Cấu trúc giải phẫu phổi và chức năng của phổi

Phổi là cơ quan quan trọng nhất của hệ hô hấp ở người và hầu hết các động vật khác, bao gồm cả một số loài ốc và một số ít loài cá. Cấu trúc giải phẫu phổi có đặc điểm gì? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây.

Cấu tạo chung của phổi

Con người có hai lá phổi, một bên trái và một bên phải, chúng nằm trong khoang ngực. Phổi bên phải to hơn và nặng hơn bên trái, hai lá phổi cộng lại nặng khoảng 1,3 kg. Giải phẫu phổi là chuyên ngành nhỏ trong y học. Trong đó phổi là một phần của đường hô hấp dưới, bắt đầu từ khí quản và phân nhánh vào các phế quản và tiểu phế quản, nhận không khí hít vào qua vùng dẫn truyền. Vùng dẫn truyền kết thúc ở các tiểu phế quản tận cùng. Chúng phân chia thành các tiểu phế quản hô hấp, sau đó phân chia thành các ống phế nang tạo ra các túi phế nang chứa phế nang, nơi diễn ra quá trình trao đổi khí.

Phế nang cũng hiện diện thưa thớt trên thành của tiểu phế quản hô hấp và ống phế nang. Phổi chứa khoảng 2.400 km đường thở và 300 đến 500 triệu phế nang. Mỗi phổi được bao bọc trong một túi màng phổi có hai màng gọi là màng phổi.

Các màng được ngăn cách bởi một màng dịch màng phổi, cho phép màng trong và màng ngoài trượt lên nhau trong khi thở diễn ra mà không có nhiều ma sát. Màng phổi bên trong cũng chia mỗi phổi thành các phần gọi là thùy phổi. Phổi phải có ba thùy và hai thùy ở phổi trái. Các thùy được chia tiếp thành các phân đoạn phế quản phổi và các tiểu thùy phổi.

Phổi có nguồn cung cấp máu duy nhất, nhận máu khử oxy từ tim trong tuần hoàn phổi nhằm mục đích nhận oxy và giải phóng carbon dioxide, và một nguồn cung cấp máu oxy riêng biệt cho các mô của phổi, trong tuần hoàn phế quản. Máu khử oxy đi từ tim qua động mạch phổi đến phổi để được oxy hóa trong các mao mạch của phế nang. Sau khi máu được oxy hóa, nó sẽ quay trở lại tim qua tĩnh mạch phổi để được đưa đến phần còn lại của cơ thể.

Cấu trúc giải phẫu phổi

Cấu trúc giải phẫu phổi như sau: Phổi nằm trong lồng ngực ở hai bên tim trong lồng xương sườn. Chúng có dạng hình nón với đỉnh tròn hẹp ở phía trên và phần đáy lõm rộng. Đỉnh phổi kéo dài đến tận gốc cổ, cao hơn một chút so với đầu xương ức của xương sườn thứ nhất. Phổi kéo dài từ gần xương sống trong lồng xương sườn đến phía trước ngực và đi xuống từ phần dưới của khí quản đến cơ hoành.

Phổi trái có một vết lõm ở đường viền được gọi là rãnh tim của phổi trái để thích ứng tim. Mặt trước và mặt ngoài của phổi đối diện với các xương sườn, tạo ra các vết lõm nhẹ trên bề mặt của chúng. Các bề mặt trong của phổi hướng về phía giữa ngực và nằm tựa vào tim, các mạch máu lớn, nơi khí quản chia thành hai phế quản chính. Dấu tim là một vết lõm được hình thành trên bề mặt của phổi, nơi chúng tựa vào tim.

Cả hai phổi đều có một vùng lõm ở trung tâm gọi là rốn phổi, nơi các mạch máu và đường dẫn khí đi vào phổi tạo thành rễ phổi. Ngoài ra còn có các hạch bạch huyết phế quản phổi trên rốn phổi.

Phổi được bao quanh bởi màng phổi. Màng phổi là hai màng huyết thanh, màng phổi thành bên ngoài lót thành trong của lồng xương sườn và màng phổi tạng bên trong lót trực tiếp bề mặt của phổi. Giữa màng phổi là một khoang tiềm năng gọi là khoang màng phổi chứa một lớp mỏng dịch màng phổi bôi trơn.

Chức năng của phổi

Phổi là một cơ quan quan trọng trong cơ thể con người, chúng có rất nhiều chức năng. Trong đó, kể đến một số chức năng chính của phổi như sau:

Trao đổi khí

Phổi có chức năng chính là trao đổi khí giữa phổi và máu. Khí mao mạch phế nang và phổi cân bằng qua hàng rào máu - không khí mỏng. Màng mỏng này (dày khoảng 0,5 - 2 μm) được gấp lại thành khoảng 300 triệu phế nang, cung cấp một diện tích bề mặt cực lớn (ước tính dao động trong khoảng từ 70 đến 145 mét vuông) để trao đổi khí xảy ra.

Bảo vệ

Phổi có một số đặc điểm bảo vệ chống lại nhiễm trùng. Đường hô hấp được lót bởi biểu mô hô hấp hoặc niêm mạc hô hấp, có các phần nhô ra giống như lông gọi là lông mao đập nhịp nhàng và mang chất nhầy. Sự thanh thải chất nhầy này là một hệ thống phòng thủ quan trọng chống lại nhiễm trùng qua không khí.

Khác

Ngoài chức năng hô hấp, phổi còn có một số chức năng khác:

• Chúng tham gia vào việc duy trì cân bằng nội môi, giúp điều hòa huyết.
• Thuốc và các chất khác có thể được hấp thụ, biến đổi hoặc bài tiết trong phổi.
• Phổi lọc các cục máu nhỏ từ tĩnh mạch và ngăn chúng xâm nhập vào động mạch và gây đột quỵ.
• Phổi cũng đóng một vai trò quan trọng trong lời nói bằng cách cung cấp không khí và luồng không khí để tạo ra âm thanh, và các giao tiếp song ngữ khác như thở dài và thở hổn hển.

Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về cấu trúc giải phẫu phổi cũng như những chức năng của phổi trong cơ thể. Hi vọng với bài viết, bạn đã hiểu hơn về cơ quan này. Hãy theo dõi Nhà thuốc Long Châu để cập nhật những thông tin sức khỏe mới nhất nhé!

Xem thêm: Tĩnh mạch phổi: Giải phẫu, cấu trúc và tham gia chức năng hệ thống hô hấp của cơ thể