Vì sao lạc nội mạc tử cung gây vô sinh?

Vô sinh là một nỗi lo sợ và thách thức lớn đối với nhiều cặp vợ chồng khi mà việc thụ tinh và mang thai không diễn ra như mong muốn. Một trong những nguyên nhân không được biết đến nhiều là lạc nội mạc tử cung. Vì sao lạc nội mạc tử cung gây vô sinh?

Lạc nội mạc tử cung là gì?

Lạc nội mạc tử cung là một tình trạng khi các mô nội mạc tử cung (nội mạc tử cung) phát triển và lan ra bên ngoài tử cung. Tình trạng này thường ảnh hưởng đến các cơ quan và mô xung quanh tử cung như buồng trứng, ống dẫn trứng, ruột, trực tràng hoặc bàng quang. Khi xảy ra lạc nội mạc tử cung, có thể hình thành các u nang, tổn thương, hoặc mô sẹo, và dẫn đến sự dày lên của vùng xung quanh.

Một số phụ nữ có thể không có triệu chứng hoặc chỉ cảm thấy khó chịu nhẹ khi mắc lạc nội mạc tử cung. Tuy nhiên, một số trường hợp có biểu hiện rõ đau bên dưới bên hông dưới, đau bên trong bụng dưới, đau bên dưới bên ngoài vùng chậu, đặc biệt là trong những ngày trước kỳ kinh, khi có kinh, hoặc sau khi quan hệ tình dục. Một số phụ nữ có thể gặp đau suốt thời kỳ kinh nguyệt.

Khi xảy ra lạc nội mạc tử cung, các mô nội mạc bên ngoài tử cung tiếp tục hoạt động như mô nội mạc tử cung bình thường. Điều này có nghĩa là chúng sẽ bong ra và chảy máu trong chu kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, khác biệt là máu không thể chảy ra ngoài cơ thể mà bị ứ đọng lại bên trong, gây ra chảy máu bên trong tử cung và hiện tượng viêm, phù nề.

Lạc nội mạc tử cung thường liên quan đến các cơ quan như ống dẫn trứng, buồng trứng, ruột, và các mô vùng chậu xung quanh tử cung. Một vài trường hợp hiếm hoi có thể khiến lạc nội mạc tử cung lan ra các cơ quan ngoài vùng chậu. Các mô nội mạc lạc quanh thường bị kích thích và có thể gây ra đau đớn, hình thành mô sẹo và các túi chứa chất dịch, làm cho việc mang thai trở nên khó khăn.

Theo thống kê, khoảng 10% phụ nữ ở Hoa Kỳ mắc lạc nội mạc tử cung, và khoảng 25% trong số họ gặp vấn đề về khả năng sinh sản.

Nguyên nhân gây lạc nội mạc tử cung?

Hiện nay, vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây nên lạc nội mạc tử cung. Mô nội mạc tử cung thường được đào thải khỏi cơ thể trong kỳ kinh nguyệt thông qua cổ tử cung và âm đạo, và có trường hợp mô này có thể chảy ngược lại qua các ống dẫn trứng. Đôi khi, mô nội mạc tử cung cũng có thể di chuyển vào vùng xung quanh của bụng.

Mặc dù điều này thường không gây ra vấn đề đối với nhiều phụ nữ, nhưng một số chuyên gia cho rằng ở một số trường hợp, mô nội mạc tử cung có thể làm tổ bên ngoài tử cung và dẫn đến lạc nội mạc tử cung.

Một số giả thuyết cho rằng, hệ thống miễn dịch có vai trò liên quan đến lạc nội mạc tử cung. Theo giả thuyết này, hệ thống miễn dịch sẽ phá hủy các mô bất thường trước khi chúng bám vào bên ngoài tử cung. Lạc nội mạc tử cung là kết quả khi hệ thống miễn dịch không thể loại bỏ các mô đặt nhầm chỗ.

Một giả thuyết khác là lạc nội mạc tử cung có thể phát triển từ tàn tích của mô phôi thai trong tử cung của người phụ nữ.

Dưới đây là một số yếu tố được cho là nguyên nhân dẫn đến tình trạng lạc nội mạc tử cung:

Sự trào ngược của kinh nguyệt: Máu kinh chứa các tế bào nội mạc tử cung, và trong một số trường hợp, máu này có thể chảy ngược lại qua các ống dẫn trứng vào trong khoang chậu. Điều này làm cho các tế bào nội mạc tử cung dính vào các cơ quan và mô xung quanh tử cung thay vì được loại bỏ qua âm đạo.

