Trẻ sơ sinh đau bụng đi ngoài phải làm sao?

Khi bị đau bụng đi ngoài, trẻ bị thường mệt mỏi, nằm li bì và biếng ăn. Trẻ sẽ đi ngoài nhiều lần, phân lỏng, màu vàng hoặc xanh hoặc kèm chất nhầy, thậm chí có máu. Khi trẻ đau bụng đi ngoài, trẻ đã bị tiêu chảy. Các ba mẹ cần lưu ý tìm hiểu nguyên nhân và cách xử lý khi trẻ bị đau bụng đi ngoài.

Những nguyên nhân gây tiêu chảy ở trẻ sơ sinh

Tiêu chảy là gì?

Tiêu chảy là triệu chứng rối loạn tiêu hóa ở trẻ sơ sinh. Đây là tình trạng trẻ bị đi ngoài phân lỏng 3 lần hoặc nhiều hơn trong một ngày. Đây là một trong những bệnh thường gặp ở trẻ, đặc biệt ở trẻ sơ sinh khi hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện. 

Tiêu chảy cũng một trong những nguyên nhân gây ra tử vong hàng đầu ở trẻ. Mỗi năm trên thế giới có 3 - 5 triệu trẻ tử vong vì căn bệnh này. Tiêu chảy còn gây ra nhiều hệ lụy cho sự phát triển của trẻ như suy dinh dưỡng và nhiễm trùng. Nếu không điều trị kịp thời, tiêu chảy có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng cho sức khỏe và sự phát triển của trẻ.

Tiêu chảy là triệu chứng rối loạn tiêu hóa ở trẻ sơ sinh.

Nguyên nhân gây tiêu chảy ở trẻ sơ sinh

Trẻ sơ sinh có thể đi ngoài nhiều lần trong ngày. Điều này không có gì đáng quan ngại nếu phân của trẻ có tính chất bình thường, màu vàng sậm, trẻ không sụt cần… Trường hợp đi ngoài quá nhiều lần kèm theo những biểu hiện bất thường như đau bụng thì bé đang bị tiêu chảy.

Tiêu chảy là cách cơ thể tự loại bỏ vi trùng ra khỏi cơ thể và quá trình này kéo dài từ vài ngày đến một tuần. Tiêu chảy có nhiều trường hợp nặng, nhẹ khác nhau có thể kèm theo các triệu chứng như đau bụng, nặng hơn trẻ có thể theo sốt, buồn nôn, nôn, mệt mỏi, lờ đờ và mất nước. 

Nguyên nhân tiêu chảy ở trẻ em có rất nhiều, đây là một vài nguyên nhân phổ biến khiến trẻ bị tiêu chảy, đau bụng:

• Khi trẻ bị nhiễm các loại virus như rotavirus, vi khuẩn như salmonella hay nhiễm nhiễm ký sinh trùng Giardia, nhiễm vi khuẩn E.Coli, phẩy khuẩn tả… Ngoài ra, trẻ bị tiêu chảy có thể do bị dị ứng sữa. Bé bú quá nhiều hay mẹ ăn phải đồ tanh cũng là nguyên nhân khiến trẻ đau bụng tiêu chảy. Tuy nhiên, nguyên nhân hàng đầu gây đau bụng, tiêu chảy là do nhiễm virus. Khi bị, trẻ sẽ đi ngoài nhiều lần phân lỏng kèm theo nước, kèm theo đó là các triệu chứng của nhiễm trùng đường tiêu hóa do virus thường bao gồm nôn mửa, đau dạ dày, đau đầu và sốt.
• Ngộ độc thực phẩm cũng có thể gây tiêu chảy ở trẻ. Tuy nhiên, trường hợp ngộ độc thực phẩm khó xảy ra ở trẻ sơ sinh. Thường em bé hoặc trẻ mới biết đi ăn thức ăn hoặc uống nước bị nhiễm vi khuẩn gây bệnh mới bị ngộ độc thực phẩm. Dầu vậy, một số loại virus cũng có thể gây ngộ độc thực phẩm nên chúng ta không nên loại nguyên nhân này khiến trẻ bị đau bụng, tiêu chảy. Các triệu chứng tiêu chảy do ngộ độc thực phẩm thường xuất hiện nhanh chóng gồm nôn mửa và có xu hướng hết trong vòng 24 giờ. Và trẻ dưới 5 tuổi dễ bị ngộ độc thực phẩm hơn.
• Một vài nguyên nhân bệnh lý gây ra tình trạng tiêu chảy bao gồm bệnh ruột kích thích, dị ứng thực phẩm,...

Dấu hiệu tiêu chảy ở trẻ sơ sinh

Trẻ đi ngoài phân lỏng nhiều lần trong một ngày. Trẻ bú kém, mệt mỏi, đôi lúc còn nôn trớ. Một số trẻ khi bị tiêu chảy có thể xuất hiện thêm các biểu hiện như trướng bụng, sốt, phân có nhầy, lẫn máu… Khi bị tiêu chảy, trẻ thường mệt mỏi, ăn kém, bú kém, dẫn đến sụt cân, suy dinh dưỡng. Nhiều trường hợp tiêu chảy kéo dài gây mất nước, mất điện giải rất nguy hiểm.

