Bị tái nhiễm giun kim phải làm sao? Vì sao uống thuốc tẩy giun vẫn còn giun kim?

Tái nhiễm giun kim không chỉ gây ra những rối loạn tiêu hóa và khó chịu về đêm mà còn khiến quá trình điều trị kéo dài và kém hiệu quả. Nguyên nhân tái nhiễm giun kim thường liên quan đến thói quen vệ sinh cá nhân kém và môi trường sống không đảm bảo sạch sẽ. Vì vậy, việc kết hợp điều trị với phòng bệnh đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát và ngăn ngừa tình trạng này.

Nhiễm giun kim có lây không và lây qua đâu?

Giun kim có khả năng lây lan nhanh chóng trong môi trường sinh hoạt gần gũi. Người mắc bệnh có thể bị nhiễm khi vô tình nuốt hoặc hít phải trứng giun kim qua thực phẩm, nước uống bị nhiễm bẩn, hoặc do tay không sạch. Một khi trứng vào cơ thể, chúng sẽ nở ra và phát triển thành giun trưởng thành trong ruột chỉ sau vài tuần.

Triệu chứng phổ biến là cảm giác ngứa ngáy ở vùng hậu môn, đặc biệt về đêm - khi giun cái ra ngoài để đẻ trứng. Hành động gãi có thể khiến trứng bám vào móng tay, ngón tay rồi lan truyền sang các vật dụng như đồ chơi, chăn gối, nhà vệ sinh. Từ đó, trứng dễ dàng lây cho người khác thông qua thức ăn, nước uống hoặc tiếp xúc với đồ dùng bị nhiễm.

Bị tái nhiễm giun kim phải làm sao?

Giun kim cái có xu hướng bò ra vùng hậu môn để đẻ trứng, sau đó trứng có thể phát triển thành ấu trùng và chui ngược trở lại ruột để tiếp tục chu kỳ phát triển. Điều này khiến tình trạng tái nhiễm giun kim rất dễ xảy ra, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Để xử lý hiệu quả, người bệnh nhất là trẻ em cần được bác sĩ thăm khám và chỉ định chính xác loại thuốc, liều lượng phù hợp.

Việc tự ý dùng thuốc không theo hướng dẫn chuyên môn có thể dẫn đến tác dụng phụ không mong muốn và làm giảm hiệu quả điều trị. Để ngăn chặn sự lây lan và cắt đứt chu kỳ sống của giun kim, cần áp dụng các biện pháp dưới đây, kết hợp với việc uống thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ, điều quan trọng là việc điều trị phải thực hiện với tất cả người trong gia đình:

• Giữ gìn vệ sinh cá nhân, rửa tay sạch sẽ trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, cắt móng tay ngắn, tránh để dính bẩn.
• Không để trẻ nhỏ mút tay, hạn chế hành động gãi hậu môn, nên mặc quần lót kín đáo cho trẻ, tránh mặc quần thủng đáy.
• Vệ sinh hậu môn sạch sẽ hàng ngày cho trẻ.
• Thường xuyên lau dọn nhà cửa, giặt chăn ga gối định kỳ để loại bỏ trứng giun có thể bám vào vật dụng sinh hoạt.
• Khám sức khỏe định kỳ, tẩy giun đúng thời điểm nếu nghi ngờ có dấu hiệu nhiễm.
• Cần điều trị đồng loạt cho tất cả thành viên trong gia đình để tránh lây nhiễm chéo.

Vì sao sau khi dùng thuốc tẩy giun, giun kim vẫn chưa được loại bỏ hoàn toàn?

Tẩy giun là phương pháp phổ biến giúp loại bỏ ký sinh trùng ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên, không ít trường hợp dù đã uống thuốc nhưng người bệnh, đặc biệt là trẻ nhỏ, vẫn gặp phải tình trạng ngứa hậu môn và khó chịu kéo dài. Điều này khiến nhiều phụ huynh lo lắng vì nghi ngờ con bị tái nhiễm giun kim. Một số lý do dẫn đến tình trạng đó là:

Liều dùng chưa phù hợp

Một trong những nguyên nhân thường gặp khiến việc tẩy giun không hiệu quả là sử dụng thuốc với liều chưa đủ để tiêu diệt toàn bộ giun kim. Các loại thuốc như mebendazole được dùng phổ biến trong điều trị ký sinh trùng. Tuy nhiên, nếu sử dụng sai cách hoặc không đúng theo chỉ định của bác sĩ, có thể khiến giun không bị loại bỏ hoàn toàn, thậm chí gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn.

