Viêm phổi ở người lớn: Nguyên nhân và cách điều trị

Viêm phổi nghiêm trọng nhất đối với người già trên 65 tuổi và những người có bệnh nền hoặc hệ miễn dịch yếu có thể có diễn tiến nặng hơn, thời gian nằm viện kéo dài. Triệu chứng, cách điều trị viêm phổi ở người lớn được chúng tôi trình bày trong bài viết dưới đây.

Sự khác biệt giữa viêm phổi do virus và vi khuẩn là gì?

Bệnh viêm phổi là một bệnh nhiễm trùng trong phổi do vi khuẩn, virus hoặc vi nấm gây ra. Viêm phổi làm cho mô phổi của bạn phù nề (viêm) và có thể gây ra dịch hoặc mủ trong phổi. Viêm phổi do vi khuẩn thường nặng hơn viêm phổi do virus.

Mặc dù tất cả các bệnh viêm phổi đều là tình trạng viêm do nhiễm trùng trong phổi, nhưng bạn có thể có các triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gốc rễ là virus, vi khuẩn hay nấm. Viêm phổi do vi khuẩn có xu hướng phổ biến hơn và nghiêm trọng hơn viêm phổi do virus, có nhiều khả năng phải nằm viện hơn. Viêm phổi do virus gây ra các triệu chứng giống cúm và có nhiều khả năng tự khỏi.

Triệu chứng viêm phổi ở người lớn

Các dấu hiệu và triệu chứng của viêm phổi ở người lớn khác nhau tùy theo mức độ nặng nhẹ, loại tác nhân gây nhiễm trùng, tuổi tác và sức khỏe tổng thể của bạn. Các triệu chứng của viêm phổi có thể bao gồm:

• Đau ngực khi thở hoặc ho;
• Lú lẫn hoặc thay đổi nhận thức về tinh thần (ở người lớn từ 65 tuổi trở lên);
• Ho, có thể tạo ra đờm;
• Mệt mỏi;
• Sốt, đổ mồ hôi và ớn lạnh;
• Nhiệt độ cơ thể thấp hơn bình thường (ở người lớn trên 65 tuổi và những người có hệ miễn dịch yếu);
• Buồn nôn, nôn hoặc tiêu chảy;
• Hụt hơi.

Viêm phổi được phân loại như thế nào?

Viêm phổi được phân loại theo nguyên nhân, nguồn gốc nhiễm trùng:

Viêm phổi mắc phải tại cộng đồng chiếm tỷ lệ phổ biến nhất

Nó có thể được gây ra bởi:

• Vi khuẩn: Nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm phổi do vi khuẩn là Streptococcus pneumoniae. Nó có thể ảnh hưởng đến một phần thùy của phổi, tình trạng này gọi là viêm phổi thùy. Các sinh vật giống vi khuẩn như Mycoplasma pneumoniae cũng có thể gây viêm phổi. Nó thường biểu hiện ra các triệu chứng nhẹ hơn so với các loại viêm phổi khác, còn gọi là viêm phổi không điển hình.
• Nấm: Loại viêm phổi này phổ biến nhất ở những người có vấn đề sức khỏe mãn tính hoặc hệ thống miễn dịch suy yếu và ở những người đã hít phải liều lượng lớn sinh vật này. Loại nấm gây ra bệnh này có thể được tìm thấy trong đất hoặc phân chim và thay đổi tùy theo vị trí địa lý.
• Virus, bao gồm cả Covid-19: Một số loại virus gây cảm lạnh và cúm có thể gây viêm phổi. Viêm phổi do virus thường nhẹ. Nhưng trong một số trường hợp nó có thể trở nên rất nghiêm trọng như nhiễm virus Corona 2019 (Covid-19) có thể gây viêm phổi và có thể trở nên nghiêm trọng.

Viêm phổi bệnh viện

Một số người bị viêm phổi trong thời gian nằm viện vì một căn bệnh khác. Viêm phổi mắc phải tại bệnh viện có thể nghiêm trọng vì vi khuẩn gây bệnh có thể kháng một hoặc nhiều loại thuốc kháng sinh hơn và vì những người mắc bệnh đã bị bệnh, sức đề kháng suy giảm. Những người đang sử dụng máy thở có nguy cơ mắc loại viêm phổi này cao hơn.

