ALT trong xét nghiệm máu là gì? Chỉ số ALT cao cảnh báo điều gì?

ALT trong xét nghiệm máu là gì? Khi thực hiện xét nghiệm sinh hóa mẫu máu, ALT, AST hay GGT là các chỉ số đại diện cho sức khỏe của gan trong cơ thể. Khi chỉ số ALT tăng cao, điều này cảnh báo có thể có tổn thương hay hoại tử tế bào. Cùng tìm hiểu về mối liên hệ giữa chỉ số ALT và bệnh lý tại gan qua bài viết dưới đây.

ALT trong xét nghiệm máu là gì?

Để giải đáp cho bạn đọc ALT trong xét nghiệm máu là gì, thì ALT (Alanine aminotransferase) là enzyme được sản xuất chủ yếu tại gan, được tìm thấy một lượng nhỏ ở các cơ quan như tim, xương và thận. Người bình thường không có bệnh lý thì chỉ số ALT trong máu sẽ nằm trong mức khoảng 7 U/L đến 56 U/L. Nồng độ ALT trong máu khi các tế bào gan gặp một bất thường nào đó, có thể là tổn thương (do thuốc, chấn thương,...) hoặc bệnh lý tại gan.

Cùng với ALT, chỉ số AST trong xét nghiệm máu cũng được dùng để kiểm tra chức năng gan.

Khi xuất hiện các triệu chứng dưới đây, bạn nên đến viện để thăm khám và xét nghiệm máu, nhằm theo dõi nồng độ men gan AST, ALT. Các triệu chứng này bao gồm:

• Cơ thể có các biểu hiện suy nhược, mệt mỏi, sốt thường xuyên.
• Buồn nôn, cảm giác chán ăn hoặc không cảm thấy ngon miệng.
• Vàng da, vàng mắt, nước tiểu sậm màu, phân có màu nhạt.
• Đau ở vùng bụng, khu vực hạ sườn phải.
• Ngứa ngáy, da nổi mề đay, mụn nhọt,...
• Bên cạnh đó, đối với người thường xuyên hút thuốc lá, uống rượu bia, tiếp xúc với hóa chất độc hại, từng mắc bệnh gan, thể trạng béo phì hay đang có bệnh viêm gan A, B, C,... cũng cần phải thực hiện xét nghiệm chỉ số men gan.

Ngoài vai trò giúp chẩn đoán và phát hiện các bệnh lý tại gan, chỉ số ALT còn được dùng trong quá trình theo dõi điều trị bệnh gan như viêm gan, gan nhiễm mỡ, xơ gan,... Thêm nữa, chỉ số này còn dùng để đánh giá hiệu quả của phác đồ, từ đó giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.

ALT trong xét nghiệm máu là gì?, thì đây là một enzyme được sản xuất tại gan, được dùng để theo dõi và đánh giá chức năng gan. Sự tăng nồng độ ALT quá cao trên ngưỡng bình thường, có thể là dấu hiệu của tổn thương thực thể tại gan. Tuy vậy, không phải lúc nào ALT tăng cao nghĩa là có bệnh lý tại gan, vì ALT còn có mặt ở các cơ quan khác. Do vậy, bên cạnh chỉ số men gan, bác sĩ sẽ chỉ định thêm các xét nghiệm khác để chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh.

Cách đọc chỉ số ALT trong máu

Chỉ số ALT tăng từ nhẹ đến trung bình

Khi cầm trên tay kết quả xét nghiệm máu, bác sĩ sẽ đánh giá xem chỉ số men gan tăng bao nhiêu lần so với mức bình thường. Trường hợp ALT trong máu tăng chưa đến 4 lần so với ngưỡng bình thường (được coi là tăng ALT nhẹ đến trung bình) thì có thể bệnh nhân đang bị viêm gan cấp tính hoặc mãn tính, gan nhiễm mỡ, tắc ống dẫn mật hoặc xơ gan nhẹ còn bù. Ngoài ra, ALT cũng có thể tăng từ nhẹ đến trung bình trong trường hợp người bệnh bị tổn thương tim, lạm dụng rượu bia hoặc có khối u tại gan.

Mặc dù ALT tăng ở mức nhẹ đến trung bình, bạn cũng không được chủ quan. Khi có các dấu hiệu bất thường trên cơ thể như vàng da, vàng mắt, chán ăn, buồn nôn, đau hạ sườn phải,... bạn cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để kịp thời điều trị.

Chỉ số ALT tăng cao

Chỉ số ALT tăng quá 4 lần so với ngưỡng trên (so với khoảng bình thường) được gọi là chỉ số ALT tăng cao. Đây là dấu hiệu của việc có tình trạng hoại tử tế bào gan, có thể do dùng thuốc, do hóa chất hoặc do đợt cấp của bệnh viêm gan virus. Đặc biệt lưu ý, khi chỉ số ALT tăng đến mức 5.000 UI/L thì rất có thể người bệnh đang bị sốc tại gan hoặc tình trạng suy gan cấp tính.

Người bệnh viêm gan cấp tính, khi xét nghiệm máu sẽ cho kết quả chỉ số ALT tăng cao trong khoảng từ 1 đến 2 tháng. Giai đoạn từ 3 đến 6 tháng sau khi điều trị, chỉ số ALT sẽ giảm và duy trì ổn định ở mức bình thường.

Các yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm ALT trong máu

Vậy là bạn đã biết được ALT trong xét nghiệm máu là gì. Nồng độ men gan ALT bị ảnh hưởng trực tiếp bởi tình trạng sức khỏe của gan. Bên cạnh đó, có một số loại thuốc có thể ảnh hưởng, làm sai lệch kết quả xét nghiệm men gan. Trước khi thực hiện xét nghiệm máu để đo nồng độ ALT, người bệnh cần tạm ngưng sử dụng các loại thuốc sau:

• Thuốc uống hằng ngày điều trị bệnh lý: Thuốc lợi tiểu, thuốc ức chế men chuyển angiotensin (trong bệnh tăng huyết áp), thuốc chống co giật, thuốc tâm thần,...
• Thuốc chứa các hoạt chất như paracetamol, allopurinol, metronidazole, trifluoperazine, thuốc tránh thai,...
• Các loại thuốc tiêm vào trong mô cơ.
• Thuốc bổ, các loại thực phẩm chức năng.

Các hoạt chất có trong thuốc, thuốc bổ hoặc thực phẩm chức năng các loại có khả năng làm ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm máu nói chung và chỉ số ALT nói riêng. Do đó người bệnh cần cung cấp thông tin về các loại thuốc đang sử dụng cho bác sĩ, trước khi thực hiện xét nghiệm.

Bên cạnh đó, người bệnh cần tuân thủ lời dặn theo bác sĩ trước khi thực hiện xét nghiệm. Cụ thể là cần nhịn ăn khoảng 4 đến 6 tiếng trước thời điểm xét nghiệm và thực hiện lấy mẫu xét nghiệm vào buổi sáng. Quy trình lấy mẫu diễn ra đơn giản, nhanh chóng và an toàn nên người bệnh không cần quá lo lắng.

Chỉ số ALT cao cảnh báo bệnh lý gì?

Nếu gan của bạn khỏe mạnh, chỉ số ALT thường sẽ ở mức bình thường trong khoảng cho phép. Khi chỉ số ALT trong máu đo được cao hơn 200 UI/L, có thể là dấu hiệu của các bệnh lý như:

Viêm gan do virus

Viêm gan A, B hoặc C là một trong các nguyên nhân thường gặp làm chỉ số men gan tăng cao. Điều này được giải thích là do virus xâm nhập vào gan, làm hoại tử các tế bào gai, giải phóng ALT vào trong máu. Viêm gan do virus rất nghiêm trọng nếu không được điều trị sớm.

Bệnh về đường mật

Một số bệnh lý đường mật như nhiễm trùng tại mật, sỏi mật, u mật,... có thể là nguyên nhân làm chỉ số ALT trong máu tăng cao.

Một số bệnh lý khác

Một số bệnh lý khác như suy tim, tiểu đường, sốt rét, viêm tụy,... cũng ghi nhận được tình trạng men gan trong máu tăng cao. Chính vì thế, chỉ số ALT tăng cao cũng là một gợi ý cho bác sĩ để chẩn đoán các bệnh lý kể trên.

Vậy là bài viết đã cung cấp thông tin cho bạn đọc về chỉ số ALT trong xét nghiệm máu là gì. Khi chỉ số ALT trong máu tăng cao, nếu người bệnh không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, có thể dẫn đến các biến chứng tại gan, thậm chí đe dọa tính mạng.

Xem thêm: Mục đích của xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu