Cách xử lý tai biến sau phẫu thuật Heller

Co thắt tâm vị là một bệnh lý có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày và khả năng lao động của bệnh nhân. Có nhiều phương pháp để điều trị co thắt tâm vị, trong đó, phẫu thuật Heller - một phương pháp cắt mở lớp cơ tâm vị thực quản, đang trở thành lựa chọn điều trị phổ biến hiện nay.

Co thắt tâm vị và các phương pháp điều trị phổ biến

Co thắt tâm vị là tình trạng mà cơ thắt dưới của thực quản không có khả năng tự mở khi có phản xạ nuốt. Kết quả là thức ăn và nước bọt trong khi ăn gặp khó khăn hoặc thậm chí không thể lọt qua được và đi xuống dạ dày. Hiện nay, có các phương pháp điều trị co thắt tâm vị phổ biến như sau:

• Dùng thuốc: Thường chỉ mang lại hiệu quả tạm thời ở giai đoạn đầu, sau đó có thể không còn tác dụng.
• Nong bằng bóng hơi: Có thể thực hiện nong từ 1 đến 3 lần để đạt được hiệu quả.
• Tiêm độc tố botulinum vào cơ thắt dưới thực quản: Phương pháp này thường đạt hiệu quả tốt, nhưng thường chỉ duy trì được trong khoảng 6 tháng.
• Phẫu thuật mở cơ thắt thực quản (phẫu thuật Heller): Được thực hiện khi các phương pháp điều trị trên không mang lại kết quả. Phẫu thuật này nhằm mở rộng cơ vòng dưới thực quản, giải phóng sự bế tắc bên trong thực quản và giảm triệu chứng co thắt tâm vị.

Chỉ định và chống chỉ định phẫu thuật Heller

Phẫu thuật Heller, một phương pháp cắt mở lớp cơ tâm vị trong thực quản, tập trung vào việc loại bỏ lớp cơ tâm vị, chỉ giữ lại lớp niêm mạc tâm vị - thực quản. Phương pháp này được chỉ định và chống chỉ định đối với các trường hợp dưới đây:

Chỉ định

Phương pháp phẫu thuật Heller được chỉ định trong các trường hợp: Điều trị cho bệnh nhân co thắt tâm vị đã được xác định qua các xét nghiệm, chụp X-quang, và kiểm tra bằng soi thực quản - dạ dày - tá tràng.

Chỉ định ít gặp: Ở người có tăng trương lực cơ thắt dưới thực quản.

Chống chỉ định

Các trường hợp dưới đây chống chỉ định thực hiện phẫu thuật Heller:

• Bệnh nhân có tình trạng yếu đuối nên không thể chịu được phẫu thuật.
• Người cao tuổi, có nhiều bệnh phối hợp, và sức khỏe yếu.
• Người bị mắc bệnh ung thư thực quản.
• Chống chỉ định phẫu thuật nội soi: Đối với những người có cổ trướng khu trú hoặc tự do, có tiền sử mổ viêm phúc mạc, tắc ruột, thoát vị thành bụng, thoát vị rốn, nhiễm khuẩn tại chỗ ở thành bụng, và rối loạn đông máu.
• Chống chỉ định bơm hơi phúc mạc: Nếu bệnh nhân mắc bệnh van tim, bệnh mạch vành, hoặc bệnh tâm phế mạn tính.

Các bước tiến hành phẫu thuật Heller

Phẫu thuật Heller được tiến hành theo các bước sau:

• Bước 1: Kiểm tra hồ sơ bệnh án và người bệnh để đảm bảo đúng người và đúng bệnh.
• Bước 2: Gây mê: Thực hiện gây mê nội khí quản. Tư thế bệnh nhân: Nằm ngửa, đầu cao 15 - 30 độ, 2 chân dạng, 2 tay khép, đầu gối thẳng hoặc gập 20 - 30 độ.
• Bước 3: Thực hiện cắt mạch nối nhỏ, có thể nhận diện rõ trụ phải cơ hoành và nhánh thần kinh X sau cùng. Mở rộng phúc mạc và liên kết giữa cơ hoành và thực quản, làm rõ trụ trái cơ hoành. Sử dụng kẹp để tạo cửa sổ giữa phình vị, cơ hoành và 2 trụ cơ hoành. Sau đó, đưa Penrose qua phía sau thực quản, nâng thực quản về phía trước để giải phóng thực quản lên trên trung thất.
• Bước 4: Tiến hành cắt các nhánh mạch máu vị ngắn từ giữa thân vị lên tới bờ trái thực quản. Phẫu tích để bộc lộ đúng vị trí nối thực quản và dạ dày, sử dụng dao cắt siêu âm để mở cơ thực quản đến lớp dưới niêm mạc tại vị trí 11 giờ của thực quản, cách điểm nối thực quản - dạ dày khoảng 2 - 3cm. Từ vị trí ban đầu, tách lớp cơ khỏi lớp dưới niêm mạc bằng kẹp phẫu tích. Sau đó, sử dụng dao cắt siêu âm để mở rộng cơ thành thực quản lên trên cách điểm nối thực quản dạ dày 5 - 6cm và hạ cơ thành dạ dày xuống dưới cách điểm nối thực quản dạ dày khoảng 1cm, kiểm soát máu kỹ.
• Bước 5: Bơm khí vào dạ dày để phồng lớp niêm mạc lên, kiểm tra có hiện tượng thủng niêm mạc thực quản - dạ dày hay không. Nếu có thủng, thực hiện việc khâu lại lỗ thủng bằng chỉ khâu phù hợp.

Tai biến và cách xử trí sau phẫu thuật Heller

Sau khi thực hiện phẫu thuật Heller, có khả năng phải đối mặt với một số vấn đề sau mổ, bao gồm:

Thủng niêm mạc thực quản - dạ dày

Tai biến: Thường xảy ra khi phẫu tích tách lớp cơ dạ dày - thực quản khỏi lớp dưới niêm mạc.

Xử lý: Sử dụng chỉ tan chậm để khâu niêm mạc, tránh làm hẹp thực quản.

Tràn khí màng phổi

Nguyên nhân: Màng phổi có thể bị rách khi phẫu tích di động thực quản.

Kiểm tra: Nếu có nghi ngờ về tràn khí màng phổi, thực hiện chụp X-quang thẳng ngực để đánh giá.

Tràn khí màng phổi ít và thường tự hết, hiếm khi cần dẫn lưu màng phổi.

Thủng niêm mạc thực quản gây viêm phúc mạc

Xử lý: Thực hiện phẫu thuật lại để rửa bụng, dẫn lưu, và khâu lỗ thủng.

Biện pháp khác: Mở thông dạ dày để giảm áp và mở thông hỗng tràng để nuôi ăn.

Trên đây là chia sẻ của chúng tôi về tai biến và cách xử trí sau phẫu thuật Heller. Hy vọng bài viết đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích giúp bạn hiểu rõ hơn về phương pháp phẫu thuật Heller.

Xem thêm:

• Phẫu thuật ung thư là gì? Các loại phẫu thuật trong điều trị ung thư?
• Phẫu thuật hàm móm bao lâu thì lành? Cách chăm sóc cơ thể sau phẫu thuật hàm móm