Các bước sơ cứu hạ canxi máu

Hạ canxi máu là bệnh khá hay gặp do nhiều nguyên nhân khác nhau, nắm được nguyên nhân và cách sơ cứu hạ canxi sẽ giúp người bệnh hạn chế những biến chứng nghiêm trọng sau này.

Sơ cứu hạ canxi máu đúng cách giúp hạn chế được nhiều biến chứng nguy hiểm

Hạ canxi máu có biểu hiện gì?

Hạ canxi máu có các biểu hiện, triệu chứng thay đổi tùy thuộc vào mức độ và thời gian khởi phát bệnh. Tuy nhiên, những triệu chứng ban đầu và dễ nhận biết nhất bao gồm:

• Cơn hạ canxi máu thường xuất hiện sau một kích thích như tức giận, căng thẳng, cãi nhau, mệt mỏi hoặc làm việc quá sức.
• Bệnh nhân khởi đầu bằng cảm giác tê bì như kiến bò ở các đầu chi, đầu lưỡi và quanh vùng miệng kèm theo hồi hộp, lo âu.
• Sau đó là sự co thắt các nhóm cơ đầu chi gây ra các cử động bất thường.
• Các cơ co bóp bất thường gây đau đớn cho người bệnh, bàn tay có thể duỗi cứng và không xòe ra bình thường được gọi là “bàn tay đỡ đẻ”.
• Xuất hiện “dấu bàn đạp” khi bàn chân duỗi ra như động tác đạp xe.
• Bệnh nhân cũng có thể gặp chuột rút ở chân tự nhiên hoặc sau kích thích, sờ nắn, đôi khi có kèm theo đau bụng kiểu chuột rút.
• Nếu co thắt thanh môn hoặc cơ hô hấp có thể gây khó thở và nghe thấy tiếng thở rít.
• Hạ canxi máu cũng gây co thắt các cơ ở mặt và toàn thân gây đau đớn nhiều cho bệnh nhân.
• Khi canxi máu hạ xuống quá thấp, người bệnh có thể rối loạn ý thức như lơ mơ, ngất lịm hoặc suy hô hấp như nhịp thở nhanh, nông.

Dấu hiệu “bàn tay đỡ đẻ” trong hạ canxi máu

Do đó, cần phải phát hiện sớm các triệu chứng và thực hiện các phương pháp sơ cứu hạ canxi máu để tránh những hậu quả đe dọa đến tính mạng của người bệnh.

Nguyên nhân hạ canxi máu

Các chuyên gia khẳng định rằng: Hạ canxi máu được gây ra do rất nhiều nguyên nhân khác nhau từ chế độ ăn uống sinh hoạt cho đến các nguyên nhân xuất phát từ các bệnh lý khác. Trong đó bao gồm:

• Các nguyên nhân giảm cung cấp hoặc hạn chế hấp thu canxi như: Chế độ ăn uống thiếu canxi hoặc vitamin D; cắt đoạn dạ dày hoặc các rối loạn hấp thu tại đường tiêu hóa.
• Nguyên nhân gây mất quá nhiều canxi ra khỏi cơ thể như: Nghiện rượu, suy thận mạn hoặc điều trị thuốc lợi tiểu furosemid hoặc thuốc aminosid...
• Các bệnh lý nội tiết như: Suy tuyến cận giáp, ung thư tủy tuyến giáp có tiết calcitonin...
• Hạ canxi máu di truyền.
• Ngoài ra, có thể hạ canxi máu do hạ albumin máu nặng hoặc tăng phospho máu...

Với đa dạng các nguyên nhân gây hạ canxi máu trên thì tình trạng này cũng thường xuất hiện trên một vài đối tượng có nguy cơ cao.

Ai dễ bị hạ canxi máu?

Ngoài nắm được các bước sơ cứu hạ canxi máu bạn cũng cần biết được bản thân hay người nhà mình nguy cơ hạ canxi máu không để phòng ngừa trước khi bị bệnh. Các nhóm đối tượng dễ bị hạ canxi máu có thể gồm:

• Người có chế độ ăn thiếu hụt canxi hoặc vitamin D đến từ các loài cá, sữa và họ đậu, đỗ.
• Bệnh nhân có tiền sử cắt dạ dày hoặc gặp các vấn đề về rối loạn tiêu hóa.
• Người có tiền sử viêm tụy cấp.
• Các bệnh nhân mắc các bệnh nội tiết hay suy thận mạn tính.
• Người gầy, ốm yếu do giảm nồng độ albumin trong máu.
• Đôi khi cũng có thể gặp hạ canxi máu ở trẻ sơ sinh do cơ chế điều hòa canxi máu chưa đầy đủ.

