng và mắc kẹt lại ở ống sinh khiến sau này trẻ bị vẹo cổ nghiêng đầu.
• Biến chứng từ một số biện pháp can thiệp như sử dụng kẹp forcep, giác hút,... để đưa trẻ ra ngoài, khiến cho cơ SCM bị chấn thương và dẫn đến vẹo cổ. 

Bệnh lý

Bệnh lệch mắt: Dù sinh ra trẻ có cơ SCM khỏe mạnh, nhưng cơ mắt bị lệch sẽ khiến trẻ khó nhận biết được khoảng cách và chiều sâu. Tình trạng này kéo dài sẽ để lại thói quen nghiêng đầu, làm cơ SCM của trẻ bị căng ra và hình thành tật vẹo cổ.

Hội chứng Sandifer: Đây là hội chứng xuất phát từ việc trẻ bị trào ngược dạ dày thực quản, dẫn đến những cơn co cơ bất thường, khiến cho trẻ bị vẹo cổ nghiêng đầu.

Tật vẹo cổ của trẻ có thể đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau

Cách chữa vẹo cổ nghiêng đầu cho trẻ

Để giúp cải thiện và hỗ trợ chữa vẹo cổ, thông thường trẻ sẽ được chỉ định điều trị với các bài vật vật lý trị liệu hoặc dùng biện pháp phẫu thuật. Tuy nhiên điều quan trọng nhất là trẻ đều cần tuân theo sự hướng dẫn và theo dõi của bác sĩ, đồng thời có những lưu ý riêng khi chăm sóc và điều trị cho trẻ.

Một số bài vật lý trị liệu đơn giản

Một số bài tập vật lý trị liệu mà các bậc cha mẹ có thể tham khảo:

• Cho trẻ nằm trên giường hoặc nôi rồi đứng về phía ngược lại của cổ bị trẹo để tập cho trẻ quay đầu sang nhìn bố mẹ.
• Xoa bóp để mềm khối cơ co bằng cách để trẻ nằm ngửa trên đùi, đảm bảo phần gối đỡ được đầu của trẻ, mép đùi và vai trẻ trùng nhau, cổ đặt nghiêng về phía ngược lại với hướng bị vẹo. Tiếp theo, dùng một tay đỡ đầu trẻ, tay còn lại xoa miết day ở nơi bị xơ cơ cho tới khi vùng cơ mềm ra. 
• Với tư thế tương tự như trên, bố mẹ có thể dùng tay nhẹ nhàng xoay đầu của trẻ nghiêng về hướng không bị vẹo cổ. Tuy nhiên, động tác tay phải thật chậm rãi để trẻ không bị đau và cảm nhận độ căng cơ được dễ dàng hơn.

Lưu ý trong quá trình tập luyện

Để đảm bảo hiệu quả cho quá trình tập vật lý trị liệu, bố mẹ cần lưu ý một vài điểm như sau:

• Nên thường xuyên để cho trẻ nằm sấp trên nệm hoặc bề mặt mềm rồi sử dụng đồ chơi đặt ở trước mặt trẻ và thu hút sự tập trung của trẻ để cơ cổ của trẻ cứng cáp hơn.
• Đối với tình trạng nhẹ, bố mẹ nên kiên trì tập luyện chữa vẹo cổ cho trẻ trong vòng 2 tháng, tình trạng nặng thì từ 6 - 12 tháng để có được hiệu quả. 
• Thực hiện các bài tập đúng theo sự chỉ định của bác sĩ, không tự ý thêm bớt hoặc áp dụng các liệu pháp của người khác cho trẻ.
• Theo dõi và đánh giá chức năng vận động của trẻ trong suốt quá trình chữa vẹo cổ dưới sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc kỹ thuật viên.

Thực hiện phương pháp phẫu thuật

Thực hiện phẫu thuật là biện pháp chữa vẹo cổ dành cho trẻ từ 18 tháng tuổi, đã tập vật lý trị liệu nhưng vẫn không khắc phục được tình trạng cơ cổ bị yếu. Phương pháp này sẽ giúp cơ của trẻ được kéo dài và tăng tỷ lệ phục hồi cao hơn. 

Trẻ bị vẹo cổ nghiêng đầu cần được theo dõi sát và điều trị theo chỉ định của bác sĩ

Chữa vẹo cổ tuy mất nhiều thời gian nhưng nó là điều cần thiết cho trẻ, để trong tương lai khi trẻ lớn lên không ảnh hưởng đến khả năng thăng bằng, vận động và yếu tố thẩm mỹ cho trẻ. Chính vì vậy, khi vừa phát hiện trẻ bị vẹo cổ nghiêng đầu, bố mẹ nên lập tức mang trẻ đến cơ sở y tế để có được cách điều trị phù hợp nhất.

Hằng Lê

Nguồn thông tin: Tổng hợp