Xuyên tâm liên là gì? Có nên tự uống Xuyên tâm liên điều trị Covid-19 không?

Hiện nay, mọi người đang truyền nhau về bài thuốc Xuyên tâm liên điều trị Covid-19. Vậy có nên tự uống xuyên tâm liên điều trị Covid-19 không? Bài viết dưới đây của Nhà thuốc Long Châu sẽ giúp bạn cách dùng xuyên tâm liên hiệu quả nhé?

Xuyên tâm liên là gì?

Xuyên tâm liên còn có tên gọi khác là khổ đởm thảo, lá đắng, công cộng... và có tên khoa học là andrographis paniculata, thuộc họ Ô rô.

Xuyên tâm liên mọc hoang nhiều ở khu vực phía Bắc nước ta, là loài cây thân thảo, cao 30 - 80cm, trên thân cây có nhiều đốt. Cành lá mọc đối, lá cây có thể hình trứng thuôn dài hoặc hình mác. Hoa nhỏ trắng, mọc thành chùm, quả dài 15mm.

Toàn bộ thân trên mặt đất của cây xuyên tâm liên đều được sử dụng để làm thuốc. Sau khi thu hái, phần sử dụng làm thuốc sẽ được cắt ngắn, phơi và sấy khô để bảo quản.

Tác dụng của xuyên tâm liên

Trong thời kỳ bao cấp, xuyên tâm liên nổi tiếng là một loại dược liệu quý với nhiều tác dụng khác nhau. Trong đó nổi bật nhất là khả năng kháng nấm, vi khuẩn, virus; nâng cao hệ miễn dịch; chống ung thư; chống oxy hóa. Một số nghiên cứu đã chứng minh, xuyên tâm liên có tác dụng rút ngắn thời gian nhiễm trùng của cơ thể dù sử dụng kết hợp với các loại thuốc khác hay sử dụng riêng lẻ. Ngoài ra, nó còn có tác dụng làm giảm các triệu chứng của viêm khớp.

Cây xuyên tâm liên trong y học cổ truyền có những tác dụng gì?

Theo y học cổ truyền, xuyên tâm liên được quy vào các kinh phế vị, đại tràng, tiểu trưởng. Có hiệu quả tốt trong hoạt huyết, chỉ thống, thanh nhiệt, giải độc. Thường xuyên được ứng dụng cho các trường hợp:

• Ho do viêm họng, viêm phế quản, viêm phổi.
• Trị cúm, cảm sốt, viêm amidan.
• Các trường hợp tiểu buốt, tiểu rắt do viêm đường tiết niệu.
• Trị chứng nóng trong gây mẩn ngứa, mụn nhọt...
• Bệnh phụ nữ như đau bụng kinh, khí hư do viêm âm đạo.

Cây xuyên tâm liên có những tác dụng dược lý gì?

Hiện nay, đã có nhiều nghiên cứu chứng minh những tác dụng dược lý của xuyên tâm liên, cụ thể:

• Hiệu quả trong kháng khuẩn: Xuyên tâm liên có khả năng kháng lại các loại nấm, vi khuẩn, virus, ký sinh trùng rất hiệu quả.
• Tác dụng chống viêm: Nhờ khả năng làm tăng hoạt động của các loại bạch cầu và tác động của hormone vỏ tuyến thượng thận.
• Tác dụng hạ nhiệt: Được dùng trong các trường hợp sốt do các bệnh đường hô hấp.
• Tác dụng với Covid-19: Một số nghiên cứu trong phòng thí nghiệm đã chỉ ra trong cây xuyên tâm liên có những thành phần có khả năng ức chế virus. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu thực nghiệm nào mà nó chỉ mang tiềm năng trong tương lai.

Ngoài ra, xuyên tâm liên còn có tác dụng trị rắn cắn trong y học Trung Quốc và dùng tẩy giun, đắp chữa sưng chân, lậu, trĩ, bạch biến, vô kinh trong y học Ấn Độ.

Có nên tự uống Xuyên tâm liên điều trị Covid-19 không?

Cho đến nay, đã có nhiều nhà khoa học nghiên cứu về tác dụng của xuyên tâm liên trong điều trị Covid-19.