Các bước sơ cứu hạ canxi máu

Sau khi phát hiện và nhận định chắc chắn bệnh nhân có hạ canxi máu, cần nhanh chóng thực hiện các bước để sơ cứu hạ canxi máu cho bệnh nhân.

Bước 1: Đưa bệnh nhân ra khu vực an toàn

Trong sơ cứu hạ canxi máu, sau khi phát hiện ra người bệnh, bạn cần phải giữ bình tĩnh cho cả bệnh nhân và những người xung quanh.

Đưa bệnh nhân ra một khu vực rộng rãi, không quá nhiều đồ vật xung quanh để nghỉ ngơi và đảm bảo an toàn cho người bệnh. Đồng thời, giải tán bớt những người xung quanh để đủ không khí cho bệnh nhân hô hấp.

Bước 2: Giữ tỉnh táo cho bệnh nhân

Bạn có thể lấy tay vỗ nhẹ vào hai má để bệnh nhân tỉnh táo. Nếu người bệnh đã ngất lịm có thể dùng tay ấn vào nhân trung - một huyệt nối từ sống mũi đến môi trên của bệnh nhân để giúp bệnh nhân tỉnh lại.

Ấn vào nhân trung trong sơ cứu hạ canxi máu

Trong trường hợp bệnh nhân không tỉnh lại cần nhanh chóng đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu.

Bước 3: Sử dụng viên sủi canxi

Khi bệnh nhân có mang theo viên sủi canxi thì cần pha 1 viên vào nước, đợi cho viên sủi tan hết rồi cho bệnh nhân từ từ uống. Trường hợp hàm trên và hàm dưới bệnh nhân bị cứng lại, không thể mở ra được thì buộc phải dùng thìa bón cho bệnh nhân.

Nếu người bệnh không mang theo viên sủi canxi cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để được xử lý kịp thời.

Sơ cứu hạ canxi máu bằng viên sủi canxi 

Bước 4: Theo dõi người bệnh

Dù là có triệu chứng nghiêm trọng hay triệu chứng nhẹ, dù chỉ là thoáng qua thì người bệnh bị hạ canxi máu cũng cần được theo dõi trong vào 24 giờ để phát hiện thêm các bất thường. Tùy thuộc vào mức độ nặng, nhẹ của bệnh mà có thể theo dõi người bệnh tại nhà hoặc tại các cơ sở y tế.

Cách phòng ngừa hạ canxi máu

Hạ canxi máu có thể có những triệu chứng nguy hiểm cho người bệnh, dù nắm được cách sơ cứu hạ canxi thì cũng không ai mong muốn bản thân và người nhà gặp phải tình huống này. Do vậy, bạn có thể tham khảo một số cách giúp phòng ngừa hạ canxi máu:

• Thực hiện một chế độ ăn đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng, đặc biệt là canxi thông qua các thực phẩm như tôm, cua, cá và các loại hải sản khác, sữa, các loại hạt và họ đậu, đỗ...
• Tuy nhiên, bạn cũng không nên ăn quá nhiều canxi, tốt nhất hãy thực hiện theo khuyến nghị nhu cầu canxi hàng ngày cho từng nhóm tuổi để tránh các bệnh lý khác không mong muốn.
• Bổ sung vitamin D thông qua thực phẩm như trứng, sữa, trái cây... để tăng khả năng hấp thụ canxi của cơ thể.
• Bạn có thể ra ngoài tắm nắng vào khoảng từ 6 - 7 giờ sáng hoặc sau 5 giờ chiều để da tổng hợp được vitamin D cho cơ thể.
• Thực hiện một lối sống lành mạnh: Tích cực vận động thể dục thể thao, duy trì cân nặng phù hợp và tránh xa các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá.
• Giữ trạng thái tinh thần thoải mái, hạn chế xúc động, căng thẳng để tránh khởi phát cơn hạ canxi máu.
• Đối với bệnh nhân có các bệnh lý nguy cơ hạ canxi máu như bệnh nội tiết, bệnh thận mạn tính cần tuân thủ điều trị của bác sĩ và thăm khám sức khỏe định kỳ.

Các thực phẩm có thể sử dụng để phòng ngừa hạ canxi máu

Tóm lại, hạ canxi máu là bệnh phổ biến do nhiều nguyên nhân khác nhau, nếu không biết và xử trí kịp thời có thể gây đe dọa tính mạng của người bệnh. Nhà thuốc Long Châu hi vọng thông qua bài viết bạn đã nắm được các bước sơ cứu hạ canxi để kịp thời cấp cứu cho người những người xung quanh khi cần thiết.

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp