Pegfilgrastim: Thuốc giúp kích thích tạo bạch cầu

Tên thuốc gốc (Hoạt chất)

Pegfilgrastim

Loại thuốc

Chất kích thích miễn dịch, yếu tố kích thích tạo bạch cầu.

Dạng thuốc và hàm lượng

Dung dịch tiêm 6mg/0,6ml trong bơm tiêm đóng sẵn.

• Giảm thời gian mắc giảm bạch cầu hạt và tỉ lệ mắc sốt giảm bạch cầu hạt ở người lớn được điều trị bằng hóa trị độc tế bào cho bệnh ung thư ác tính (ngoại trừ bệnh bạch cầu dòng tủy mãn tính và hội chứng loạn sản tủy).
• Tăng khả năng sống sót ở những bệnh nhân tiếp xúc sâu với liều bức xạ ức chế tủy (Hội chứng tạo máu của Hội chứng bức xạ cấp tính).

Yếu tố kích thích tạo bạch cầu hạt ở người (G-CSF) là một glycoprotein, điều chỉnh việc sản xuất và giải phóng bạch cầu trung tính từ tủy xương. Pegfilgrastim là liên kết cộng hóa trị của G-CSF người tái tổ hợp (r-metHuG-CSF) với một phân tử polyethylene glycol (PEG) 20 kd. Pegfilgrastim là dạng thời gian kéo dài của filgrastim do giảm độ thanh thải ở thận.

Thuốc Pegfilgrastim và filgrastim đã được chứng minh là có các phương thức hoạt động giống nhau, gây ra sự gia tăng rõ rệt về số lượng bạch cầu trung tính trong máu ngoại vi trong vòng 24 giờ, với sự gia tăng nhỏ của bạch cầu đơn nhân và/hoặc tế bào lympho. Tương tự như filgrastim, bạch cầu trung tính được tạo ra để đáp ứng với pegfilgrastim cho thấy chức năng bình thường hoặc tăng cường như được chứng minh bằng các xét nghiệm về chức năng hóa học và thực bào.

Cũng như các yếu tố tăng trưởng tạo máu khác, G-CSF đã cho thấy các đặc tính kích thích in vitro trên các tế bào nội mô của người. G-CSF có thể thúc đẩy sự phát triển của các tế bào dòng tủy, bao gồm cả các tế bào ác tính, trong ống nghiệm và các tác dụng tương tự có thể thấy trên một số tế bào không phải dòng tủy trong ống nghiệm.

Hấp thu

Sau một liều tiêm dưới da, nồng độ đỉnh trong huyết thanh của thuốc pegfilgrastim xảy ra ở 16 đến 120 giờ sau khi dùng thuốc và nồng độ pegfilgrastim trong huyết thanh được duy trì trong thời gian giảm bạch cầu trung tính sau hóa trị liệu ức chế tủy.

Thải trừ

Sự đào thải của thuốc pegfilgrastim là không tuyến tính đối với liều lượng; độ thanh thải trong huyết thanh của pegfilgrastim giảm khi tăng liều. Pegfilgrastim dường như được thải trừ chủ yếu bởi sự thanh thải qua trung gian bạch cầu trung tính, chất này trở nên bão hòa ở liều cao hơn.

Phù hợp với cơ chế thanh thải tự điều chỉnh, nồng độ thuốc pegfilgrastim trong huyết thanh giảm nhanh chóng khi bắt đầu hồi phục bạch cầu trung tính. Do cơ chế thanh thải qua trung gian bạch cầu trung tính, dược động học của pegfilgrastim dự kiến sẽ không bị ảnh hưởng bởi người suy thận hoặc gan.

Kết hợp với PEG làm tăng thời gian bán thải trong huyết tương (15–80 giờ) so với filgrastim (khoảng 3,5 giờ).

Tương tác Pegfilgrastim với các thuốc khác

Sử dụng đồng thời pegfilgrastim với bất kỳ tác nhân hóa trị khác chưa được đánh giá trên bệnh nhân.

