Liraglutide: Nhóm thuốc đồng vận GLP-1 (tương tự incretin)

Tên thuốc gốc (Hoạt chất)

Liraglutide

Loại thuốc

Nhóm thuốc đồng vận GLP-1 (tương tự incretin)

Dạng thuốc và hàm lượng

Bút tiêm: 6mg/ml liraglutide

Bút tiêm dạng phối hợp: 100 units/ml insulin degludec + 3.6 mg/ml liraglutide

Đái tháo đường type 2 ở những bệnh nhân mà chế độ ăn và luyện tập chưa đủ kiểm soát đường huyết, có thể sử dụng phối hợp với metformin hoặc sulphonylurea.

Béo phì, hoặc thừa cân với ít nhất một bệnh đi kèm liên quan đến cân nặng.

Rối loạn hệ thống tim mạch; Dự phòng - Đái tháo đường type 2.

Liraglutide là một chất tương tự peptide-1 giống glucagon ở người được acyl hóa (GLP-1) với 97% trình tự axit amin tương đồng với GLP-1 nội sinh của người. Liraglutide liên kết và kích hoạt thụ thể GLP-1 (GLP-1R) thông qua đó làm tăng cảm giác no và giảm tín hiệu đói chính, dẫn đến giảm trọng lượng cơ thể.

Ngoài ra liraglutide kích thích bài tiết insulin và giảm bài tiết glucagon theo cách phụ thuộc vào glucose, dẫn đến giảm lượng glucose lúc đói và sau ăn. Tác dụng hạ đường huyết rõ rệt hơn ở bệnh nhân tiền đái tháo đường.

Hấp thu

Sự hấp thu của liraglutide sau khi tiêm dưới da chậm, đạt nồng độ tối đa khoảng 11 giờ sau khi dùng thuốc. Sinh khả dụng tuyệt đối của liraglutide sau khi tiêm dưới da là khoảng 55%.

Phân bố

Thể tích phân bố sau khi tiêm dưới da khoảng 13L.  Liraglutide liên kết mạnh với protein huyết tương (> 98%).

Chuyển hóa

Liraglutide ít nhạy cảm với chuyển hóa hơn GLP-1 nội sinh và do đó, dipeptidyl peptidase-4 và endopeptidase trung tính chuyển hóa chậm hơn thành các polypeptide nhỏ hơn khác nhau chưa được xác định cấu trúc. Một phần liraglutide có thể được chuyển hóa hoàn toàn thành carbon dioxide và nước.

Thải trừ

6% bài tiết qua nước tiểu và 5% bài tiết qua phân. Thời gian bán thải khoảng 13 giờ.

Tương tác với các thuốc khác:

• Giảm nồng độ đỉnh trong huyết tương và tốc độ hấp thu của các thuốc: Atorvastatin, acetaminophen, digoxin, thuốc tránh thai nội tiết đường uống (ethinyl estradiol và levonorgestrel), lisinopril.
• Tăng nồng độ đỉnh trong huyết tương của các thuốc: Griseofulvin.
• Nguy cơ hạ đường huyết tăng lên khi sử dụng cùng với insulin, sulfonylurea. 

Quá mẫn với liraglutide hoặc bất kỳ thành phần nào của sản phẩm. 

Bệnh nhân ĐTĐ type 1 hoặc ĐTĐ nhiễm ceton.

Tiền sử cá nhân hoặc gia đình bị ung thư biểu mô tuyến giáp thể tuỷ hoặc bệnh đa u tuyến nội tiết loại 2.

Điều trị béo phì ở bệnh nhân mang thai.

Người lớn

Cách dùng

Sử dụng bút tiêm dưới da vào bụng, đùi hoặc cánh tay trên nên luân phiên thay đổi các vị trí trên tránh gây kích ứng nơi tiêm. Dùng một lần mỗi ngày vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày, không liên quan đến bữa ăn.

Đái tháo đường tuýp 2

Liều khởi đầu 0,6 mg x 1 lần/ngày trong 1 tuần, liều này không có hiệu quả để kiểm soát đường huyết, liều này để giảm các triệu chứng tiêu hóa trong quá trình chỉnh liều. Sau 1 tuần tăng lên liều duy trì 1,2mg x 1 lần/ngày. Nếu sau ít nhất 1 tuần đáp ứng lâm sàng không tốt có thể tăng liều đến 1,8 mg x 1 lần/ngày. Liều tối đa 1,8 mg/ngày.

