Các triệu chứng cảm thương hàn theo từng giai đoạn bạn cần chú ý

Bệnh thương hàn, hay còn gọi là cảm thương hàn, là một căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi khuẩn Salmonella typhi và Salmonella paratyphi gây ra. Đây là một căn bệnh phổ biến tại nhiều khu vực, đặc biệt là ở những nơi có điều kiện vệ sinh kém. Với triệu chứng phức tạp và có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, việc hiểu rõ về các triệu chứng cảm thương hàn theo từng giai đoạn là vô cùng cần thiết để giúp người bệnh nhận diện sớm và điều trị kịp thời. Còn chờ gì nữa mà không khám phá ngay chủ đề này với Nhà Thuốc Long Châu.

Bệnh cảm thương hàn là gì? Các yếu tố nguy cơ gây bệnh thương hàn

Thương hàn là một bệnh lý truyền nhiễm do trực khuẩn thương hàn gây ra, lây truyền chủ yếu qua đường tiêu hóa. Vi khuẩn này xâm nhập vào cơ thể qua thực phẩm hoặc nước uống bị nhiễm khuẩn. Khi vào cơ thể, chúng sinh sôi và phát triển trong hệ tiêu hóa, sau đó lây lan vào máu và các cơ quan khác, gây ra các triệu chứng nghiêm trọng.

Nhiều yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh thương hàn:

• Điều kiện vệ sinh kém: Những khu vực có hệ thống thoát nước, nhà tiêu, và nguồn nước không đảm bảo vệ sinh thường là nơi dễ bùng phát dịch thương hàn.
• Thực phẩm và nước uống bị nhiễm khuẩn: Việc tiêu thụ thực phẩm chưa được nấu chín hoặc nước bị nhiễm khuẩn được xem là yếu tố nguy cơ gây bùng dịch.
• Tiếp xúc với người bệnh: Tiếp xúc trực tiếp với người mắc bệnh hoặc người lành mang vi khuẩn có thể làm tăng nguy cơ lây nhiễm.
• Đối tượng dễ phơi nhiễm: Những người đi du lịch đến vùng có dịch, nhân viên y tế, và người sống trong cùng gia đình với bệnh nhân đều có nguy cơ cao.

Nhận biết và kiểm soát các yếu tố nguy cơ là rất quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh thương hàn.

Các triệu chứng cảm thương hàn theo từng giai đoạn

Bệnh thương hàn phát triển qua nhiều giai đoạn, mỗi giai đoạn đều có những triệu chứng đặc trưng riêng. Cụ thể có bốn giai đoạn:

• Giai đoạn ủ bệnh;
• Giai đoạn khởi phát;
• Giai đoạn toàn phát;
• Giai đoạn lui bệnh.

Dưới đây là phân tích chi tiết về các triệu chứng cảm thương hàn theo từng giai đoạn.

Giai đoạn ủ bệnh

Giai đoạn này kéo dài từ 3 đến 21 ngày, trung bình là 7 - 14 ngày.

Trong thời gian này, vi khuẩn thương hàn vẫn âm thầm hoạt động, nhân lên và gây hại cho các cơ quan trong cơ thể. Mặc dù người bệnh cảm thấy hoàn toàn khỏe mạnh, nhưng vẫn có khả năng lây truyền bệnh cho người khác.

Giai đoạn khởi phát

Khi vi khuẩn xâm nhập vào máu, bệnh nhân sẽ bắt đầu có các triệu chứng lâm sàng. Giai đoạn khởi phát thường kéo dài khoảng 5 - 7 ngày và có những triệu chứng chính sau:

• Sốt: Sốt cao, thường xảy ra vào chiều tối và kéo dài.
• Đau đầu và mệt mỏi: Bệnh nhân cảm thấy mệt mỏi và đau đầu.
• Rối loạn tiêu hóa: Có thể xuất hiện đau bụng, buồn nôn, hoặc tiêu chảy.

Giai đoạn toàn phát

Giai đoạn toàn phát bắt đầu từ tuần thứ 2 của bệnh và kéo dài từ 2 - 3 tuần. Đây là giai đoạn mà bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Các triệu chứng bao gồm:

• Sốt cao liên tục: Nhiệt độ có thể đạt trên 39°C, kèm theo nhức đầu, chóng mặt, và cảm giác mệt mỏi.
• Nhiễm trùng nặng: Môi khô, lưỡi bẩn trắng, hơi thở hôi. Một số trường hợp có thể chuyển sang trạng thái hôn mê.
• Rối loạn tiêu hóa nặng: Bệnh nhân có thể đi ngoài nhiều lần, phân lỏng có mùi khó chịu.
• Hồng ban: Xuất hiện ở ngày thứ 7 đến 10 của bệnh, thường ở các vị trí như ngực, bụng và hông.

