Cách vắt sữa bằng máy: Hướng dẫn chi tiết cho mẹ mới sinh

Trong giai đoạn đầu sau sinh, mẹ có thể gặp nhiều trở ngại trong hành trình nuôi con bằng sữa mẹ: Bé không bú tốt, mẹ đi làm sớm, hoặc mẹ ít sữa. Lúc này, máy hút sữa là "trợ thủ" không thể thiếu. Tuy nhiên, không ít mẹ than phiền về việc vắt sữa không ra, đau núm ti hoặc bị tắc sữa do sử dụng sai cách. Việc nắm rõ hướng dẫn cách vắt sữa bằng máy, kết hợp kiến thức khoa học sẽ giúp mẹ bảo vệ bầu sữa quý giá và yên tâm chăm con bằng nguồn sữa tốt nhất.

Cách vắt sữa bằng máy đúng cách: Mẹ cần thực hiện những bước nào?

Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ và vệ sinh tay

Trước khi bắt đầu, mẹ cần rửa tay kỹ với xà phòng và nước sạch. Các bộ phận máy hút sữa như phễu, ống dẫn, bình chứa cần được tiệt trùng kỹ lưỡng bằng nước sôi hoặc máy tiệt trùng. Đảm bảo mọi dụng cụ đều khô ráo để tránh vi khuẩn sinh sôi làm hỏng sữa.

Bước 2: Chọn phễu hút phù hợp với kích thước đầu ti

Phễu hút không đúng kích cỡ là nguyên nhân khiến mẹ đau, sữa ra ít hoặc bị tắc tia. Các size phổ biến là 21mm, 24mm và 27mm - lựa chọn dựa vào đường kính đầu ti sau khi kích thích hoặc cho bé bú.

Bước 3: Kích thích tuyến sữa trước khi hút

Nếu máy có chế độ massage, mẹ nên bật khoảng 2 phút để khởi động phản xạ tiết sữa. Trường hợp máy không có, mẹ có thể xoa bóp nhẹ quanh ngực, chườm khăn ấm hoặc nghĩ đến con - cũng là cách kích thích tự nhiên rất hiệu quả.

Bước 4: Hút sữa đúng kỹ thuật

• Đặt phễu sao cho đầu ti nằm đúng tâm.
• Bắt đầu bằng chế độ massage, chuyển dần sang chế độ hút sau khi thấy sữa chảy.
• Điều chỉnh lực hút vừa phải, không cần đặt mức cao.
• Hút mỗi bên từ 15-20 phút, hoặc sử dụng máy đôi để tiết kiệm thời gian.
• Khi sữa ngưng chảy, có thể tiếp tục thêm 1-2 phút để kích thích tạo sữa lần sau.

Bước 5: Bảo quản sữa mẹ sau khi vắt

• Nhiệt độ phòng (dưới 25°C): Dùng trong 4 giờ.
• Tủ lạnh ngăn mát: Bảo quản 2 - 4 ngày.
• Ngăn đá: Từ 3 - 6 tháng.
• Tủ đông chuyên dụng: Đến 12 tháng.

Ghi chú rõ thời gian vắt sữa lên bình, sử dụng theo nguyên tắc "trước - dùng trước". Không được tái đông sữa đã rã đông.

Lợi ích khi biết cách vắt sữa bằng máy đúng chuẩn

Duy trì và tăng tiết sữa mẹ hiệu quả

Việc vắt sữa đều đặn sẽ gửi tín hiệu đến cơ thể rằng “bé vẫn đang bú thường xuyên”, từ đó kích thích tuyến sữa hoạt động mạnh hơn. Mỗi 3 tiếng vắt sữa một lần sẽ giúp duy trì nguồn sữa ổn định, kể cả khi mẹ không thể cho con bú trực tiếp.

Hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ lâu dài

Máy hút sữa là công cụ cứu cánh với các mẹ sinh non, bé yếu, hoặc khi đi làm sớm sau sinh. Vắt sữa giúp mẹ linh hoạt, vẫn đảm bảo con được nuôi bằng sữa mẹ trong thời gian dài.