Viện Nghiên cứu Y học cổ truyền Thái Lan (2020) đã tiến hành cuộc thử nghiệm lâm sàng đầu tiên về tác dụng của xuyên tâm liên trong việc điều trị Covid-19. Đối tượng của cuộc thử nghiệm là những bệnh nhân mắc Covid-19 có biểu hiện triệu chứng nhẹ như đau đầu, đau họng, sổ mũi, ho... với liều dùng là 180mg, chia đều thành 3 lần uống vào các thời điểm 6 giờ sáng, 2 giờ chiều, 10 giờ tối và uống liên tục trong vòng 5 ngày. Cuộc thử nghiệm đã cho kết quả khả quan khi trong vòng 3 ngày bắt đầu từ khi sử dụng xuyên tâm liên thì những triệu chứng của các tình nguyện viên mắc Covid-19 đều được giảm nhẹ và tình trạng sức khỏe được cải thiện. Đây là một tín hiệu rất đáng mừng trong tình hình dịch bệnh ngày càng phức tạp.

Các nhà khoa học tại Đại học Jadavpur, Ấn Độ (2020) đã nghiên cứu về loại cây xuyên tâm liên nhằm mục tiêu phòng chống Covid-19 và sự lây lan của nó, kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra trong xuyên tâm liên có các hoạt chất andrographolide và dihydroxy dimethoxy flavone có khả năng ức chế enzym protease của virus SARS-CoV-2 trong thử nghiệm in silico. Đặc biệt, tác dụng chống viêm an toàn và hiệu quả của nó có khả năng hỗ trợ hiệu quả trong điều trị nhiễm trùng đường hô hấp trên gây ra bởi Covid-19.

Ngoài ra, một lượng lớn dữ liệu lâm sàng tại Trung Quốc cũng cho thấy andrographolide có tác dụng kháng virus, giảm viêm, giúp cải thiện tình trạng viêm đường hô hấp của bệnh nhân Covid-19. Bên cạnh đó, andrographolide còn có khả năng bảo vệ gan và có giá trị điều trị các bệnh lý tim mạch trên lâm sàng. Chính vì thế, xuyên tâm liên có tác dụng bảo vệ cơ thể khỏi những tổn thương gan và tim mạch do sử dụng một số thuốc chống Covid-19 khác. Qua đây, có thể thấy tác dụng của andrographolide trong điều trị Covid-19 dựa trên bằng chứng về y học cổ truyền về loại thuốc này.

Nhờ những tác dụng thực tế đã được chứng minh trong các nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng mà một số quốc gia như Malaysia, Indonesia, Thái Lan đã ứng dụng sử dụng xuyên tâm liên trong thời gian qua. Hiện Việt Nam cũng đã ứng dụng loại thuốc này trong việc điều trị bệnh nhân mắc Covid-19. Tuy nhiên, cũng như các loại thuốc khác, dược liệu này cũng có cả chống chỉ định và tác dụng không mong muốn. Do đó, người bệnh không nên tự ý uống xuyên tâm liên để điều trị Covid-19 mà phải tuân thủ những chỉ định và phác đồ điều trị của bác sĩ.

Lưu ý khi dùng xuyên tâm liên

Xuyên tâm liên có tính hàn nên không thể dùng được kéo dài. Đặc biệt, không được sử dụng cho những bệnh nhân bị rối loạn đông máu, sau phẫu thuật hoặc chấn thương.

Ngoài ra, cũng tương tự như các loại thuốc điều trị bệnh khác, không nên tự ý thay đổi liều thuốc trong phác đồ điều trị bệnh. Trong quá trình sử dụng thuốc, nếu phát hiện các triệu chứng bất thường cần liên hệ bác sĩ ngay.

Hy vọng thông qua bài viết trên đây, Nhà thuốc Long Châu đã cung cấp cho bạn những kiến thức cơ bản về tác dụng và những lưu ý khi sử dụng của vị thuốc xuyên tâm liên, cũng như giải đáp cho người bệnh về việc có nên tự uống xuyên tâm liên điều trị Covid-19 không. Chúc bạn mạnh khỏe và đừng quên hãy tiếp tục theo dõi những bài viết sức khỏe sắp tới trên trang web của Nhà Thuốc Long Châu nhé!