Thời gian dùng thuốc chưa đủ lâu

Việc tuân thủ đúng thời gian dùng thuốc tẩy giun đóng vai trò quan trọng trong việc loại bỏ hoàn toàn giun kim. Một số loại thuốc yêu cầu lặp lại liều sau một thời gian nhất định để diệt trừ cả giun trưởng thành và trứng nở sau đó.

Tái nhiễm từ môi trường xung quanh

Môi trường sống không đảm bảo vệ sinh là yếu tố góp phần quan trọng gây ra tái nhiễm giun kim. Trứng giun có khả năng tồn tại nhiều ngày, thậm chí vài tuần, trên các vật dụng hàng ngày như quần áo, đồ chơi, ga giường hoặc tay nắm cửa. Khi người bệnh vô tình tiếp xúc và đưa tay lên miệng, nguy cơ nuốt phải trứng giun là rất cao. Nếu không vệ sinh cá nhân kỹ lưỡng và giữ gìn môi trường sống sạch sẽ, tình trạng tái nhiễm giun rất dễ xảy ra.

Biện pháp xử lý khi vẫn còn giun kim sau tẩy giun

Dù đã uống thuốc tẩy giun, nhưng nhiều người đặc biệt là trẻ nhỏ vẫn gặp tình trạng giun kim tái phát. Điều này thường xuất phát từ việc sử dụng thuốc chưa đúng cách hoặc môi trường sống không đảm bảo vệ sinh. Để xử lý hiệu quả và ngăn ngừa tái nhiễm, cần thực hiện đồng thời nhiều biện pháp.

Nâng cao vệ sinh cá nhân và môi trường sống

Để giảm khả năng tái nhiễm giun kim, cần chú ý vệ sinh cá nhân cho cả người lớn và trẻ em qua các biện pháp sau:

• Rửa tay đúng cách: Dùng xà phòng và nước sạch để rửa tay sau khi đi vệ sinh, trước khi ăn hoặc sau khi thay tã cho bé.
• Tắm mỗi ngày: Tắm buổi sáng giúp loại bỏ trứng giun bám ngoài da, nhất là vùng hậu môn.
• Giữ móng tay ngắn và sạch: Việc này giảm nguy cơ trứng giun bám vào móng và đưa vào miệng.
• Tránh gãi hậu môn: Việc gãi có thể khiến trứng lan sang tay và các vật dụng xung quanh, làm tăng nguy cơ lây nhiễm.

Ngoài vệ sinh cá nhân, giữ gìn môi trường sống cũng đóng vai trò quan trọng:

• Giặt đồ thường xuyên: Quần áo, chăn ga, khăn tắm nên được giặt bằng nước nóng để diệt trứng giun.
• Làm sạch không gian sống: Dùng máy hút bụi và lau sạch bề mặt như sàn nhà, rèm cửa, đồ chơi để loại bỏ trứng có thể bám lại.
• Thay đồ lót và drap giường mỗi ngày: Điều này giúp hạn chế trứng giun tiếp xúc với cơ thể và làm giảm nguy cơ tái nhiễm.

Tẩy giun đúng lịch trình

Việc tẩy giun định kỳ là cần thiết để đảm bảo giun kim và trứng giun bị loại bỏ hoàn toàn. Các thuốc tẩy giun thường được chỉ định uống liều thứ hai sau 2 tuần, nhằm tiêu diệt giun mới nở. Cách làm này giúp cắt đứt vòng đời của giun và ngăn ngừa tình trạng lan truyền trở lại.

Ngay cả khi không có biểu hiện nhiễm giun, mọi người cũng nên được tẩy giun định kỳ theo khuyến nghị. Việc này không chỉ phòng giun kim mà còn giúp hạn chế nguy cơ từ các loại ký sinh trùng đường ruột khác như giun đũa, giun tóc, sán chó, sán lá gan,…

Để phòng ngừa và điều trị hiệu quả, việc tẩy giun đúng cách cần được kết hợp với giữ gìn vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ. Đặc biệt, với trẻ nhỏ cha mẹ cần chú ý xây dựng thói quen sinh hoạt lành mạnh và kiểm tra sức khỏe định kỳ. Chỉ khi kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ thì mới có thể hạn chế tối đa tình trạng tái nhiễm giun kim và giúp trẻ phát triển khỏe mạnh.