Bệnh viêm não nhật bản là gì?

Viêm não Nhật Bản là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do một loại vi rút có ái tính với nhu mô não gây ra. Đây là căn bệnh thường để lại di chứng trầm trọng và tỉ lệ tử vong cao. Vậy bệnh viêm não Nhật Bản là gì?

Bệnh viêm não Nhật Bản là gì?

Bệnh viêm não Nhật Bản là bệnh truyền nhiễm cấp tính và lây truyền theo đường máu, do vi rút viêm não Nhật Bản B gây ra. Bệnh có đặc điểm lâm sàng là hội chứng nhiễm trùng nhiễm độc toàn thân nặng cùng với sự phát triển của viêm não tủy nặng và tỷ lệ tử vong cao. 

Nguyên nhân của Viêm não Nhật Bản

1. Tác nhân gây bệnh

Vi rút viêm não Nhật Bản B.

2. Nguồn truyền

Động vật nhiễm vi rút là nguồn truyền nhiễm bệnh VNNB cho người.

Nguổn tuyền nhiễm trong thiên nhiên là loài chim, trong đó có một số loài ăn quả vải, nhãn như tu hú, liếu điếu.

Nguồn truyền nhiễm khác là một số loài gia súc, trong đó quan trọng nhất là lợn.

3. Đường lây

- Là đường máu, qua trung gian truyền bệnh là muỗi Culex là chủ yếu.

- Muỗi đốt gia súc bị nhiễm và sau đó truyền bệnh khi đốt trẻ em.

- Ở Việt Nam loại muỗi Culex tritaeniorhynchus sinh sản mạnh vào mùa hè (nhất là từ tháng 3 đến tháng 7), hoạt động mạnh vào buổi chập tối. Loại muỗi này có mật độ cao ở vùng đồng bằng và trung du, nó là trung gian truyền bệnh chủ yếu bệnh viêm não Nhật Bản ở nước ta.

Bệnh viêm não Nhật Bản có thời gian ủ bệnh trong khoảng 5-15 ngày

Biểu hiện của viêm não Nhật Bản

Bệnh viêm não Nhật Bản là gì? Sau thời gian từ 5 đến 15 ngày ủ bệnh, bệnh sẽ xuất hiện theo 3 giai đoạn:

- Giai đoạn khởi phát: khoảng từ 1 đến 6 ngày. Bệnh nhân có sốt đột ngột, thường kèm theo ớn lạnh, mệt mỏi, đau đầu, buồn nôn và nôn. Đây cũng là những biểu hiện bệnh viêm não Nhật Bản ở trẻ em tiêu biểu.

- Giai đoạn toàn phát: Lúc này trẻ tiếp tục sốt cao 38°C- 40°C, kéo dài; có biểu hiện của viêm màng não (đau đầu, cứng gáy, nôn và buồn nôn, táo bón); rối loạn ý thức (kích thích vật vã hoặc li bì, u ám, có thể đi vào hôn mê); biểu hiện tổn thương thần kinh trung ương khu trú (co giật, run giật tự nhiên ở ngón tay, lưỡi, mi mắt hoặc toàn thân, liệt cứng); kèm theo rối loạn thần kinh thực vật. Tỷ lệ tử vong từ 0,3% - 60% tùy theo việc phát hiện bệnh sớm hay muộn. Cũng vì thế nên nhiều người thắc mắc bệnh viêm não Nhật Bản có lây không?

- Giai đoạn hồi phục: Bước qua những giai đoạn trên, bệnh nhân có thể hồi phục hoàn toàn. Một số trường hợp nặng có thể để lại di chứng liệt cứng ở chi trên hoặc chi dưới, liệt mặt và/hoặc di chứng rối loạn tinh thần, mất ổn định về tình cảm, thay đổi cá tính, chậm phát triển trí tuệ.

Bệnh viêm não Nhật Bản lây qua đường máu

Điều trị Viêm não Nhật Bản

1. Chống phù nề não

- Bệnh viêm não Nhật Bản là gì? Truyền các dịch ưu trương để làm tăng áp lực thẩm thấu, rút nước ở tổ chức tế bào và khoang gian bào vào lòng mạch. Truyền tĩnh mạch dung dịch Glucoza 10%, 20%, 30%. Glucoza chỉ gây giảm áp lực ở khoang não tủy trong một thời gian ngắn (không quá 35 - 40 phút). Do vậy, nếu không xen kẽ sử dụng các dịch lợi niệu khác thì sẽ gây hiện tượng 'tái phù' trở lại của tổ chức tế bào nặng hơn trước.

- Các thuốc lợi tiểu: Làm giảm phù mạnh hơn và thời gian kéo dài trong 2-10 giờ. Có thể truyền Manitol 20% liều từ 1-2 g/kg thể trọng, truyền với tốc độ lớn (có thể cho chảy thành dòng).

- Trong những trường hợp phù não nặng có co giật thì dùng Corticoid để giúp bình thường hóa sự thẩm thấu của mạch máu chống lại sự tích lũy nước và muối ở tổ chức não.

- Tốt hơn cả là dùng Dexamethason là loại Glucocorticoid tổng hợp tác dụng chậm và hiệu quả hằng định. Dexamethason phát huy tác dụng chống phù nề não sau 12-18 giờ. Liều dùng 10mg tiêm tĩnh mạch, sau cứ 5 giờ lại tiêm 4mg bắp thịt.

Bệnh viêm não Nhật Bản là bệnh truyền nhiễm cấp tính

2. An thần cắt cơn giật

- Seduxen có thể cho qua sonde hoặc tiêm bắp thịt và tĩnh mạch.

- Có thể dùng dung dịch truyền tĩnh mạch nhỏ giọt: Aminazin + Thiantan + Spartein (liều lượng Aminazin 3-7 mg/1kg thể trọng/24 giờ).

- Nếu bệnh nhân có co giật nhiều thì dùng Gardenal.

3. Hạ nhiệt

- Cởi quần áo cho bệnh nhân, chườm đá vào bẹn, nách, cổ... quạt, xoa cồn long não. Có thể dùng các thuốc hạ nhiệt bằng đường uống qua sonde hoặc thụt giữ qua trực tràng...

- Aspirin 0,25 - 1g/24 giờ. Hãy dùng efferalgan dung dịch (5 ml/lần, 2-3 lần/24 giờ), hoặc đạn efferalgan (1-2 đạn/24 giờ, khi sốt cao).

4. Hồi sức hô hấp và tim mạch

- Thở ôxy, lau hút đờm rãi, sẵn sàng hô hấp viện trợ khi rối loạn nhịp thở nặng hoặc ngừng thở.

- Bổ sung nước điện giải kịp thời theo Hematocrit và điện giải đồ. Dùng thuốc trợ tim, khi cần thiết có thể dùng các thuốc vận mạch như aramin, noradrenalin, dopamin.

Trên đây là những thông tin về bệnh viêm não Nhật Bản là gì, hy vọng thông tin bài viết sẽ giúp bạn biện pháp phòng và điều trị bệnh hợp lý.

Thu Hà