Nếu nói đến MRI là là phương pháp giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh lý ở cơ xương khớp, thần kinh, cột sống, đĩa đệm và phát hiện sớm một số bệnh ung thư… Còn phương pháp chụp MRA là cách đặc biệt, hiện đang được áp dụng tại nhiều nước phát triển trên thế giới giúp phát hiện sớm những tình trạng bất thường mạch máu não.
Chụp mạch máu cộng hưởng từ MRA là gì?
Có lẽ cụm từ chụp MRA còn khá xa lạ với nhiều người. Không như kỹ thuật chụp cộng hưởng từ MRI đã là thuật ngữ khá quen thuộc. Chụp MRA mạch máu cộng hưởng từ (Magnetic Resonance Angiography) có thể coi là một dạng đặc biệt của chụp cộng hưởng từ MRI. Phương pháp này giúp khảo sát tìm và các mạch máu trong cơ thể.
Kỹ thuật chụp MRA là kỹ thuật không xâm lấn, an toàn. Khi thực hiện chụp người bệnh sẽ nằm trong máy quét hình ảnh cộng hưởng từ. Máy có dạng đường ống lớn để có thể dễ dàng nằm trong.
Có một số trường hợp được chỉ định tiêm thuốc tương phản từ đường tĩnh mạch để giúp giúp hình ảnh mạch máu thu được rõ nét hơn. Như vậy chụp MRA thu được hình ảnh rõ nét mang lại giá trị chẩn đoán cao. Điều này giúp bác sĩ xác định nguồn gốc các tổn thương mạch máu và có phương pháp điều trị phù hợp. Bởi vì phương pháp chụp MRA sẽ cung cấp được những hình ảnh mà phương pháp siêu âm, X-quang, chụp cắt lớp CT không thể thấy được.
Ý nghĩa của chụp MRA cộng hưởng từ mạch máu
Ưu điểm khác của chụp MRA sẽ không bị ảnh hưởng bởi tia bức xạ. Đồng thời phương pháp này cũng không bị ảnh hưởng gì về mặt sinh học. Kể cả thuốc tương phản từ được sử dụng để tiêm trước khi chụp cộng hưởng từ MRA cũng rất hiếm khi gây tác dụng phụ.
Đây là phương pháp có nhiều ưu điểm vượt trội, vì vậy chụp cộng hưởng từ mạch máu MRA ngày càng được sử dụng rộng rãi.
Hiện nay phương pháp chụp MRA thường được chỉ định để phát hiện những nguyên nhân các chứng hẹp, phình hay tắc động mạch não. Có thể tìm ra nguyên nhân chứng phình hoặc bóc tách động mạch chủ, mạch máu mang máu từ tim đến các bộ phận của cơ thể. Kể cả việc tìm ra nguyên nhân gây hẹp hoặc tắc nghẽn các mạch ở chân, cánh tay hoặc hẹp các mạch máu dẫn đến tim, phổi, thận… Và cũng là phương pháp để tìm ra nguyên nhân đột quỵ.
Chụp MRA thực hiện như thế nào?
Trước khi chụp MRA thì người bệnh sẽ được nhân viên y tế hoặc kỹ thuật viên chụp hướng dẫn để đảm bảo an toàn.
Trước khi chụp mạch máu cộng hưởng từ MRA
Khi tiếp nhận bệnh nhân viên sẽ hướng dẫn người bệnh thay trang phục, tháo các trang sức như nhẫn, đồng hồ, dây chuyền, hoa tai và tháo răng giả... Kể cả thẻ tín dụng, thẻ ATM cũng không được đưa vào phòng máy vì có thể bị xóa mất dữ liệu.
Chụp cộng hưởng từ mạch máu MRA ngày càng được sử dụng rộng rãi
Trước khi chụp nhân viên sẽ có bước kiểm tra các dị vật và thiết bị kim loại có thể có trong cơ thể. Có một số vị trí nếu có kim loại nhỏ ở các cơ quan có mô lỏng lẻo như tim, mắt, phổi, não hoặc cạnh các mạch máu lớn thì không nên chụp MRA. Còn nếu các dị vật ở vị trí khác thì có thể chụp bình thường.