Béo phì, hoặc thừa cân với ít nhất một bệnh đi kèm liên quan đến cân nặng

Liều khởi đầu, 0,6 mg x 1 lần/ngày trong 1 tuần, tăng liều hàng tuần với mức tăng 0,6 mg mỗi tuần cho đến khi đạt được liều duy trì 3 mg x 1 lần/ngày. Nếu trong quá trình tăng liều bệnh nhân không dung nạp được (ví dụ, các tác dụng bất lợi trên đường tiêu hóa), có thể trì hoãn việc tăng liều trong khoảng 1 tuần.

Nếu đã trôi qua hơn 3 ngày kể từ liều cuối cùng, bắt đầu lại với liều 0,6 mg để giảm thiểu tác dụng bất lợi trên đường tiêu hóa. Điều chỉnh thành liều duy trì 3 mg một lần mỗi ngày.

Nếu không dung nạp được liều 3 mg mỗi ngày, hãy ngừng điều trị; hiệu quả không được thiết lập ở liều <3 mg mỗi ngày. Đánh giá mức giảm cân sau 16 tuần; nếu ít nhất 4% trọng lượng cơ thể không bị mất, ngừng sử dụng vì điều trị tiếp tục không có khả năng hiệu quả.

Rối loạn hệ thống tim mạch; Dự phòng - Đái tháo đường týp 2.

Liều khởi đầu, 0,6 mg x 1lần/ngày trong 1 tuần (để giảm các triệu chứng tiêu hóa trong quá trình điều chỉnh liều), sau đó tăng lên liều duy trì 1,2 mg x 1lần/ngày; có thể tăng lên 1,8 mg/ ngày nếu cần.

Trẻ em 

Đái tháo đường type 2.

Trẻ em và thanh thiếu niên ≥10 tuổi: Liều khởi đầu 0,6 mg x 1 lần/ngày. Sau ≥ 1 tuần, có thể tăng lên 1,2 mg x 1 lần/ngày nếu cần kiểm soát đường huyết bổ sung. Nếu cần, có thể tăng thêm lên 1,8 mg x 1 lần/ngày sau ≥ 1 tuần điều trị với liều 1,2 mg mỗi ngày. Nếu đã hơn 3 ngày kể từ liều cuối cùng, bắt đầu lại với liều 0,6 mg để giảm thiểu tác dụng bất lợi trên đường tiêu hóa và điều chỉnh liều lượng theo quyết định của bác sĩ.

Béo phì, hoặc thừa cân với ít nhất một bệnh đi kèm liên quan đến cân nặng.

Liều khởi đầu 0,6 mg x 1 lần/ngày trong 1 tuần; tăng hàng tuần với mức tăng 0,6 mg mỗi tuần cho đến khi đạt được liều duy trì 3 mg x 1 lần/ngày; nếu bệnh nhân không dung nạp được 3 mg mỗi ngày (ví dụ, các tác dụng bất lợi trên đường tiêu hóa), có thể giảm liều duy trì xuống 2,4 mg mỗi ngày; ngưng sử dụng nếu không dung nạp được liều 2,4 mg; nếu một liều tăng lên không được dung nạp trong quá trình tăng liều, liều cũng có thể được hạ xuống mức trước đó. Tăng liều có thể mất đến 8 tuần. Đánh giá mức giảm cân sau 12 tuần; nếu ít nhất 1% trọng lượng cơ thể không bị mất, ngừng sử dụng vì điều trị tiếp tục không có khả năng hiệu quả.

Đối tượng khác

Người cao tuổi (≥65 tuổi)

Không cần điều chỉnh liều.

Suy thận

Không cần điều chỉnh liều đối với bệnh nhân suy thận nhẹ hoặc trung bình (độ thanh thải creatinin ≥30 ml / phút). Liraglutide không được khuyến cáo sử dụng cho bệnh nhân suy thận nặng (độ thanh thải creatinin <30 ml/phút) kể cả bệnh nhân mắc bệnh thận giai đoạn cuối.

Suy gan

Không cần điều chỉnh liều cho bệnh nhân suy gan nhẹ hoặc trung bình. Liraglutide không được khuyến cáo sử dụng cho bệnh nhân suy gan nặng và nên sử dụng thận trọng cho bệnh nhân suy gan nhẹ hoặc trung bình.

Thường gặp 

Buồn nôn, nôn, tiêu chảy, táo bón, rối loạn tiêu hóa.

Ít gặp 

Hạ đường huyết, mất ngủ (chủ yếu gặp trong 3 tháng đầu điều trị), phản ứng tại chỗ tiêm, suy nhược, mệt mỏi chóng mặt, mất vị giác, khô miệng, rối loạn tiêu hóa, viêm dạ dày, trào ngược dạ dày-thực quản, đau bụng, đầy hơi, chướng bụng, sỏi mật.