Không được tự ý cho bé uống thuốc chống tiêu chảy trừ khi có sự chỉ định của bác sĩ.

Trẻ sơ sinh bị đi ngoài nhiều lần với những dấu hiệu dưới đây thì rất có khả năng là trẻ đã bị tiêu chảy:

• Số lần đi ngoài nhiều lần hơn so với số lần đi ngoài bình thường của bé;
• Phân lỏng kèm theo nước, chất nhầy;
• Trẻ bị đau bụng;
• Phân nước và có bọt;
• Màu sắc phân thay đổi;
• Có chất nhầy hoặc máu;
• Có mùi thối.

Trẻ sơ sinh đau bụng đi ngoài phải làm sao?

Điều đầu tiên khi trẻ bị đau bụng đi ngoài, mẹ hãy xem lại chế độ ăn của mẹ có ăn đồ gì tanh, sống, ôi thiu có khả năng gây tiêu chảy hay không để biết nguyên nhân. Bên cạnh đó, mẹ hãy:

• Tăng cường cho bé bú để đảm bảo cung cấp đủ nước cho trẻ, tránh tình trạng mất nước làm trẻ kiệt sức.
• Không ngưng việc bú mẹ mà hãy thay đổi chế độ ăn để đảm bảo các chất mẹ ăn vào không khiến tình trạng tiêu chảy của con tệ hơn. Nuôi con bằng sữa mẹ giúp ngăn ngừa tiêu chảy. Bú mẹ cũng giúp tình trạng tiêu chảy của trẻ nhanh khỏi và trẻ hồi phục nhanh hơn.
• Nếu trẻ vẫn có vẻ khát sau hoặc giữa các lần cho ăn, hãy thông báo với bác sĩ để được hướng dẫn chăm sóc trẻ. Khi đó, bác sĩ có thể chỉ định cho bé uống thêm chất lỏng bổ sung có chứa chất điện giải (oresol).
• Không được tự ý cho bé uống thuốc chống tiêu chảy trừ khi có sự chỉ định của bác sĩ.
• Nếu trường hợp trẻ lớn đã ăn dặm trước khi tiêu chảy bắt đầu, hãy cho trẻ ăn những thực phẩm dễ tiêu hóa cho dạ dày. Bạn nên chọn các loại thực phẩm mềm, dễ tiêu hóa như: chuối, táo, và ngũ cốc.
• Không cho bé và mẹ cũng tránh ăn thức ăn khiến bệnh tiêu chảy nặng hơn như: nước ép trái cây, sữa tươi, thức ăn nhiều dầu mỡ...
• Tiêu chảy do vi khuẩn có thể lây lan một cách dễ dàng, Do vậy, mẹ hay những người chăm sóc trẻ cần rửa tay sạch sẽ trước khi pha sữa, cho trẻ ăn hoặc thay tã cho trẻ.

Tiêu chảy không chỉ khiến bé mệt mỏi, chán ăn mà còn tiềm ẩn nguy cơ tử vong nếu bé bị mất nước nặng.

Tiêu chảy có gây ảnh hưởng đối với sức khỏe trẻ sơ sinh?

Tiêu chảy không chỉ khiến bé mệt mỏi, kiệt sức, chán ăn, không hấp thu được nhiều dưỡng chất mà nó còn tiềm ẩn nguy cơ tử vong nếu bé bị mất nước nặng mà không được bổ sung kịp thời. Mất nước là tình trạng trẻ không có đủ nước hoặc chất lỏng để cung cấp cho cơ thể. Cơ thể của trẻ sơ sinh khi bị tiêu chảy sẽ bị mất nước và điện giải nhanh chóng. Vì vậy, cần theo dõi chặt chẽ tình trạng của bé để biết các dấu hiệu mất nước để có biện pháp xử lý kịp thời:

• Mắt trũng, mệt mỏi, khóc không ra nước mắt;
• Kiểm tra tã thấy ít nước hơn bình thường;
• Trẻ lờ đờ, ít hoạt động hơn bình thường;
• Môi khô;
• Da khô;
• Nếp gấp da bụng không trở lại hình dạng bình thường ngay sau khi véo nhẹ.

Khi trẻ sơ sinh đau bụng đi ngoài, mẹ không nên chủ quan lơ là vì tiêu chảy là hiện tượng phổ biến ở trẻ nhỏ. Dầu rất phổ biến nhưng để xác định nguyên nhân tiêu chảy là rất khó. Và một khi bị tiêu chảy, nếu không chăm sóc và điều trị đúng cách có thể dẫn đến mất nước, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Chính vì vậy mà mẹ không được lơ là, coi nhẹ bất cứ biểu hiện nào bất thường ở trẻ.

Uyên Hồ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp