Virus gây bệnh dịch tả heo châu Phi và những triệu chứng thường gặp

Dịch tả heo châu Phi xuất hiện lần đầu tiên ở châu Phi vào năm 1921, đến nay đã lây lan qua hơn 20 quốc gia như Việt Nam, Liên bang Nga, Hàn Quốc Tiệp Khắc, Hungary, Latvia, Moldova, Phần Lan, Romania, Nam Phi, Ukraina và Zambia, trong đó chịu ảnh hưởng nặng nề nhất là Trung Quốc.

Dịch tả heo châu Phi là gì? Vì sao chúng cũng trở thành 1 đại dịch?

Dịch tả heo châu Phi không ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người, nhưng thông qua việc chúng ta sử dụng thịt heo bị nhiễm bệnh và mắc những chứng bệnh liên quan đến đường tiêu hóa. Ngoài ra virus dịch tả heo có khả năng lây truyền từ heo sang những động vật khác như gà, vịt, trâu bò, ruồi, muỗi, chuột, mèo… gây những biến chứng bệnh nguy hiểm khác.

Virus dịch tả heo châu Phi lây lan nhanh và rất khó kiểm soát, nên dễ hình thành đại dịch gây thiệt hại lớn cho người dân, đàn gia súc và chính quyền trong việc tiêu hủy đàn heo bệnh, cách ly vùng dịch...

Dịch tả heo Châu Phi nguy hiểm như thế nào?

Virus dịch tả heo là một trong những chủng virus mạnh mẽ, có sức đề kháng cao. Chúng lây lan nhanh qua những đàn heo, phạm vi kéo dài và làm chết hầu như 100% heo bị nhiễm bệnh. Virus có thể sống trong thịt heo đã chết và tồn tại được khoảng 3 - 6 tháng nếu bảo quản ở nhiệt độ không cao.

Ngoài ra đối với những người có sở thích ăn tiết canh heo thì cũng dễ bị nhiễm bệnh từ heo bị dịch tả, vì virus có thể sống trong máu heo khoảng 6 năm nếu được bảo quản lạnh. 

Vì thịt heo là một trong những nguồn thức ăn chính của con người, vì thế dịch tả heo châu Phi lây lan trong đàn heo có thể gây chết số lượng lớn, ảnh hưởng nặng nề đến cuộc sống của người dân. Đại dịch này bùng phát hằng năm, lây lan nhanh qua những đàn heo, mỗi năm nước ta phải tiêu hủy hơn vài chục triệu con. Đại dịch không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe và tâm lý con người, còn làm suy giảm kinh tế của nước nhà. 

Ăn thịt heo bị nhiễm dịch tả có sao không?

Nếu ăn thịt heo nấu chín bị nhiễm virus dịch tả thì con người sẽ không bị lây bệnh dịch tả (do virus không lây sang người). Tuy nhiên, trong thịt heo bệnh chứa rất nhiều virus, vi khuẩn lây bệnh khác, nếu sử dụng với số lượng nhiều trong khoảng thời gian dài, con người sẽ bị nhiễm độc đường tiêu hóa, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.

Ngoài ra heo bị dịch tả còn đi kèm với nhiều căn bệnh nguy hiểm khác như cúm, thương hàn, heo tai xanh... khiến thịt bị nhiễm virus, người ăn vào sẽ bị nhiễm trùng máu, trường hợp nặng có thể tử vong. 

Những triệu chứng heo nhiễm dịch tả heo châu Phi

Đối với heo bị nhiễm dịch tả, phương pháp duy nhất là tiêu hủy chứ không thể chữa trị được. Nhưng vì thời gian ủ bệnh dao động từ 3 - 10 ngày nên dễ dẫn đến tình trạng lây lan sang những con heo khác. Vì để tránh tình trạng phải tiêu hủy đồng loạt số lượng lớn, chúng ta nên chú ý đến những dấu hiệu mắc bệnh sớm của heo để có những biện pháp xử lý kịp thời. 

Bốn dạng bệnh chủ yếu của dịch tả heo châu Phi:

Thể mãn tính

Thường xuất hiện ở những chú heo con từ 2 - 3 tháng tuổi, do chủng virus có độ tính trung bình hoặc thấp. Thời gian ủ bệnh dài từ 1 - 2 tháng, xuất hiện rõ rệt các triệu chứng rối loạn đường tiêu hóa. Lúc đầu heo đi ngoài lúc đặc, lúc lỏng, sau đó xuất hiện tình trạng khó thở, hoại tử da gây lở loét, bong tróc thành từng mảng, trên da xuất hiện xuất hiện nốt đỏ, tím do bị xuất huyết. 

Tỉ lệ chết ở thể này khoảng 30 - 70%, tuy nhiên nếu heo khỏi bệnh thì vẫn bị nhiễm virus và trở thành bệnh mãn tính, vẫn có thể lây bệnh. 

Thể cấp tính

Heo sốt cao khoảng 40,5 - 42 độ C, kéo dài trong khoảng 2 - 3 ngày đầu,  sau đó bỏ ăn, nằm thành từng đống gần nguồn nước. Nhiều vùng da như tai, đuôi, cẳng chân, da phần dưới vùng ngực và bụng chuyển từ trắng sang đỏ, vài ngày sau xuất huyết nặng thành tím.

Trước khi heo chết vẫn sốt cao, khó thở, có biểu hiện thần kinh như đi đứng bất thường, chảy máu ở mắt, mũi, hậu môn. Đàn heo ủ bệnh trong vòng 3 - 5 ngày và chết sau khoảng 1 tuần lễ phát bệnh. 

Thể quá cấp tính

Heo nhiễm virus có độc tính mạnh, chết nhanh khi chưa kịp biểu hiện ra những triệu chứng lâm sàng. Khi chết heo bị xuất huyết nặng, đặc biệt ở dạ dày, ruột non và ruột già, sau đó chảy ra ngoài theo đường hậu môn. Gan phình to, phổi xuất huyết, khí quản phế quản chứa bọt.

Thể á cấp tính

Đây cũng là một dạng nhẹ do virus có độc tính trung bình gây ra, tỷ lệ chết không quá cao. Biểu hiện của heo là sốt nhẹ, sụt cân và không được linh hoạt, dáng đi ủ rũ, lờ đờ, suy nhược, ho thở khó, thích nằm chồng lên nhau, đối với heo nái khi mắc bệnh sẽ bị sảy thai 100%.

Tình trạng heo bệnh nặng sẽ khó thở, ho có đờm, phổi có thể bị bội nhiễm vi khuẩn sau đó chết sau khoảng 15 - 45 ngày phát bệnh.

Vì dịch tả này vẫn chưa có vắc xin để phòng ngừa nên chúng ta phải chủ động phòng ngừa bằng những biện pháp khác như giữ gìn vệ sinh sạch sẽ và cẩn thận chọn mua thịt lợn từ những nơi uy tín.