Trên các mô hình động vật, sử dụng đồng thời pegfilgrastim và 5-fluorouracil (5-FU) hoặc các chất chống chuyển hóa khác làm tăng khả năng suy tủy.

Các tương tác có thể xảy ra với các yếu tố tăng trưởng tạo máu khác và các cytokine chưa được nghiên cứu ở các thử nghiệm lâm sàng.

Thuốc có thể tương tác với lithium gây thúc đẩy sự giải phóng bạch cầu trung tính.

Tính an toàn và hiệu quả của thuốc pegfilgrastim chưa được đánh giá ở những bệnh nhân đang hóa trị có liên quan đến suy tủy chậm như nitrosoureas.

Các thử nghiệm lâm sàng không cho thấy sự tương tác của pegfilgrastim với bất kỳ sản phẩm thuốc nào khác.

Tương kỵ thuốc

Sản phẩm thuốc này không được trộn với các sản phẩm thuốc khác, đặc biệt là với các dung dịch natri clorua.

Quá mẫn với hoạt chất hoặc với bất kỳ tá dược nào trong chế phẩm.

Thuốc nên được bắt đầu điều trị và giám sát bởi bác sĩ có kinh nghiệm về ung thư và/hoặc huyết học.

Người lớn

Nên dùng một liều 6 mg (một ống tiêm đóng sẵn) pegfilgrastim cho mỗi chu kỳ hóa trị, được dùng ít nhất 24 giờ sau khi hóa trị liệu gây độc tế bào.

Không dùng trong khoảng thời gian từ 14 ngày trước đến 24 giờ sau khi dùng hóa trị độc tế bào.

Bệnh nhân tiếp xúc sâu với liều bức xạ ức chế tủy.

Hai liều, mỗi liều 6 mg, tiêm dưới da cách nhau một tuần. Dùng liều đầu tiên càng sớm càng tốt sau khi nghi ngờ hoặc xác nhận phơi nhiễm với liều bức xạ ức chế tủy, và liều thứ hai một tuần sau.

Trẻ em

Tính an toàn và hiệu quả của thuốc pegfilgrastim ở trẻ em vẫn chưa được thiết lập. Không có khuyến cáo nào về liều lượng thuốc của pegfilgrastim ở trẻ em.

Đối tượng khác

Bệnh nhân suy thận

Không nên thay đổi liều ở bệnh nhân suy thận, kể cả những người bị bệnh thận giai đoạn cuối.

Người cao tuổi

Dược động học của thuốc pegfilgrastim ở người cao tuổi (> 65 tuổi) tương tự như ở người lớn nên không cần chỉnh liều.

Thường gặp

• Đau xương, đau cơ xương (đau cơ, đau khớp, đau tứ chi, đau lưng, đau cổ);
• Giảm tiểu cầu, Tăng bạch cầu;
• Nhức đầu, Buồn nôn;
• Viêm da tiếp xúc;
• Vị trí tiêm đau;
• Đau ngực không do tim.

Ít gặp

• Phản ứng dạng quá mẫn, bao gồm phát ban da, mày đay, phù mạch, khó thở, phù đỏ, đỏ bừng và hạ huyết áp, Các phản ứng dị ứng nghiêm trọng, bao gồm cả phản vệ;
• Hội chứng rò rỉ mao mạch;
• Lách to, thường không có triệu chứng, vỡ lách;
• Hội chứng suy hô hấp cấp tính;
• Phản ứng có hại ở phổi (viêm phổi kẽ, phù phổi, thâm nhiễm phổi và xơ phổi);
• Ho ra máu;
• Hội chứng rối loạn sinh tủy;
• Thiếu máu hồng cầu hình liềm;
• Bệnh bạch cầu dòng tủy cấp tính;
• Tăng axit uric;
• Hội chứng Sweet;
• Viêm mạch ở da;
• Viêm cầu thận;
• Phản ứng tại chỗ tiêm;
• Tăng lactate dehydrogenase và phosphatase kiềm;
• Tăng thoáng qua ALT hoặc AST.

