Xét nghiệm máu trước khi phẫu thuật để làm gì?

Trước khi phẫu thuật, bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm máu cần thiết tùy theo loại phẫu thuật, tuổi và bệnh lý nền của bệnh nhân. Các chỉ số xét nghiệm cung cấp thông tin về tình trạng sức khỏe, khả năng đông máu, miễn dịch và các bệnh lý tiềm ẩn… để bác sĩ có thể lên kế hoạch phẫu thuật và gây mê phù hợp.

Xét nghiệm máu trước khi phẫu thuật để làm gì?

Trước bất kỳ ca phẫu thuật nào, việc thực hiện xét nghiệm máu đóng vai trò vô cùng quan trọng để các bác sĩ điều chỉnh kế hoạch mổ phù hợp nhằm bảo đảm an toàn tối đa cho người bệnh và giảm thiểu rủi ro.

Đánh giá tổng quát sức khỏe của bệnh nhân

Xét nghiệm máu giúp cung cấp bức tranh toàn diện về tình trạng sức khỏe của bệnh nhân thông qua các chỉ số như hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu, hemoglobin,... Đây là những thông tin quan trọng để bác sĩ đánh giá khả năng chịu đựng ca phẫu thuật, khả năng hồi phục và phát hiện các bất thường tiềm ẩn. Nhờ đó, người bệnh sẽ được xác định có đủ điều kiện tiến hành phẫu thuật hay cần điều chỉnh kế hoạch điều trị.

Phát hiện sớm các bệnh lý tiềm ẩn

Nhiều bệnh lý như tiểu đường, suy gan, suy thận, rối loạn đông máu hoặc thiếu máu mạn tính có thể không biểu hiện rõ ràng ra bên ngoài. Xét nghiệm máu giúp nhận diện sớm những vấn đề này, từ đó bác sĩ có thể kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ. Việc phát hiện bệnh tiềm ẩn còn giúp trì hoãn hoặc điều chỉnh phác đồ mổ cho phù hợp.

Giảm rủi ro trong và sau phẫu thuật

Những chỉ số bất thường trong kết quả xét nghiệm máu có thể cảnh báo nguy cơ mất máu nhiều, rối loạn đông máu, nhiễm trùng hoặc phản ứng bất lợi với thuốc gây mê. Việc nắm rõ các thông tin này giúp ekip phẫu thuật chủ động xây dựng kế hoạch xử trí, chuẩn bị máu dự phòng, phương tiện hồi sức hoặc thay đổi phương pháp gây mê phù hợp. Nhờ đó, nguy cơ biến chứng giảm đáng kể, tăng tỷ lệ thành công và an toàn cho người bệnh.

Các loại xét nghiệm máu thường thực hiện trước phẫu thuật

Ngoài thắc mắc xét nghiệm máu trước khi phẫu thuật để làm gì, nhiều người bệnh cũng muốn biết thêm về loại xét nghiệm máu thường được thực hiện trước phẫu thuật.

Xét nghiệm công thức máu toàn phần

Xét nghiệm công thức máu toàn phần giúp kiểm tra các thành phần chính trong máu như hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu và hemoglobin. Đây là xét nghiệm cơ bản nhưng rất quan trọng, giúp phát hiện thiếu máu, nhiễm trùng hay rối loạn đông máu tiềm ẩn. Kết quả xét nghiệm còn hỗ trợ bác sĩ đánh giá khả năng hồi phục và sức chịu đựng của cơ thể sau phẫu thuật.

Xét nghiệm nhóm máu và phản ứng chéo

Xét nghiệm nhóm máu giúp xác định chính xác nhóm máu (A, B, AB, O) và yếu tố Rh của người bệnh, đồng thời kiểm tra khả năng tương thích khi truyền máu. Việc nắm rõ nhóm máu giúp bệnh viện chủ động chuẩn bị máu phù hợp, đảm bảo an toàn trong trường hợp có mất máu trong quá trình phẫu thuật. Đây là xét nghiệm bắt buộc trong hầu hết các ca mổ có nguy cơ chảy máu nhiều.

Xét nghiệm đông máu (PT, aPTT, INR)

Xét nghiệm đông máu giúp kiểm tra khả năng đông - cầm máu của cơ thể thông qua các thông số như PT, aPTT và INR. Xét nghiệm được chỉ định khi bác sĩ muốn phát hiện rối loạn đông do thiếu yếu tố hoặc do thuốc chống đông (ví dụ warfarin). Tuy nhiên, xét nghiệm không nên thực hiện đại trà, thường chỉ làm khi có tiền sử chảy máu, đang dùng thuốc chống đông, hoặc theo chỉ định lâm sàng.