Sự chuyển dạng tế bào phôi thai: Có thể xảy ra sự biến đổi trong tế bào phôi thai trong vùng chậu, khiến chúng chuyển thành tế bào nội mạc tử cung trong giai đoạn dậy thì dưới tác động của hormone estrogen.

Tiền sử phẫu thuật: Những vết sẹo do phẫu thuật trước đó như cắt bỏ tử cung hoặc phẫu thuật lấy thai có thể làm cho các tế bào nội mạc tử cung dính vào các vết sẹo này, gây ra lạc nội mạc tử cung. Hệ thống mạch máu và mạch bạch huyết cũng có thể đem các tế bào nội mạc tử cung đi khắp cơ thể.

Rối loạn hệ miễn dịch: Khi có rối loạn trong hệ miễn dịch, cơ thể không thể nhận diện và loại bỏ các mô nội mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung, dẫn đến lạc nội mạc tử cung.

Vì sao lạc nội mạc tử cung gây vô sinh?

Trong số phụ nữ bị vô sinh, có tới 30 - 50% trường hợp liên quan đến tổn thương lạc nội mạc tử cung. Cơ chế gây vô sinh của lạc nội mạc tử cung là do biến dạng các tổ chức trong vùng chậu, gây dính, co kéo, và ảnh hưởng đến chức năng của vòi trứng, buồng trứng và tử cung.

Khi tế bào nội mạc tử cung đi "lạc" vào các vị trí khác trong cơ thể, chúng sẽ phát triển và tạo thành những ổ lạc nội mạc tử cung. Điều này có thể gây ra rất nhiều vấn đề, bao gồm rối loạn kinh nguyệt, thống kinh, và đau bụng. Khi lạc nội mạc tử cung ảnh hưởng đến buồng trứng, nó có thể làm giảm dự trữ noãn trong buồng trứng và ảnh hưởng đến chức năng phóng noãn cũng như sự thụ tinh giữa noãn và tinh trùng. Khi lạc nội mạc tử cung ảnh hưởng đến vòi trứng hoặc gây tắc nghẽn vòi trứng, điều này có thể cản trở quá trình phóng noãn của buồng trứng. Dù lạc nội mạc tử cung xảy ra ở giai đoạn nào trong quá trình phát triển, nó có thể ảnh hưởng đến sự làm tổ của thai và gây ra hiện tượng hiếm muộn hoặc vô sinh.

Lạc nội mạc tử cung có chữa khỏi được không?

Nếu được chẩn đoán và điều trị sớm, lạc nội mạc tử cung (LNMTC) có thể được quản lý hiệu quả, giúp giảm đau và cải thiện khả năng sinh sản. Tùy thuộc vào mức độ và biểu hiện của bệnh, người bệnh có thể được áp dụng các phương pháp điều trị khác nhau.

Sử dụng thuốc: Trong trường hợp lạc nội mạc tử cung ở mức độ nhẹ hoặc trung bình, bác sĩ có thể đề xuất sử dụng thuốc nội tiết. Các loại thuốc này có tác dụng làm thoái triển và làm teo các đám niêm mạc tử cung lạc chỗ. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần được chỉ định và theo dõi chặt chẽ bởi bác sĩ, sau khi đã đánh giá mức độ tổn thương cụ thể.

Can thiệp phẫu thuật: Trong trường hợp tổn thương lạc nội mạc tử cung gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản hoặc không thể kiểm soát được bằng thuốc, can thiệp phẫu thuật có thể cần thiết. Quá trình này bao gồm loại bỏ các tổn thương, gỡ dính các đám niêm mạc tử cung lạc chỗ, và nạo vét các ổ lạc nội mạc tử cung trong cơ thể.

Can thiệp ngoại khoa: Trong trường hợp nặng nhất, khi lạc nội mạc tử cung đã lan rộng và ảnh hưởng sâu vào các cơ quan lân cận như tử cung và buồng trứng, can thiệp ngoại khoa triệt hạ có thể là tùy chọn cuối cùng. Thủ thuật này có thể bao gồm cắt bỏ tử cung, buồng trứng hoặc thậm chí cả hai để loại bỏ hoàn toàn vùng bị tổn thương.

Bài viết trên đây là những chia sẻ của Nhà thuốc Long Châu về tại sao lạc nội mạc tử cung gây vô sinh? Hy vọng rằng qua bài viết này, bạn sẽ có thêm nhiều thông tin cần thiết về ảnh hưởng của lạc nội mạng tử cung đến sức khỏe sinh sản.

Xem thêm: Điều trị lạc nội mạc tử cung buồng trứng