Viêm phổi mắc phải do chăm sóc sức khỏe

Viêm phổi mắc phải tại cơ sở chăm sóc sức khỏe là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn xảy ra ở những người sống trong các cơ sở chăm sóc dài hạn hoặc những người được chăm sóc tại các phòng khám ngoại trú, bao gồm cả các trung tâm lọc thận. Giống như viêm phổi mắc phải tại bệnh viện, viêm phổi mắc phải tại cơ sở y tế có thể do vi khuẩn có khả năng kháng thuốc kháng sinh cao hơn gây ra.

Viêm phổi hít

Viêm phổi do hít phải xảy ra khi bạn hít thức ăn, đồ uống, chất nôn hoặc nước bọt vào phổi. Điều này có nhiều khả năng xảy ra nếu có điều gì đó làm rối loạn phản xạ đóng nắp thanh môn bình thường của bạn, chẳng hạn như chấn thương não hoặc vấn đề về nuốt…

Viêm phổi được chẩn đoán như thế nào?

Để chẩn đoán bệnh viêm phổi, bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử sức khỏe của bạn và tiến hành khám sức khỏe. Họ sẽ lắng nghe phổi của bạn bằng ống nghe và có thể thực hiện hoặc yêu cầu các xét nghiệm bổ sung. Chúng bao gồm hình ảnh như chụp X-quang ngực, đo độ bão hòa oxy trong mạch, xét nghiệm máu hoặc xét nghiệm đờm.

• Hình ảnh: X-quang ngực thẳng, nghiêng, CT- scan ngực.
• Xét nghiệm máu: Giúp xác định loại nhiễm trùng nào gây ra bệnh viêm phổi của bạn.
• Xét nghiệm đờm: Bạn được yêu cầu ho và sau đó nhổ vào hộp đựng để lấy mẫu cho phòng thí nghiệm kiểm tra. Phòng thí nghiệm sẽ tìm kiếm các dấu hiệu nhiễm trùng và cố gắng xác định nguyên nhân gây ra bệnh.
• Đo oxy trong mạch: Một cảm biến đo lượng oxy trong máu của bạn để cung cấp cho bác sĩ về hoạt động của phổi.
• Cấy dịch màng phổi: Bác sĩ sử dụng một cây kim nhỏ để lấy mẫu chất lỏng từ xung quanh phổi của bạn. Mẫu được gửi đến phòng thí nghiệm để giúp xác định nguyên nhân gây nhiễm trùng.
• Xét nghiệm khí máu động mạch: Mẫu máu được lấy từ động mạch ở cổ tay, cánh tay hoặc háng của bạn để đo nồng độ oxy trong máu nhằm biết phổi của bạn hoạt động tốt như thế nào.

Viêm phổi được điều trị như thế nào?

Điều trị viêm phổi phụ thuộc vào nguyên nhân do vi khuẩn, virus hoặc nấm và mức độ nặng của bệnh. Trong nhiều trường hợp, không thể xác định được nguyên nhân và việc điều trị tập trung vào việc kiểm soát các triệu chứng và đảm bảo tình trạng của bạn không trở nên tồi tệ hơn.

Một số phương pháp điều trị có thể bao gồm:

• Thuốc kháng sinh: Thuốc kháng sinh điều trị viêm phổi do vi khuẩn, không thể điều trị virus nhưng bác sĩ có thể kê đơn thuốc nếu bạn bị nhiễm vi khuẩn cùng lúc với virus.
• Thuốc kháng nấm: Thuốc kháng nấm có thể điều trị viêm phổi do nhiễm nấm.
• Liệu pháp oxy: Nếu bạn không đạt đủ nồng độ oxy trong máu, bạn có thể được cung cấp thêm oxy thông qua ống dẫn vào mũi hoặc mặt nạ trên mặt.

Với rất nhiều nguyên nhân và các triệu chứng khác nhau, bệnh viêm phổi ở người lớn có thể khiến bạn cảm thấy lo lắng. Bạn có thể tự hỏi liệu các triệu chứng của mình có phải là điều gì đó nghiêm trọng hơn đang xảy ra hay không. Sốt cao, chất nhầy có máu hoặc có màu sắc bất thường, đau ngực và khó thở là những triệu chứng bạn không nên bỏ qua. Đừng ngần ngại tìm kiếm sự chăm sóc y tế khi cơ thể đang nói với bạn rằng có điều gì đó không ổn.