Bổ sung vitamin A khi nào?

Vitamin A là thành phần có trong rất nhiều thực phẩm hàng ngày trong thực đơn của bạn. Tuy nhiên trong một số trường hợp có thể gặp tình trạng thiếu hụt vitamin A, và dinh dưỡng hàng ngày không cung cấp đủ lượng vitamin A cần thiết cho cơ thể. Lúc này bạn cần bổ sung vitamin A.

Vai trò của vitamin A trong hoạt động của cơ thể

Vitamin A là một vitamin tan trong dầu và được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm như trái cây, rau xanh, trứng, sữa nguyên kem, bơ và thịt.

Vitamin này tồn tại dưới hai dạng chính, vitamin A thành hình và tiền chất vitamin A, có vai trò quan trọng đối với cơ thể. Vitamin A thành hình gồm các dạng hoạt động như retinol, retinal và retinoic acid, có thể được cơ thể sử dụng trực tiếp mà không cần qua quá trình biến đổi. Ngược lại lại, tiền chất vitamin A bao gồm carotenoid như alpha-carotene, beta-carotene và beta-cryptoxanthin, một số trong số này sau khi chuyển hóa trong cơ thể con người sẽ tạo ra dạng hoạt động của vitamin A.

Cơ thể con người có thể hấp thu vitamin A thông qua thức ăn hoặc bổ sung vitamin A từ thực phẩm chức năng hoặc thuốc.

Vitamin này tồn tại dưới hai dạng chính, vitamin A thành hình và tiền chất vitamin A, có vai trò quan trọng đối với cơ thể. Vitamin A thành hình gồm các dạng hoạt động như retinol, retinal và retinoic acid, có thể được cơ thể sử dụng trực tiếp mà không cần qua quá trình biến đổi. Ngược lại lại, tiền chất vitamin A bao gồm carotenoid như alpha-carotene, beta-carotene và beta-cryptoxanthin, một số trong số này sau khi chuyển hóa trong cơ thể con người sẽ tạo ra dạng hoạt động của vitamin A.

Cơ thể con người có thể hấp thu vitamin A thông qua thức ăn hoặc bổ sung vitamin A từ thực phẩm chức năng hoặc thuốc.

Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong nhiều hoạt động khác nhau của cơ thể. Thiếu hụt vitamin A có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng như quáng gà, tăng nguy cơ nhiễm khuẩn, da khô, vấn đề về sinh sản và ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ em. Đây là những dấu hiệu cần chú ý và bổ sung vitamin A khi cơ thể thiếu hụt để duy trì sức khỏe và chức năng cơ thể một cách tốt nhất.

Bổ sung vitamin A khi nào?

Việc bổ sung vitamin A thường được khuyến nghị trong những trường hợp sau:

Thiếu hụt vitamin A: Thiếu hụt vitamin A thường gặp và có thể được điều trị và phòng tránh đơn giản bằng cách bổ sung vitamin A. Nó thường xảy ra ở những người suy dinh dưỡng, mắc các bệnh như đái tháo đường, hoặc bệnh u xơ nang.

Trẻ em thiếu vitamin A khi mắc bệnh sởi: Sử dụng viên bổ sung vitamin A có thể giảm nguy cơ tử vong hoặc biến chứng từ bệnh sởi.

Bệnh bạch sản niêm mạc miệng: Nghiên cứu chỉ ra rằng việc sử dụng bổ sung vitamin A có thể hỗ trợ điều trị bệnh bạch sản niêm mạc miệng.

Giảm nguy cơ tiêu chảy sau sinh: Sử dụng bổ sung vitamin A trong thai kỳ và sau sinh ở những phụ nữ kém dinh dưỡng giúp hạn chế nguy cơ mắc bệnh tiêu chảy sau sinh.

Giảm tỷ lệ tử vong khi mang thai: Việc bổ sung vitamin A trước và trong thai kỳ có thể giảm đến 40% tỷ lệ tử vong của thai phụ kém dinh dưỡng.

Phòng tránh quáng gà khi mang thai: Phụ nữ kém dinh dưỡng khi sử dụng bổ sung vitamin A có thể giảm nguy cơ mắc bệnh quáng gà lên đến 37%, đặc biệt hiệu quả khi kết hợp với kẽm.