Người bệnh cần hợp tác chặt chẽ với nhân viên y tế và khai báo nếu có mang các thiết bị trong cơ thể như stent mạch máu, van tim nhân tạo, cũng như các dị vật kim loại như nẹp vít kết hợp xương, kể cả mảnh đạn, vòng tránh thai, các khớp, chỏm xương nhân tạo... Bởi vì những thiết bị này có khả năng gây nhiễu hình ảnh cộng hưởng từ.
Khi đang mang thai hoặc nghi ngờ đang mang thai cũng cần thông báo với bác sĩ. Việc làm này để đảm bảo an toàn cho thai nhi. Bởi vì chống chỉ định chụp cộng hưởng từ cho phụ nữ mang thai 3 tháng đầu.
Trường hợp được đặt các thiết bị điện tử như máy trợ thính, máy khử rung, máy tạo nhịp nhân tạo đều không chụp cộng hưởng từ. Bởi vì từ trường mạnh có thể làm hư hỏng các thiết bị này.
Bệnh nhân không cần nhịn ăn, uống trước khi chụp. Nếu bệnh nhân đang dùng thuốc vẫn có thể dùng bình thường. Trước khi tiêm thuốc tương phản từ, nhân viên y tế sẽ kiểm tra về tiền sử dị ứng thuốc. Một số tác dụng phụ sau khi sử dụng thuốc tương phản không đáng kể. Có thể người bệnh sẽ cảm thấy ấm ở môi, ngứa ran, vị kim loại trong miệng, đau đầu, buồn nôn… Tuy nhiên người bệnh có thể yên tâm bởi vì các triệu chứng này thường nhanh chóng biến mất. Điều đặc biệt thuốc tương phản từ không gây độc cho cơ thể.
Trong quá trình chụp MRA
Trong khi chụp MRA kỹ thuật viên sẽ hướng dẫn người bệnh nằm với tư thế phù hợp, để tránh làm mờ ảnh đạt được hiệu quả tốt nhất. Trong khi chụp MRA người bệnh phải nằm im. Người bệnh có thể dùng nút bịt tai hoặc nghe nhạc để giảm bớt tiếng ồn phát ra từ máy chụp.
Khi chụp MRA người bệnh phải nằm im
Người bệnh luôn được kỹ thuật viên quan sát và có thể liên lạc với kỹ thuật viên. Trong suốt quá trình chụp người bệnh sẽ ở trong phòng một mình.
Ý nghĩa của chụp mạch máu cộng hưởng từ MRA
Sau khi có kết quả chụp MRA, bác sĩ sẽ tiến hành phân tích kết quả từ hình ảnh thu được. Kết quả mạch máu bình thường được thể hiện qua hình ảnh. Mạch máu bình thường có hình dạng, kích thước bình thường và lưu lượng máu ổn định. Không tìm thấy bất thwowgf và cục máu động hoặc tích tụ mảng bám lớn.
Thành mạch máu không có dấu hiệu bất thường, không bị tắc nghẽn dòng chảy và cũng không bị phình mạch máu.
Nếu kết quả mạch máu là bất thường thì hình ảnh sẽ thể hiện như sau:
Trên hình ảnh có dấu hiệu tắc nghẽn một phần hoặc hoàn toàn mạch máu do cục máu đông. Hoặc do sự tích tụ chất béo và canxi hình thành mảng bám trên thành mạch máu. Thành mạch máu có chỗ phình động mạch. Có thể có tổn thương trên thành mạch máu. Thông thường khi cấp cứu sẽ ít sử dụng phương pháp chụp MRA bởi vì thời gian chụp lâu hơn các kỹ thuật khác. Tuy nhiên, chụp MRA đặc biệt hữu ích trong tầm soát các bệnh nhân có nguy cơ mắc các bệnh lý mạch máu. Đặc biệt khi phát hiện tình trạng hẹp, phình, tắc mạch máu não, nhồi máu cơ tim. Nhờ có kỹ thuật MRA nên rất nhiều bệnh nhân đã được cứu sống vì được tầm soát và được điều trị kịp thời.
Như vậy đối với việc chụp cộng hưởng từ MRA để tầm soát những bệnh liên quan đến mạch máu là phương pháp khoa học tiên tiến. Những hình ảnh thu được rõ nét, giúp bác sĩ chẩn đoán và điều trị tốt hơn hiệu quả hơn. Hy vọng với những thông tin này có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về phương pháp chụp MRA để chăm sóc sức khỏe cho mình một cách tốt nhất.
Tuệ Nhi
Nguồn tham khảo: Tổng hợp