Xét nghiệm sinh hóa máu

Các chỉ số xét nghiệm sinh hóa máu thường kiểm tra bao gồm đường huyết, ure, creatinine, men gan (AST, ALT) và điện giải. Những thông tin này phản ánh tình trạng hoạt động của gan, thận và khả năng chuyển hóa thuốc gây mê của cơ thể. Việc phát hiện sớm các bất thường giúp điều chỉnh liều lượng thuốc hoặc hoãn phẫu thuật khi cần thiết.

Xét nghiệm virus (HIV, viêm gan B, C)

Xét nghiệm máu trước khi phẫu thuật để làm gì? Đây là xét nghiệm sàng lọc các bệnh truyền nhiễm phổ biến, có thể được chỉ định nhằm đảm bảo an toàn cho nhân viên y tế cũng như người bệnh. Nếu kết quả dương tính, bác sĩ sẽ có biện pháp kiểm soát và điều chỉnh quy trình phẫu thuật phù hợp để tránh biến chứng hoặc lây nhiễm chéo. Ngoài ra, kết quả này cũng hỗ trợ điều trị sau mổ hiệu quả hơn.

Yếu tố ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm máu trước phẫu thuật

Xét nghiệm máu trước khi phẫu thuật để làm gì và loại xét nghiệm gì thường được thực hiện đến đây bạn đã biết. Vậy kết quả của những xét nghiệm này thường phụ thuộc vào các yếu tố nào?

Chế độ ăn uống trước khi lấy mẫu

Ăn uống ngay trước khi xét nghiệm có thể làm thay đổi đường huyết, mỡ máu và một số chỉ số sinh hóa. Vì vậy, bệnh nhân thường được yêu cầu nhịn ăn từ 8 - 12 giờ trước khi lấy máu.

Sử dụng thuốc, thực phẩm chức năng

Một số loại thuốc hoặc thực phẩm bổ sung có thể ảnh hưởng đến kết quả, đặc biệt là xét nghiệm đông máu và chức năng gan thận. Bác sĩ cần biết đầy đủ các loại thuốc người bệnh đang dùng để điều chỉnh phù hợp.

Mức độ căng thẳng, lo âu của người bệnh

Căng thẳng có thể làm tăng nhịp tim, huyết áp và tác động đến nồng độ một số hormone hoặc chỉ số huyết học. Điều này có thể khiến kết quả xét nghiệm bị sai lệch nhẹ so với thực tế.

Thời gian lấy mẫu và điều kiện bảo quản mẫu

Mẫu máu cần được lấy và xử lý đúng thời điểm, đúng kỹ thuật. Bảo quản không đúng cách có thể gây phân hủy tế bào máu hoặc thay đổi thành phần sinh hóa, dẫn đến kết quả không chính xác.

Tuân thủ hướng dẫn nhịn ăn, nghỉ ngơi trước xét nghiệm

Việc tuân thủ đúng giúp cơ thể ở trạng thái ổn định, đảm bảo các chỉ số xét nghiệm phản ánh chính xác tình trạng sức khỏe. Nếu không tuân thủ, kết quả có thể sai lệch và gây khó khăn cho việc đánh giá trước phẫu thuật.

Lời khuyên để kết quả xét nghiệm máu trước khi phẫu thuật chính xác

Đến đây, có lẽ bạn đã hiểu rõ tầm quan trọng của xét nghiệm máu trước khi phẫu thuật. Tuy nhiên, có một số lời khuyên để kết quả xét nghiệm có độ chính xác cao bạn nên biết như:

• Nếu bác sĩ yêu cầu xét nghiệm cần nhịn ăn (ví dụ xét nghiệm đường huyết đói, lipid), bạn nên nhịn ăn 8 - 12 giờ. Tuy nhiên, nhiều xét nghiệm tiền phẫu khác (ví dụ CBC, creatinine, PT/INR) không cần nhịn ăn.
• Không uống rượu, cà phê, hút thuốc trước khi xét nghiệm vì chúng có thể làm thay đổi huyết áp, nhịp tim và một số chỉ số máu, khiến kết quả bị sai lệch.
• Một số thuốc có thể ảnh hưởng đến đông máu, đường huyết hoặc chức năng gan thận. Việc thông báo loại thuốc đang dùng giúp bác sĩ đánh giá đúng và điều chỉnh kế hoạch xét nghiệm hoặc phẫu thuật.

Hy vọng bài viết trên đây đã giúp bạn giải đáp được thắc mắc xét nghiệm máu trước khi phẫu thuật để làm gì. Xét nghiệm máu trước phẫu thuật không chỉ giúp bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe hiện tại mà còn phòng ngừa rủi ro trong và sau mổ. Vì vậy, khi có chỉ định thực hiện các xét nghiệm máu, người bệnh nên tuân thủ và hợp tác với bác sĩ.