Bệnh sán chó: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng bệnh

Bất cứ ai cũng có thể bị nhiễm bệnh sán chó. Đặc biệt là trẻ nhỏ và những người nuôi thú cưng, dễ lây nhiễm bệnh từ chó mèo. Những người hay ăn rau sống, thực phẩm tái sống, người làm vườn, người chơi thể thao tiếp xúc với đất, cát nhiễm ấu trùng... đều có nguy cơ nhiễm bệnh sán chó Toxocara.

Nguồn lây nhiễm của bệnh sán chó?

Phân của chó và mèo bị nhiễm Toxocara phát tán ra môi trường, con người có thể bị nhiễm sán bởi vô tình nuốt phải trứng sán chó Toxocara qua đường miệng do ăn rau sống, thịt tái sống, qua đồ chơi. Ấu trùng Toxocara tồn tại trong đất có thể xâm nhập qua da trầy xước khi tiếp xúc với đất, cát nhiễm ấu trùng.

Phân của chó và mèo bị nhiễm Toxocara phát tán ra môi trường là nguồn lây nhiễm mạnh nhất

Một số yếu tố thuận lợi làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh sán chó:

• Thường xuyên tiếp xúc với chó, mèo,…
• Không vệ sinh tay sau khi tiếp xúc với đất cát.
• Không rửa sạch rau sống và nấu chín thực phẩm trước khi ăn.
• Sinh sống trong điều kiện kém, không khí, đất và nguồn nước ô nhiễm.

Dấu hiệu nhận biết bệnh sán chó?

Nhiễm bệnh sán chó thường diễn biến âm thầm, ít có biểu hiện triệu chứng lâm sàng rầm rộ. Ở người có cơ địa dị ứng và hệ miễn dịch yếu thường có biểu hiện mẩn ngứa da, kèm theo mệt mỏi, uể oải, mất ngủ,… Ấu trùng sán chó Toxocara vào máu, chu du khắp cơ thể, nhiễm lâu ngày có thể đến gan, phổi, tim, thận, da, niêm mạc, mắt, não.

Dấu hiệu nhiễm sán chó Toxocara ở da: Gây mẩn ngứa da, nổi mề đay dị ứng kéo dài, thường phát hiện sau khi điều trị da liễu không hiệu quả.

Nhiễm sán chó gây ngứa, nổi mề đai kéo dài 

Nhiễm sán chó có thể gây u gan, áp xe gan, tổn thương tim, phổi, thận,… các tổn thương thực thể tại gan được phát hiện qua siêu âm, với những khối u, ổ mủ ở một số hạ phân thùy gan. Khi có những dấu hiệu đau tức vùng gan, nếu siêu âm thấy khối u, cần xét nghiệm máu để chẩn đoán bệnh giun sán.

Không nên vội vàng kết luận chẩn đoán, có thể sẽ vô tình gây hoang mang lo lắng cho người bệnh và gia đình. Do đó, sau khi phát hiện những bất thường qua hình ảnh siêu âm tại gan, cần xét nghiệm máu chẩn đoán bệnh sán chó Toxocara, bệnh Amip, bệnh sán lá gan Faciola để dùng thuốc diệt ký sinh trùng giúp trị khối u ở gan do bệnh giun sán gây ra.

Dấu hiệu nhiễm sán chó Toxocara ở mắt: Gây giảm thị lực, mờ mắt một hoặc hai bên. Các dấu hiệu triệu chứng về mắt do nhiễm sán chó Toxocara ít được chẩn đoán trên làm sàng, thường phát hiện khi soi đáy mắt hoặc xét nghiệm máu chẩn đoán bệnh sán chó Toxocara.

Dấu hiệu nhiễm sán chó Toxocara tổn thương hệ thần kinh trung ương (sán não): Gây mệt mỏi, đau đầu, hay quên, tê tay nhức chân, giảm vận động, liệt, thậm chí dẫn tới tử vong khi ấu trùng sán chó Toxocara di chuyển đến não.

Điều trị bệnh sán chó cần lưu ý điều gì?

Lưu ý khi điều trị bệnh sán chó, bác sĩ cần phải khai thác kỹ tiền sử bệnh nhân, hiểu rõ được những chống chỉ định khi dùng một số thuốc chuyên khoa. Ở những bệnh nhân bị bệnh viêm gan mạn, phụ nữ có thai và cho con bú cần có những liệu trình điều trị riêng.

Tùy vào đối tượng bệnh nhân mà có cách điều trị bệnh sán chó khác nhau

Bác sĩ cần có lịch tái khám cụ thể cho từng người bệnh, mỗi người bệnh nên có kẹp hồ sơ riêng để theo dõi nên cho người bệnh tái khám khi nào? Khi tái khám cần xét nghiệm lại những gì? Mục đích của xét nghiệm đó để làm gì? Tình trạng hiện tại như thế nào? Cần chữa trị bao lâu nữa, giúp bệnh nhân yên tâm. 

Thời gian điều trị bệnh sán chó bao lâu?

Thời gian trị bệnh sán chó từ một đến ba liệu trình, mỗi liễu trình từ một đến hai tuần. Tái khám xét nghiệm lại sáu 1 đến 2 tháng. Thông thường sau khi sử dụng thuốc diệt ký sinh trùng từ 5 đến 7 ngày, các dấu hiệu triệu chứng như: Mẩn ngứa da, đau đầu, mệt mỏi, uể oải nếu có sẽ cải thiện nhiều. Sau đó các dấu hiệu mất dần khi ký sinh trùng bị diệt bởi thuốc trị giun sán.

Lam Ngọc

Nguồn: Tổng hợp