Trò chơi giả bộ (chơi mô phỏng) kích thích tính sáng tạo và trí tưởng tượng của trẻ ở từng giai đoạn

Việc chơi giả bộ, hay còn gọi là chơi mô phỏng thể hiện qua việc trẻ bắt chước và tái hiện lại các hành động và âm thanh từ cuộc sống hàng ngày vào trong hoạt động chơi của mình. Trò chơi này giúp trẻ phát triển sự sáng tạo và trí tưởng tượng của trẻ, và được chia thành các giai đoạn khác nhau dựa trên độ tuổi của trẻ.

Giai đoạn chơi trò chơi giả bộ ở trẻ 18 – 24 tháng

Trẻ bắt đầu phát triển khả năng chơi giả bộ từ khoảng 18 đến 24 tháng tuổi, giai đoạn này được coi là sớm trong việc phát triển chơi giả bộ. Trẻ ở độ tuổi này thường bắt chước những hành động của người lớn một cách tự nhiên, dùng để khám phá vật chất và môi trường xung quanh. Họ có xu hướng quan sát và bắt chước những hành động của người lớn trong gia đình, như:

• Bắt chước các hành động hàng ngày: Trẻ có thể bắt chước cách người lớn sử dụng điện thoại, cốc uống nước, chải tóc hoặc quét nhà.
• Giả bộ với đồ chơi: Trẻ có thể giả bộ ăn, ngủ, nói chuyện điện thoại với các đồ vật xung quanh. Họ có thể cố gắng nhai nhóp bánh đồ chơi hay tự chải tóc cho mình.

Giai đoạn này, trẻ thường tự chơi giả bộ một mình, tập trung vào những hành động đơn giản liên quan đến cuộc sống hàng ngày mà họ đã quen thuộc. Đây là bước đầu tiên trong việc phát triển khả năng chơi giả bộ, mở đầu cho sự phát triển tương lai của trẻ trong việc bắt chước và tái hiện lại các hoạt động phức tạp hơn.

Giai đoạn chơi trò chơi giả bộ từ khi trẻ 2 đến 3 tuổi

Vào giai đoạn khi trẻ 2 đến 3 tuổi, khả năng chơi giả bộ của trẻ mở rộng từ những hoạt động đơn giản với đồ vật sang việc tương tác với người khác hoặc búp bê. Trẻ sáng tạo hơn trong việc giả bộ, thể hiện qua các hoạt động như cho búp bê ăn uống, mặc quần áo cho búp bê, hay đưa búp bê đi ngủ.

Đặc biệt, khi trẻ đến khoảng 3 tuổi, khả năng chơi giả bộ của trẻ được phát triển thêm qua giai đoạn gọi là chơi giả bộ muộn và sử dụng các đồ vật thay thế. Trẻ không chỉ đơn thuần lặp lại các hành động với đồ vật nữa, mà còn bắt đầu tưởng tượng và sáng tạo ra các đồ vật thay thế để thể hiện những ý tưởng của mình. Ví dụ như trẻ có thể lấy đồ dùng điều khiển làm điện thoại để liên lạc, sử dụng chai nước hoặc cuộn giấy làm micro để hát như một ca sĩ, hoặc xếp giấy lại thành từng tầng như làm bánh sinh nhật.

Cùng với đó, trẻ cũng có thể chỉ cần tưởng tượng một cách tự nhiên mà không cần sử dụng đồ vật cụ thể, chơi những trò chơi mà trẻ sáng tạo ra và thích thú với chúng. Ví dụ như dùng tay làm cử chỉ như đang điện thoại, hoặc tự nói chuyện với một người tưởng tượng. Trẻ có thể lấy ghế xếp lại với nhau để tạo thành chiếc xe buýt và thực hiện các hoạt động nhảy nhót trên đó.

Ở giai đoạn này, khả năng tưởng tượng của trẻ được thúc đẩy mạnh mẽ, giúp trẻ có thể biến mọi thứ xung quanh thành những đối tượng và hoạt động trong trò chơi của mình.

Giai đoạn chơi trò chơi giả bộ từ khi trẻ 4 đến 5 tuổi

Vào giai đoạn khi trẻ 4 đến 5 tuổi, khả năng chơi giả bộ của trẻ chuyển từ việc đơn giản bắt chước sang giai đoạn chơi đóng vai. Trẻ bắt đầu xây dựng các tình huống phức tạp và tạo ra các chuỗi hoạt động có cốt truyện, thể hiện sự phát triển rõ rệt của khả năng xã hội và tưởng tượng.

Ở độ tuổi này, trẻ thường bắt chước các nhân vật và hoạt động mà họ thường xuyên tiếp xúc, như nấu ăn, gia đình, hoặc chơi với búp bê và gấu bông. Các hoạt động này trở nên phức tạp hơn khi có sự tương tác và phân vai giữa các nhân vật. Trẻ có thể tổ chức các buổi chơi đóng vai với nhiều người tham gia, từ tự chơi với búp bê đến chơi cùng bạn bè hoặc người lớn trong gia đình.

Trong giai đoạn này, trẻ phát triển khả năng tưởng tượng cao hơn, có thể sáng tạo ra nhiều tình huống và lồng ghép ngôn ngữ giao tiếp để làm cho trò chơi thêm sinh động và thú vị. Chẳng hạn như trẻ có thể tự kể chuyện với búp bê, hoặc tham gia vào các cuộc trò chuyện với bạn bè để phát triển các câu chuyện dài và phức tạp hơn.

Khi tham gia vào các trò chơi đóng vai như vậy, trẻ học được cách giải quyết vấn đề và các kỹ năng giao tiếp một cách tự nhiên hơn. Chúng có thể phản ánh lại những kinh nghiệm và môi trường xã hội mà trẻ đã trải qua, ví dụ như mô phỏng lại các tình huống gia đình hay các sự kiện trong cuộc sống hàng ngày.

Do đó, giai đoạn 4 đến 5 tuổi là thời điểm mà khả năng chơi giả bộ của trẻ đạt đến mức cao nhất, khi chúng có thể kết nối và phát triển những chuỗi hành động giả tưởng để tạo ra các câu chuyện phong phú và đa dạng, từ đó thể hiện sự phát triển toàn diện về mặt xã hội và tưởng tượng của mình.

Xem thêm:

• Những cách dạy con ngoan hữu ích dành cho cha mẹ giúp con nên người
• Gợi ý trò chơi vận động tinh kích thích toàn diện cho trẻ
• Cách dạy trẻ 3 tuổi bướng bỉnh và các lưu ý khi dạy trẻ