Tốt nghiệp Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh, từng có thời gian công tác tại khoa Khám bệnh - Trung tâm Y tế quận Tân Phú Thành phố Hồ Chí Minh. Hiện là bác sĩ tại Trung tâm tiêm chủng Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Bác sĩĐỗ Tuấn Tài
Tốt nghiệp Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh, từng có thời gian công tác tại khoa Khám bệnh - Trung tâm Y tế quận Tân Phú Thành phố Hồ Chí Minh. Hiện là bác sĩ tại Trung tâm tiêm chủng Long Châu.
"Phù" là thuật ngữ y tế chỉ tình trạng sưng tấy. Các bộ phận cơ thể sưng tấy do chấn thương hoặc viêm nhiễm. Nó có thể ảnh hưởng đến một khu vực nhỏ hoặc toàn bộ cơ thể. Thuốc men, mang thai, nhiễm trùng và nhiều vấn đề y tế khác có thể gây ra chứng phù nề. Phù xảy ra khi các mạch máu nhỏ rò rỉ dịch vào các mô lân cận. Chất lỏng tích tụ đó làm cho mô sưng lên. Nó có thể xảy ra ở hầu hết mọi nơi trên cơ thể.
Phù nề là hiện tượng sưng tấy do giữ nước. Tình trạng này thường xảy ra ở bàn chân, cẳng chân hoặc mắt cá chân nhưng nó cũng có thể xảy ra ở tay, mặt hoặc bất kỳ bộ phận nào khác trên cơ thể. Điều trị khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân.
Các loại phù:
Phù ngoại vi
Vị trí phù thường ở chân, bàn chân và mắt cá chân, cánh tay. Đó có thể là dấu hiệu của các vấn đề với hệ tuần hoàn, các hạch bạch huyết hoặc thận.
Phù ở chân
Điều này xảy ra khi chất lỏng tụ lại ở bàn chân và cẳng chân và phổ biến hơn ở người lớn tuổi hoặc đang mang thai. Phù chân khiến di chuyển khó hơn một phần vì không có nhiều cảm giác ở chân.
Phù bạch huyết
Tình trạng sưng phù ở tay và chân thường là do tổn thương các hạch bạch huyết, các mô giúp lọc vi trùng và chất thải ra khỏi cơ thể. Thiệt hại có thể là kết quả của các phương pháp điều trị ung thư như phẫu thuật và xạ trị. Bản thân ung thư cũng có thể chặn các hạch bạch huyết và dẫn đến tích tụ chất lỏng.
Phù phổi
Dịch cơ thể tích tụ ở các túi khí trong phổi dẫn đến bị phù phổi. Điều đó làm khó thở đặc biệt khi nằm, ngoài ra còn có tim đập nhanh, cảm thấy ngột ngạt và ho khạc ra bọt, đôi khi có máu.
Phù não
Đây là một tình trạng rất nghiêm trọng, trong đó chất lỏng tích tụ trong não. Nó có thể xảy ra nếu chấn thương mạnh ở đầu, mạch máu bị tắc nghẽn hoặc vỡ ra, khối u hoặc phản ứng dị ứng.
Phù nề dẫn đến tích tụ chất lỏng dưới da và cuối cùng là sưng tấy. Nếu bị phù nề, có thể thấy rằng vùng bị ảnh hưởng trở nên sưng húp và da có vẻ căng và bóng.
Nếu không được điều trị phù nề có thể gây ra một số biến chứng, bao gồm: Tăng sưng, giảm khả năng vận động, da quá căng, ngứa, giảm lưu thông máu đến khu vực.
Nếu nguyên nhân cơ bản của phù nề cũng không được điều trị, có thể tự tạo ra các biến chứng, nghiêm trọng hơn.
Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.
Có nhiều loại và nguyên nhân khác nhau gây ra phù, phù thường là triệu chứng của một tình trạng khác: Suy tim, bệnh thận, các vấn đề về gan như xơ gan, rối loạn tuyến giáp, máu đông, nhiễm trùng, phản ứng dị ứng nghiêm trọng, một số bệnh ung thư, suy tĩnh mạch mãn tính, khó thở khi ngủ, cắt bỏ hạch bạch huyết trước, các phương pháp điều trị bức xạ trước đây,…
Trong thai kỳ, phù nề là phổ biến khi lượng dịch trong cơ thể tăng lên. Sự phát triển nhanh chóng của phù nề có thể là tình trạng nghiêm trọng được gọi là tiền sản giật, cần được chăm sóc y tế khẩn cấp.
Suy dinh dưỡng chất đạm trầm trọng cũng là một nguyên nhân dẫn đến phù nề.
Ngoài ra, một số thuốc cũng có thể gây phù như:
Thuốc điều trị tăng huyết áp như thuốc chẹn kênh calci.
Thuốc điều trị đái tháo đường như nhóm thiazolidinediones (pioglitazone).
Thuốc giảm đau như NSAID, gabapentin và pregbalin.
Thuốc kháng viêm như NSAID và steroid.
Healthline: https://www.healthline.com/health/edema#when-to-seek-help
Để phòng ngừa chứng phù nề, bạn nên điều chỉnh lối sống một cách hợp lý. Trước hết, hãy giảm lượng muối trong chế độ ăn uống vì muối làm cơ thể giữ nước và gây sưng phù. Bên cạnh đó, việc di chuyển thường xuyên cũng rất quan trọng, tránh ngồi hoặc đứng quá lâu mà không vận động để ngăn chất lỏng tích tụ trong các mô. Ngoài ra, nếu phù nề là do tình trạng sức khỏe tiềm ẩn như suy tim, bệnh gan hoặc thận, bạn nên làm việc chặt chẽ với bác sĩ để kiểm soát các triệu chứng và giảm nguy cơ phù nề.
Sau khi được điều trị, tình trạng phù nề thường sẽ giảm dần. Sưng thường đạt đỉnh trong hai ngày đầu tiên và bắt đầu giảm vào ngày thứ ba. Tuy nhiên, nếu tình trạng sưng không biến mất sau vài ngày điều trị, bạn nên trao đổi lại với bác sĩ.
Khi bị phù nề, bạn không nên ăn thực phẩm chứa quá nhiều muối. Muối làm cơ thể giữ nước, dẫn đến tình trạng sưng tấy. Việc giảm lượng muối trong chế độ ăn uống có thể giúp cải thiện tình trạng phù nề.
Uống rượu bia có thể gây phù chân vì cơ thể giữ lại nhiều nước hơn sau khi uống, dẫn đến tình trạng sưng phù. Thông thường, hiện tượng này sẽ tự hết sau vài ngày. Tuy nhiên, nếu tình trạng sưng không giảm, có thể đây là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng liên quan đến gan, tim, hoặc thận.
Phù chân khi mang thai có thể là hiện tượng bình thường do sự thay đổi về lưu thông máu và giữ nước trong cơ thể. Tuy nhiên, nếu phù chân đi kèm với các triệu chứng như đau bụng, đi tiểu không đều, buồn nôn, đau đầu hoặc thay đổi thị lực, đây có thể là dấu hiệu của tình trạng nguy hiểm như tiền sản giật. Tiền sản giật là một biến chứng nghiêm trọng, gây tăng huyết áp và có thể đe dọa tính mạng của cả mẹ và thai nhi. Nếu phù nề xuất hiện ở cả tay và mặt, mẹ bầu cần đi khám ngay để đảm bảo an toàn.
Xem thêm thông tin: Chứng phù chân khi mang thai và cách khắc phục
Hỏi đáp (0 bình luận)