Whiplash là gì? Nguyên nhân, triệu chứng của chấn thương do giật cổ

Whiplash ( (tạm dịch là chấn thương do giật cổ, hoặc chấn thương cổ) gây căng hoặc bong gân cơ cổ và/hoặc dây chằng, nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến đốt sống (7 xương ở cổ), đĩa đệm (đệm giữa các đốt sống) hoặc dây thần kinh ở cổ của bạn. Nếu bạn bị đau đầu bắt đầu từ đáy hộp sọ sau một tai nạn ô tô, thì đó có thể là chứng đau đầu do Whiplash.

Triệu chứng

Các triệu chứng của Whiplash có xu hướng xuất hiện trong vài giờ đến vài ngày sau sự cố và thường trầm trọng hơn trong những ngày sau chấn thương. Các triệu chứng có thể kéo dài vài tuần đến vài tháng và có thể hạn chế nghiêm trọng hoạt động và phạm vi chuyển động. Dấu hiệu của Whiplash có thể bao gồm:

• Cảm giác tê và ngứa ran (được gọi là dị cảm hoặc cảm giác châm chích) ở ngón tay, bàn tay hoặc cánh tay;
• Phạm vi chuyển động hạn chế ở cổ;
• Cứng cổ;
• Co thắt cơ bắp;
• Chóng mặt;
• Nhức đầu;
• Đau kéo dài đến vai và lưng;
• Suy giảm nhận thức như các vấn đề về trí nhớ hoặc khó tập trung;
• Mệt mỏi;
• Mờ mắt;
• Ù tai;
• Rối loạn giấc ngủ;
• Cáu gắt;
• Trầm cảm.

Đau đầu do Whiplash có xu hướng bắt đầu ở đáy hộp sọ và có thể có cường độ khác nhau. Hầu hết mọi người bị đau ở một bên đầu và hướng ra phía sau, mặc dù một số người có triệu chứng khắp đầu và một số ít bệnh nhân bị đau đầu trên trán hoặc sau mắt.

Đau đầu do Whiplash thường trầm trọng hơn khi cử động cổ, đặc biệt là khi nhìn lên. Những cơn đau đầu này thường liên quan đến đau vai và việc chạm vào cơ ở phía sau cổ và vai có thể làm cơn đau tăng lên.

Đau đầu do Whiplash có thể dẫn đến chứng đau đầu mãn tính liên quan đến cổ được gọi là chứng đau đầu một bên.

Nguyên nhân

Whiplash xảy ra khi đầu của bạn bị đập mạnh và nhanh về phía sau rồi về phía trước. Chuyển động này có thể làm tổn thương xương và mô mềm ở cột sống, cổ. Nguyên nhân phổ biến nhất của Whiplash là do va chạm ô tô từ phía sau. Tuy nhiên, Whiplash cũng có thể xảy ra do:

• Tấn công thể chất, chẳng hạn như bị đấm hoặc lắc.
• Chơi các môn thể thao tiếp xúc, chẳng hạn như bóng đá.
• Trượt chân và ngã khiến đầu đột ngột bị hất ngược ra sau.
• Bị một vật rắn hoặc nặng đập vào đầu.

Chẩn đoán

Hầu hết, Whiplash và các triệu chứng của nó, như đau đầu, dễ dàng được chẩn đoán và tự khỏi. Nếu bạn có bất kỳ lo lắng nào, hoặc các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn hoặc kéo dài hơn 2 đến 3 tuần, bạn bị tê và/hoặc yếu cơ ở tay và/hoặc chân, hoặc các triệu chứng của bạn đủ nghiêm trọng để cản trở hoạt động hàng ngày của bạn, cần liên hệ bác sĩ ngay lập tức.

Để được chẩn đoán là đau đầu do Whiplash, bạn phải trải qua một dạng chấn thương do lực tác động mạnh và bị đau đầu trong vòng bảy ngày sau chấn thương đó.

Nếu chấn thương của bạn kéo dài hơn 3 tháng sau chấn thương, thì đó được gọi là cơn đau đầu dai dẳng do Whiplash.

Tại thời điểm này, các bác sĩ cũng có thể xem xét chứng đau đầu do lạm dụng thuốc, vì bạn có thể đang dùng thuốc điều trị chứng đau đầu có thể gây đau đầu tái phát.

Điều trị

Các triệu chứng do chấn thương Whiplash thường hết trong vòng 2 đến 3 tuần. Trong vài ngày đầu sau khi bị thương, chườm lạnh ở cổ trong 10 phút vài lần mỗi ngày có thể giúp giảm đau và viêm.

Việc cho vùng cổ của bạn nghỉ ngơi sau chấn thương cũng rất quan trọng. Nếu bạn bị đau đầu liên quan đến chấn thương Whiplash, bạn nên giảm hoạt động thể chất và không tham gia các môn thể thao tiếp xúc cho đến khi bạn có thể nhìn qua cả hai vai, lắc đầu hết cỡ về phía trước, ra sau và từ bên này sang bên kia mà không bị đau hoặc cứng khớp.

Các phương pháp điều trị bổ sung có thể bao gồm:

• Thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) như Ibuprofen (Advil, Motrin) hoặc Naproxen (Aleve).
• Thuốc giãn cơ như Flexeril (cyclobenzaprine).
• Nhiệt ẩm, sau khi vết sưng ban đầu đã giảm.
• Mát xa.
• Nắn khớp xương.
• Châm cứu.
• Duy trì tư thế đúng (tức là ngồi thẳng lưng và vai).
• Tránh mang vác vật nặng trên vai.
• Ngủ ở tư thế chuẩn (nằm ngửa với một chiếc gối kê dưới đùi).

Nếu các triệu chứng của bạn không cải thiện bằng các biện pháp này, chuyên gia y tế có thể đề nghị vật lý trị liệu hoặc thuốc giảm đau mạnh hơn. Nếu cơn đau đầu kéo dài trong vài tháng, có thể xem xét liệu pháp vật lý trị liệu, châm cứu hoặc tiêm cột sống.

Whiplash thường gây đau đầu, cũng như các triệu chứng khác, như cứng cổ, mệt mỏi và khó chịu ở vai/cổ/lưng. Nếu các triệu chứng không cải thiện hoặc tiếp tục xấu đi sau 2 đến 3 tuần, hãy liên hệ chuyên gia y tế hoặc bác sĩ chỉnh hình để được đánh giá và điều trị thêm.