Cách phân biệt bé bị sởi hay sốt phát ban

Việc phát hiện và phân biệt giữa sởi hay sốt phát ban sẽ giúp cho cha mẹ có thể nhận biết và theo dõi, chăm sóc trẻ mắc sởi, tránh các biến chứng nguy hiểm.

1. Sởi hay sốt phát ban có sự khác biệt về tác nhân gây bệnh

Sốt phát ban hầu hết là do nhiễm vi rút thông thường (chiếm tới 70%-80%), trong đó nhóm vi rút đường hô hấp luôn chiếm đa số, hầu hết chúng là những vi rút lành tính.

Tác nhân gây ra bệnh sởi do vi rút thuộc dòng morbillivirus trong họ Paramyxoviridae. Bệnh sởi chính là tình trạng người bệnh bị nhiễm vi rút cấp tính.

2. Sởi hay sốt phát ban có sự khác biệt về biểu hiện lâm sàng (dấu hiệu mắc bệnh)

Giai đoạn ủ bệnh và giai đoạn khởi phát của sốt phát ban và bệnh sởi (trung bình khoảng 1 tuần) thường có biểu hiện khá giống nhau, thể hiện qua những dấu hiệu của tình trạng “nhiễm vi rút siêu vi” như bệnh nhân bị sốt (sốt nhẹ hoặc sốt cao 38 – 39 độ C), xuất hiện cảm giác mỏi mệt, người lừ đừ vì sốt cao, trẻ than bị đau đầu hay nhức mỏi các cơ bắp, trẻ biếng ăn, biếng bú, một số trẻ có thể bị nôn ói hoặc tiêu chảy.

Sự khác biệt giữa sởi hay sốt phát ban bắt đầu rõ rệt nhất là vào giai đoạn toàn phát với phát ban rất đặc trưng của bệnh sởi:

Dấu hiệu sốt phát ban thông thường: sau khi giảm sốt, trẻ sẽ bị phát ban, đây là hồng ban dạng mịn và sáng, ít gồ lên mặt da, ban nổi đồng loạt khắp cơ thể của trẻ và sau khi bay thường không để lại dấu tích gì trên da trẻ.

Phát ban do sởi với quá trình rất đặc trưng: lúc đầu ban xuất hiện ở sau tai, sau đó lan ra mặt, rồi xuống dần phần ngực bụng và ra toàn thân. Khi ban sởi biến mất cũng mất dần theo thứ tự đã nổi trên da.

Đặc điểm do sởi là ban dạng sẩn (ban gồ lên mặt da), khi bay sẽ để lại những vết thâm trên da rất đặc trưng thường hay gọi là “vằn da hổ”. Đặc biệt trẻ bị nhiễm sởi dạng nhẹ thường có 1 trong 3 các triệu chứng đặc trưng đi kèm.  Đó là triệu chứng chảy nước mũi, ho, sốt hay dấu hiệu mắt đỏ.

3. Khác biệt về những biến chứng nguy hiểm của bệnh

Sởi hay sốt phát ban đều gây biến chứng nguy hiểm nhưng mỗi loại bệnh có sự khác biệt như sau:

Sốt phát ban do nhóm siêu vi gây nên thông thường hầu hết đều là bệnh lành tính. Trẻ mắc sốt phát ban nếu được chăm sóc đúng cách, khoa học và hợp lý về chế độ dinh dưỡng và cách giữ gìn vệ sinh thân thể thì bệnh sẽ tự khỏi sau 5-7 ngày mà không gây nên bất kỳ biến chứng nguy hiểm nào cho trẻ.

Phát ban do vi rút sởi có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm cho trẻ nếu bé bị bệnh không được phát hiện và điều trị kịp thời, nhất là những trẻ có sức đề kháng quá yếu như trẻ bị suy dinh dưỡng nặng, trẻ nhũ nhi (trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ dưới 12 tháng tuổi), trẻ đang được sử dụng thuốc kháng viêm dạng corticosteroids liên tục và kéo dài.

Những biến chứng của sởi nặng thường xảy ra bao gồm: viêm tai giữa cấp chiếm khoảng 10%, biến chứng viêm phổi nặng chiếm khoảng 5%, một số biến chứng khác nguy hiểm  tuy ít gặp hơn như biến chứng viêm não chiếm khoảng 1%, viêm loét giác mạc có thể gây mù lòa và suy dinh dưỡng nặng hậu nhiễm sởi cũng là những biến chứng nặng do bệnh sởi gây ra.

Để phân biệt được bệnh sởi hay sốt phát ban, bạn không chỉ dựa vào nguyên nhân gây bệnh mà còn phải dựa vào dấu hiệu, triệu chứng cũng như biến chứng để có hướng điều trị kịp thời bệnh.

Thanh Hoa