Hiếm gặp

Mất nước, nhịp tim nhanh, viêm tụy, chậm làm rỗng dạ dày, viêm túi mật, mày đay, bứt rứt khó chịu, phản ứng phản vệ, suy thận cấp, suy thận.

Lưu ý chung

Hạ đường huyết ở bệnh nhân đái tháo đường type 2. Bệnh nhân đái tháo đường type 2 dùng liraglutide kết hợp với insulin và/hoặc sulfonylurea có thể tăng nguy cơ hạ đường huyết. Nguy cơ hạ đường huyết có thể giảm khi giảm liều insulin và hoặc sulfonylurea.

Tăng đường huyết ở bệnh nhân đái tháo đường được điều trị bằng insulin. Liraglutide không được dùng thay thế insulin. Nhiễm toan ceton do đái tháo đường đã được báo cáo ở những bệnh nhân phụ thuộc insulin sau khi ngừng nhanh hoặc giảm liều insulin.

Các dấu hiệu và triệu chứng của tình trạng mất nước, bao gồm suy thận và suy thận cấp, đã được báo cáo ở những bệnh nhân được điều trị bằng thuốc chủ vận thụ thể GLP-1.

Đã quan sát thấy sự gia tăng nhịp tim khi dùng liraglutide trong các thử nghiệm lâm sàng. Nhịp tim nên được theo dõi định kỳ. Cần thông báo cho bệnh nhân về các triệu chứng tăng nhịp tim (đánh trống ngực hoặc cảm giác tim đập nhanh khi nghỉ ngơi). Đối với những bệnh nhân có nhịp tim lúc nghỉ tăng liên tục có liên quan về mặt lâm sàng, nên ngừng điều trị bằng liraglutide.

Nguy cơ khối u tế bào C tuyến giáp, nên thận trọng khi sử dụng liraglutide cho những bệnh nhân bị bệnh tuyến giáp.

Tỷ lệ sỏi đường mật và viêm túi mật cao hơn được quan sát thấy ở những bệnh nhân được điều trị bằng liraglutide so với những bệnh nhân dùng giả dược. Bệnh nhân cần được thông báo về các triệu chứng đặc trưng của sỏi đường mật và viêm túi mật.

Viêm tụy cấp đã được quan sát thấy khi sử dụng các chất chủ vận thụ thể GLP-1. Bệnh nhân cần được thông báo về các triệu chứng đặc trưng của viêm tụy cấp. Nếu nghi ngờ viêm tụy, nên ngừng dùng liraglutide; nếu viêm tụy cấp được xác nhận, không nên bắt đầu lại liraglutide.

Phản ứng phản vệ (hạ huyết áp, đánh trống ngực, khó thở và phù nề) có thể đe dọa tính mạng. Nếu nghi ngờ phản ứng phản vệ, nên ngừng liraglutide và không nên bắt đầu lại điều trị.

Lưu ý với phụ nữ có thai

Liraglutide không nên được sử dụng trong thời kỳ mang thai. Nếu bệnh nhân muốn có thai hoặc có thai, nên ngừng điều trị bằng liraglutide.

Lưu ý với phụ nữ cho con bú

Vì chưa có kinh nghiệm, không nên dùng liraglutide trong thời kỳ cho con bú.

Lưu ý khi lái xe và vận hành máy móc

Liraglutide không có hoặc ảnh hưởng không đáng kể đến khả năng lái xe và sử dụng máy móc. Tuy nhiên, bạn có thể bị chóng mặt chủ yếu trong 3 tháng đầu điều trị bằng liraglutide. Cần thận trọng khi lái xe hoặc sử dụng máy móc nếu bị chóng mặt.

Quá liều Liraglutide và xử trí

Quá liều và độc tính

Các triệu trứng quá liều được báo cáo bao gồm buồn nôn, nôn mửa dữ dội và hạ đường huyết nghiêm trọng.

Cách xử lý khi quá liều

Trong trường hợp quá liều, nên bắt đầu điều trị hỗ trợ thích hợp tùy theo các dấu hiệu và triệu chứng lâm sàng của bệnh nhân. Bệnh nhân cần được quan sát các dấu hiệu lâm sàng của tình trạng mất nước và theo dõi đường huyết.

Quên liều và xử trí

Nếu bỏ lỡ một liều trong vòng 12 giờ kể từ khi thường dùng, bệnh nhân nên dùng liều đó càng sớm càng tốt. Nếu còn ít hơn 12 giờ đến liều tiếp theo, bệnh nhân không nên dùng liều đã quên và tiếp tục chế độ một ngày một lần với liều kế tiếp theo lịch trình. Không nên dùng thêm hoặc tăng liều để bù cho liều đã quên.