Hiếm gặp

• Suy hô hấp hoặc ARDS;
• Viêm động mạch chủ;
• Xuất huyết phổi;
• Hội chứng Stevens-Johnson.

Lưu ý chung khi dùng Pegfilgrastim

• Phải ghi rõ ràng tên thương mại của sản phẩm trong hồ sơ bệnh nhân.
• Sử dụng thận trọng cho đối tượng bệnh nhân bạch cầu dòng tủy cấp tính (AML).
• Không sử dụng cho bệnh nhân mắc hội chứng loạn sản tủy (MDS), bệnh bạch cầu dòng tủy mãn tính và ở những bệnh nhân bị AML thứ phát.
• Thuốc không nên được sử dụng để tăng liều hóa trị gây độc tế bào ngoài chế độ liều lượng đã thiết lập.
• Bệnh nhân có dấu hiệu ban đầu của hội chứng suy hô hấp cấp (ARDS) nên ngưng thuốc.
• Theo dõi phân tích nước tiểu nếu có viêm cầu thận thì giảm liều hoặc ngừng sử dụng thuốc.
• Bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng của hội chứng rò rỉ mao mạch cần được theo dõi chặt chẽ và điều trị triệu chứng.
• Theo dõi kích thước lá lách, xem xét chẩn đoán vỡ lách ở người có đau bụng trên bên trái hoặc đau đầu vai.
• Theo dõi thường xuyên số lượng tiểu cầu và hematocrit.
• Theo dõi các dấu hiệu và triệu chứng của MDS/AML ở bệnh nhân ung thư vú và ung thư phổi.
• Nếu nghi ngờ bơm tiêm bị hỏng hoặc trục trặc, phải thông báo ngay cho bác sĩ.
• Thận trọng khi kê đơn cho những bệnh nhân có đặc điểm hồng cầu hình liềm hoặc bệnh hồng cầu hình lưỡi liềm.
• Nên ngừng thuốc nếu số lượng bạch cầu vượt quá 50x109/L sau khi dùng.
• Ngừng thuốc vĩnh viễn ở bệnh nhân quá mẫn, không dùng cho bệnh nhân có tiền sử quá mẫn với thuốc.
• Không dùng thuốc ở bệnh nhân có hội chứng Stevens-Johnson do pegfilgrastim.
• Thuốc có thể gây ra viêm động mạch chủ.

Lưu ý với phụ nữ có thai

• Không có dữ liệu hoặc số lượng dữ liệu hạn chế về việc sử dụng thuốc pegfilgrastim ở phụ nữ mang thai. Nghiên cứu trên động vật cho thấy độc tính sinh sản. Thuốc không được khuyến cáo trong thời kỳ mang thai và phụ nữ có khả năng sinh đẻ mà không sử dụng biện pháp tránh thai.
• Phân loại C.

Lưu ý với phụ nữ cho con bú

• Không có đủ thông tin về sự bài tiết của thuốc pegfilgrastim/chất chuyển hóa trong sữa mẹ, không thể loại trừ nguy cơ đối với trẻ sơ sinh/trẻ nhỏ. Quyết định có nên ngừng cho con bú hoặc ngừng/bỏ điều trị pegfilgrastim dựa trên cân nhắc lợi ích của việc cho con bú đối với đứa trẻ và lợi ích của liệu pháp đối với người mẹ.

Lưu ý khi lái xe và vận hành máy móc

• Không có hoặc ảnh hưởng không đáng kể đến khả năng lái xe và vận hành máy móc.

Quá liều và xử trí

Quá liều và độc tính

Liều duy nhất 300 mcg/kg đã được tiêm dưới da cho một số ít người tình nguyện khỏe mạnh và bệnh nhân ung thư phổi không tế bào nhỏ mà không có phản ứng phụ nghiêm trọng. Các tác dụng ngoại ý tương tự như ở các đối tượng dùng thuốc pegfilgrastim liều thấp hơn.

Cách xử lý khi quá liều Pegfilgrastim

Trong trường hợp quá liều, bệnh nhân cần được theo dõi các phản ứng có hại.

Quên liều và xử trí

Không có thông tin.