Vị trí và vai trò dây thần kinh giữa

Dây thần kinh giữa chịu trách nhiệm cho việc truyền tín hiệu giữa các phần của cánh tay, từ phần trên của cánh tay đến vùng bàn tay. Dây thần kinh giữa cũng tham gia vào việc điều chỉnh các động tác gập và duỗi của cổ tay, các ngón tay, cẳng tay và bàn tay.

Vị trí dây thần kinh giữa

Dây thần kinh giữa còn được gọi là dây thần kinh trung tâm, bắt đầu từ hai bó ngoại và nội của đám rối thần kinh cánh tay, sau đó đi xuống theo cánh tay và chạy song song với động mạch của cánh tay đến vùng cổ tay, và kết thúc ở giữa các cơ gấp ngón tay. Khi tiếp cận cổ tay, dây thần kinh giữa đi qua bên trong ống cổ tay, đi xuống tới gan tay và sau đó chia thành các nhánh nhỏ.

Vai trò dây thần kinh giữa

Dây thần kinh giữa đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh các động tác gập của cổ tay, ngón tay, cẳng tay và bàn tay. Không chỉ vậy, nó cũng chịu trách nhiệm cho việc truyền tải cảm giác từ tay về não. Ở khu vực gan tay, dây thần kinh giữa chịu trách nhiệm cho cảm giác ở ngón tay 1, 2 và 3 cũng như nửa phía bên ngoài của ngón tay 4. Tại mu bàn tay, nó điều khiển cảm giác ở các đốt cuối cùng của các ngón tay trên.

Ngoài những nhiệm vụ trên, dây thần kinh giữa cũng chứa một hỗn hợp của các sợi giao cảm. Điều này có nghĩa là khi dây thần kinh giữa bị tổn thương, có thể gây ra cảm giác đau nhức ở bàn tay.

Nguy cơ tổn thương dây thần kinh giữa

Vì những vai trò quan trọng mà dây thần kinh giữa đảm nhận, bất kỳ tổn thương nào đối với nó cũng có thể gây ra nhiều hệ lụy về vấn đề sức khỏe. Một trong những hậu quả phổ biến nhất là bệnh lý ống cổ tay, một tình trạng mà dây thần kinh giữa bị chèn ép. Đây là một trong những loại bệnh chèn ép thần kinh ngoại biên phổ biến nhất.

Có một số đối tượng có nguy cơ cao bị mắc bệnh ống cổ tay do tổn thương dây thần kinh giữa, bao gồm:

• Người cao tuổi.
• Những người bị béo phì.
• Bệnh nhân mắc tiểu đường.
• Người bị loãng xương.
• Các công việc đòi hỏi thường xuyên vận động cổ tay.
• Người mắc suy thận.
• Những người có rối loạn chức năng tuyến giáp.

Nếu phát hiện sớm và điều trị ống cổ tay một cách hiệu quả, không cần phải thực hiện phẫu thuật. Tuy nhiên, trong trường hợp nặng hơn, phẫu thuật có thể cần thiết và sau đó cần thực hiện luyện tập phục hồi chức năng để khôi phục sự linh hoạt của bàn tay.

Tổn thương dây thần kinh giữa cũng có thể gây ra hội chứng thần kinh gian cốt, đặc biệt nếu nhánh gian cốt trước bị chèn ép ở vùng cẳng tay. Ngoài ra, bất kỳ tổn thương nào trên dây thần kinh giữa cũng có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí nào nếu có tổn thương đối với các vùng cơ và xương ở cánh và cẳng tay, có thể là do vết thương từ đạn, vũ khí găm,...

Phương pháp điều trị tổn thương dây thần kinh giữa

Phương pháp điều trị cho tổn thương dây thần kinh giữa sẽ được bác sĩ xem xét dựa trên mức độ và vị trí của tổn thương. Các phương pháp điều trị thường bao gồm vật lý trị liệu, sử dụng thuốc và phẫu thuật.

Phục hồi từ tổn thương dây thần kinh giữa trong hội chứng ống cổ tay

Nếu phát hiện kịp thời và điều trị, nhiều trường hợp hội chứng ống cổ tay do tổn thương dây thần kinh giữa có thể được điều trị bảo tồn hiệu quả. Bệnh nhân cần sử dụng máng hỗ trợ cổ tay khi thực hiện các hoạt động cần sự linh hoạt của cổ tay và khi ngủ, để tay ở vị trí trung tính.

Bên cạnh đó, cần sử dụng thuốc chống viêm và giảm đau uống. Trong số những bệnh nhân được điều trị bảo tồn, khoảng 90% trường hợp có kết quả tích cực sau 4 - 6 tuần điều trị. Sau khi đạt được hiệu quả, bệnh nhân cần tiếp tục điều trị thêm ít nhất 2 tháng.

Nếu không có đáp ứng từ phương pháp trên, bệnh nhân có thể được chuyển sang tiêm steroid vào ống cổ tay. Triệu chứng thường giảm ngay sau mũi tiêm đầu tiên, và ít bệnh nhân cần tiêm lần thứ ba. Khoảng cách giữa các mũi tiêm là 3 - 6 tuần.

Phục hồi từ tổn thương dây thần kinh giữa do vết thương ở cánh tay, cẳng tay

Mỗi giai đoạn phục hồi yêu cầu bệnh nhân tuân thủ các hướng dẫn cụ thể từ bác sĩ:

Giai đoạn cấp:

• Tạm thời bất động tay bị tổn thương, thời gian này phụ thuộc vào phương pháp phẫu thuật và mức độ tổn thương.
• Bắt đầu vận động với tần suất và cường độ phù hợp với phương pháp phẫu thuật và mức độ tổn thương.

Giai đoạn hồi phục:

• Tăng dần hoạt động vận động, nhưng đảm bảo không gây áp lực quá mạnh lên vùng bị tổn thương.
• Giảm cảm giác bằng cách tiếp xúc với các vật liệu từ nhiều chất liệu khác nhau để cải thiện cảm giác ở vùng tổn thương.
• Tăng cường rèn luyện cảm giác bằng cách sờ vào các vật để nhận biết cảm giác.

Phục hồi chức năng sau phẫu thuật hội chứng ống cổ tay:

• Tuần đầu tiên: Thực hiện nhẹ nhàng các động tác gấp duỗi cổ tay và các ngón tay với sự hỗ trợ từ máng nẹp cổ tay.
• Tuần thứ hai: Dần dần tăng cường tập luyện và thực hiện các hoạt động sinh hoạt bằng tay đã phẫu thuật.
• Tuần thứ ba và thứ tư: Tiếp tục tăng cường tập luyện và thực hiện các hoạt động sinh hoạt hàng ngày bằng tay đã phẫu thuật.

Các phương pháp trên được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Xem thêm: Chức năng của dây thần kinh chày