Giai đoạn lui bệnh

Giai đoạn lui bệnh thường bắt đầu từ tuần thứ 3 đến tuần thứ 4:

• Bệnh nhân hết sốt, và các triệu chứng sẽ dần thuyên giảm, khả năng miễn dịch của cơ thể phục hồi từ từ.
• Đối với trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, triệu chứng bệnh thường không điển hình, trẻ bị tiêu chảy kèm theo nôn mửa. Sốt cao có thể dẫn đến nguy cơ co giật. Đặc biệt, ở trẻ dưới 1 tuổi, bệnh có thể diễn biến rất nghiêm trọng, với nguy cơ tử vong và các biến chứng nguy hiểm cho não và các cơ quan khác.
• Ở người lớn, những ai đang mắc các bệnh lý suy giảm miễn dịch như tiểu đường hoặc dị dạng đường mật vẫn có nguy cơ cao gặp phải các biến chứng nghiêm trọng liên quan đến sức khỏe.

Các biến chứng có thể gặp phải

Các biến chứng của bệnh thương hàn có thể rất nghiêm trọng và bao gồm:

• Hệ tiêu hóa:
  • Chảy máu đường tiêu hoá: Tổn thương tại đoạn cuối ruột non là nguyên nhân gây chảy máu ở khoảng 15% bệnh nhân.
  • Thủng ruột: Thường xảy ra vào tuần thứ 3-4 của bệnh, chiếm khoảng 3% trường hợp.
  • Viêm nhiễm: Viêm đại tràng, viêm ruột thừa, viêm tuỵ xuất huyết,...

• Hệ gan mật: Viêm túi mật, viêm gan.
• Hệ tim mạch: Suy tim, viêm cơ tim, viêm màng ngoài tim, viêm tắc mạch máu,...
• Hệ thần kinh:
  • Rối loạn ý thức: Từ ngủ gà đến hôn mê là biểu hiện thường gặp nhất.
  • Viêm não: Gây rối loạn ý thức, rối loạn thân nhiệt và có tiên lượng nặng.
  • Các bệnh lý khác: Viêm màng não, viêm não tủy, viêm tủy cắt ngang, viêm dây thần kinh sọ...
• Hệ tiết niệu: Viêm cầu thận, hội chứng thận hư.
• Nhiễm trùng toàn thân: Có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan như phổi, họng, thận, bàng quang, xương,...

Khi nào gặp bác sĩ? Những dấu hiệu cần chú ý

Việc nhận diện dấu hiệu cần gặp bác sĩ rất quan trọng để điều trị bệnh kịp thời và tránh biến chứng. Dưới đây là những dấu hiệu cần lưu ý.

• Sốt cao liên tục: Nếu sốt không giảm sau một thời gian, cần đến gặp bác sĩ.
• Đau bụng liên tục: Đặc biệt nếu kèm theo tiêu chảy.
• Tiêu phân nhầy lẫn máu: Đây là triệu chứng nghiêm trọng cần được xử lý ngay.

Chẩn đoán bệnh thương hàn

Chẩn đoán bệnh thương hàn thường dựa trên:

• Triệu chứng lâm sàng: Các triệu chứng như sốt, đau bụng, và tiêu chảy, cùng với các yếu tố dịch tễ.
• Xét nghiệm: Xét nghiệm máu để tìm kháng thể của vi khuẩn thương hàn là cần thiết. Các mẫu máu, phân, nước tiểu hoặc tủy xương cũng có thể được xét nghiệm để khẳng định chẩn đoán.

Việc chẩn đoán sớm và chính xác sẽ giúp bệnh nhân được điều trị kịp thời, giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.

Bệnh thương hàn là một căn bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng, và việc nhận diện các triệu chứng cảm thương hàn theo từng giai đoạn là rất quan trọng trong việc quản lý và điều trị bệnh. Từ giai đoạn ủ bệnh, khởi phát, đến giai đoạn toàn phát và cuối cùng là giai đoạn lui bệnh, mỗi giai đoạn đều có những triệu chứng đặc trưng mà người bệnh cần chú ý. Sự hiểu biết về các triệu chứng này không chỉ giúp người bệnh phát hiện sớm bệnh mà còn tạo điều kiện cho việc can thiệp y tế kịp thời, giảm thiểu nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Do đó, việc nâng cao nhận thức về bệnh thương hàn và cách nhận diện các triệu chứng là rất cần thiết, góp phần bảo vệ sức khỏe cá nhân và cộng đồng.