Bệnh lý ảnh hưởng đến võng mạc: Việc bổ sung vitamin A có thể chậm tiến triển của một số bệnh mắt gây tổn thương cho võng mạc.

Ung thư cổ tử cung: Các nghiên cứu chỉ ra rằng việc bổ sung vitamin A ở liều cao có thể giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư cổ tử cung. Tuy nhiên, lợi ích này chỉ được ghi nhận khi sử dụng cả retinol và carotenoid, không đạt được nếu chỉ sử dụng retinol đơn lẻ.

Bổ sung bao nhiêu vitamin A là đủ?

Vitamin A cần được bổ sung đúng lúc và đúng liều lượng. Bổ sung quá liều vitamin A có thể gây ra nhiều tác hại đến sức khỏe.

Nhu cầu về vitamin A thay đổi tùy theo độ tuổi:

• 1 đến 3 tuổi: Nhu cầu khoảng 1000 IU/ngày.
• 4 đến 8 tuổi: Cần khoảng 1300 IU/ngày.
• 9 đến 13 tuổi: Nhu cầu tăng lên khoảng 2000 IU/ngày.
• Nam giới từ 14 tuổi trở lên: Cần khoảng 3000 IU/ngày.
• Nữ giới từ 14 tuổi trở lên: Nhu cầu khoảng 2300 IU/ngày.

Giới hạn an toàn về liều lượng vitamin A bổ sung, tính theo retinol, cũng có sự biến đổi theo độ tuổi:

• Dưới 3 tuổi: Không nên vượt quá 2000 IU/ngày.
• 4 đến 8 tuổi: Nên hạn chế không quá 3000 IU/ngày.
• 9 đến 13 tuổi: Nên giữ mức dưới 6000 IU/ngày.
• 14 đến 18 tuổi (bao gồm cả thai phụ và người cho con bú): Không nên vượt quá 9000 IU/ngày.
• Từ 19 tuổi trở lên: Giới hạn nên ở mức không quá 10000 IU/ngày.

Tuy nhiên, việc bổ sung vitamin A cần được thực hiện dưới sự giám sát và hướng dẫn của chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ để tránh tình trạng dư thừa vitamin A có thể gây hại cho cơ thể.

Tác hại của việc bổ sung quá nhiều vitamin A

Bổ sung quá nhiều vitamin A, có thể dẫn đến tình trạng thừa vitamin này và gây ra nhiều tác động không mong muốn:

Vàng da, nhạy cảm: Quá liều vitamin A gây ra sự thay đổi màu sắc da như da trở nên vàng, ngứa, và da trở nên nhạy cảm với ánh nắng mặt trời, dễ bị cháy nắng.

Thay đổi thị lực: Gây rối loạn thị lực, đặc biệt ở trẻ nhỏ, có thể dẫn đến hiện tượng nhìn đôi hoặc khó nhìn rõ.

Tóc, móng yếu: Gây ra tình trạng móng giòn, dễ gãy, tóc cũng trở nên dễ gãy hơn.

Yếu xương: Thừa vitamin A có thể gây ra yếu xương, đau xương do ảnh hưởng đến quá trình tái tạo và hình thành xương.

Tác động đến hệ tiêu hóa: Gây đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, nôn mửa, và khó tiêu.

Khó tăng cân: Thừa vitamin A có thể làm giảm khả năng tăng cân hoặc duy trì cân nặng ổn định.

Giảm vị giác: Có thể gây giảm cảm giác vị giác hoặc làm suy giảm khả năng nếm và cảm nhận vị.

Bệnh nha chu: Tình trạng lưỡi, miệng khô, viêm nướu, răng sâu.

Tâm lý và tinh thần: Có thể gây ra tình trạng kích thích, căng thẳng, mệt mỏi, và thay đổi tâm trạng không ổn định.

Việc cung cấp vitamin A cần được kiểm soát chặt chẽ để tránh tình trạng thừa hay quá liều. Khi có biểu hiện thiếu vitamin A, bạn nên đến khám bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn về bổ sung vitamin A khi nào với liều lượng phù hợp.

Xem thêm: 

• Hướng dẫn bạn cách uống viên vitamin A màu đỏ
• Uống vitamin A liều cao có nguy hiểm không?
• Nên uống vitamin A trước hay sau bữa ăn mới tốt