Giảm nguy cơ tắc tia sữa, viêm vú

Khi ngực căng sữa, việc hút sữa đúng cách sẽ giúp giải phóng áp lực, ngăn ngừa viêm tuyến vú - một trong những nguyên nhân khiến mẹ bỏ bú sớm.

Tạo điều kiện san sẻ việc chăm bé

Mẹ có thể trữ sữa và nhờ người thân cho bé bú bình, từ đó có thời gian nghỉ ngơi hoặc ngủ xuyên đêm, phục hồi tốt hơn sau sinh.

Những lỗi thường gặp khi vắt sữa bằng máy và cách khắc phục

Sữa không ra hoặc ra rất ít

Nguyên nhân:

• Bỏ qua bước kích thích trước khi hút.
• Phễu không khít với đầu ti.
• Lực hút quá yếu hoặc quá mạnh.
• Mẹ căng thẳng, mệt mỏi - làm giảm phản xạ tiết sữa.

Giải pháp: Thư giãn, điều chỉnh lại lực hút, kiểm tra phễu và massage ngực kỹ trước khi bắt đầu.

Hút sữa bị đau, rát đầu ti

Nguyên nhân:

• Sử dụng phễu quá nhỏ hoặc sai vị trí.
• Đầu ti đã tổn thương, nứt hoặc trầy xước.
• Lực hút cao gây kích ứng.

Giải pháp: Ngưng hút ngay, thoa kem làm dịu đầu ti (loại an toàn cho mẹ cho con bú) và dùng phễu kích thước phù hợp.

Dụng cụ không sạch gây hỏng sữa

Nguyên nhân:

• Sữa có mùi lạ, bé từ chối bú.
• Bé có biểu hiện rối loạn tiêu hóa sau bú bình.
• Sữa bị tách lớp nhanh, đông vón.

Giải pháp: Tiệt trùng đầy đủ, bảo quản đúng cách. Luôn để sữa nguội hẳn trước khi cho vào tủ lạnh. Không trộn sữa mới hút và sữa cũ khi chúng chưa đạt cùng nhiệt độ.

Nên chọn loại máy hút sữa nào phù hợp với nhu cầu?

• Máy hút tay: Gọn nhẹ, rẻ tiền, phù hợp mẹ ít sử dụng hoặc mang theo đi ra ngoài.
• Máy hút điện đơn: Phù hợp mẹ ít sữa, hút 1 bên mỗi lần.
• Máy hút điện đôi: Tiết kiệm thời gian, hiệu quả hút cao, phù hợp mẹ có nhu cầu hút thường xuyên.
• Máy hút không dây/rảnh tay: Dành cho mẹ bận rộn, cần di chuyển nhiều.

Ưu tiên chọn máy có chế độ massage, điều chỉnh lực hút linh hoạt và nhiều kích cỡ phễu đi kèm.

Lưu ý giúp mẹ vắt sữa hiệu quả và an toàn hơn

Một số lưu ý giúp mẹ vắt sữa hiệu quả và an toàn hơn:

• Hút sữa đều đặn 3 - 4 tiếng/lần (đặc biệt giai đoạn sơ sinh).
• Không hút quá 30 phút mỗi bên - dễ gây tổn thương.
• Bổ sung nước và dinh dưỡng đầy đủ.
• Nghỉ ngơi đủ giấc, giữ tinh thần thoải mái.
• Hạn chế hút khi no hoặc đang quá mệt.
• Không dùng chung máy hút sữa với người khác nếu không tiệt trùng đúng chuẩn.

Cách vắt sữa bằng máy không chỉ là thao tác kỹ thuật mà còn là nghệ thuật chăm sóc con bằng tình yêu và sự kiên nhẫn. Khi nắm vững kiến thức, mẹ không những giữ được nguồn sữa quý giá mà còn giảm được căng thẳng trong hành trình nuôi con bằng sữa mẹ.

Hãy nhớ rằng, hành trình nuôi con bằng sữa mẹ sẽ dễ dàng hơn rất nhiều khi mẹ hiểu rõ và thực hành đúng cách vắt sữa bằng máy. Chăm con không chỉ là trách nhiệm - mà còn là niềm vui, nếu mẹ chủ động, khoa học và tự tin với từng lựa chọn của mình.