Chức năng của dây thần kinh chày

Dây thần kinh chày thường đi từ trên đầu gối, qua gân khoeo, và tiếp tục tới bắp chân. Ở vùng gần ống cổ chân, dây thần kinh này thường phân nhánh để cung cấp cảm giác và điều khiển cho ngón chân và phần dưới của bàn chân.

Dây thần kinh chày là gì?

Dây thần kinh chày hay còn gọi là dây thần kinh hông khoeo, là một loại dây thần kinh hỗn hợp, đảm nhiệm cả chức năng vận động và cảm giác, cùng với vai trò quan trọng trong hệ thần kinh ngoại biên. Thường xuất hiện ở vùng hố khoeo, mặt sau của cẳng chân và bàn chân, dây thần kinh chày phân nhánh thành nhiều nhánh khác nhau. Bắt đầu từ phía trên đầu gối (phía sau của chân), dây thần kinh này bắt đầu chia nhánh ở gân khoeo. Theo hướng gót chân, dây thần kinh tiếp tục phân nhánh trong bắp chân và kết thúc ở bàn chân. Đặc biệt, gần khu vực ống cổ chân, dây thần kinh sẽ phân nhánh và trải qua ngón chân cũng như phần dưới của bàn chân.

Về cách hoạt động, nhóm dây thần kinh hỗn hợp thường nhận cung điện di chuyển từ tế bào cơ tới tủy sống. Đối với dây thần kinh chày, xung điện được truyền qua tủy sống đến não, giúp não nhận được thông tin cảm giác và điều chỉnh hoạt động của chi dưới.

Chức năng của dây thần kinh chày

Ngoài việc hiểu về cấu trúc của dây thần kinh chày, việc tìm hiểu về chức năng của nó cũng là điều quan trọng. Nhóm dây thần kinh này đóng vai trò quan trọng trong việc điều khiển các cử động của ngón chân, bàn chân và cả chân một cách hiệu quả hơn. Đồng thời, nó cũng giúp chúng ta nhận biết sự thay đổi về nhiệt độ và xác định vị trí của cơ thể.

Trong cuộc sống hàng ngày, có sự hiện diện của dây thần kinh chày giúp việc vận động các phần của chi dưới trở nên dễ dàng hơn, bao gồm các hoạt động như:

• Nhấn bàn chân xuống hoặc đẩy bàn chân ra xa cơ thể.
• Xoay bàn chân vào phía bên trong.
• Kiễng gót chân.
• Lắc lư ngón chân.
• Uốn cong hoặc duỗi thẳng đầu gối và nhiều hành động khác.

Dây thần kinh chày đóng vai trò chủ đạo trong việc truyền tải tín hiệu từ não đến các cơ bắp và ngược lại. Khi não gửi tín hiệu đi, dây thần kinh chày là phương tiện để truyền thông tin về những lệnh vận động cụ thể đến các cơ bắp. Ngược lại, nó cũng giúp truyền lại tín hiệu cảm giác từ các cơ bắp và da về não, giúp bạn nhận biết được các kích thích từ môi trường xung quanh. Nhờ vào chức năng này, bạn có thể tương tác với môi trường xung quanh một cách linh hoạt và hiệu quả.

Nguy cơ rối loạn chức năng thần kinh chày

Cần phải cẩn trọng với các vấn đề liên quan đến rối loạn chức năng của dây thần kinh chày, vì vai trò quan trọng của nó trong việc duy trì hoạt động của chi dưới. Các nguyên nhân gây ra các rối loạn này có thể bao gồm tổn thương gây chèn ép tại các điểm dây thần kinh đi qua, thường xuyên xuất hiện ở các vùng như gối, xương chày, hoặc cổ chân. Một số rối loạn thường gặp có thể kể đến như:

1. Hội chứng ống cổ chân: Đây là vấn đề phổ biến mà nhiều người gặp phải. Khi ống cổ chân bị tổn thương, các dây thần kinh, bao gồm cả dây thần kinh chày, phải chịu áp lực lớn.
2. Chèn ép dây thần kinh chày: Xảy ra khi các mô xung quanh dây thần kinh sưng to. Nguyên nhân có thể do chấn thương hoặc sự hoạt động quá mức của dây thần kinh.
3. Chèn ép khoang mạn tính: Xảy ra khi các nhóm cơ tạo ra áp lực lớn, làm giảm lưu lượng máu tới dây thần kinh.

Khi gặp các vấn đề trên, bệnh nhân có thể gặp phải cơn đau, khó chịu và hạn chế về vận động của chi dưới.

Đau dây thần kinh chày có thể xảy ra sau các ca phẫu thuật thay thế đầu gối hoặc phẫu thuật điều trị đau thần kinh tọa. Sau phẫu thuật, quan trọng để theo dõi sức khỏe và tái khám nếu có dấu hiệu của đau dây thần kinh chày.

Ngoài ra, một số chấn thương khác như gãy xương, chấn thương từ các vết thương sâu cũng có thể ảnh hưởng tới dây thần kinh chày. Khi gặp phải các vấn đề này, việc kiểm tra và điều trị kịp thời là rất quan trọng để tránh ảnh hưởng đến chức năng của dây thần kinh chày.

Nên nhớ rằng, một số bệnh lý khác như tiểu đường, tình trạng giãn tĩnh mạch, gai xương hoặc ung thư xương cũng có thể ảnh hưởng tới dây thần kinh chày. Đừng chủ quan khi gặp các triệu chứng liên quan và nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế đúng đắn.

Sự cảnh giác đối với hội chứng ống cổ chân là điều cực kỳ quan trọng, bởi nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể đối mặt với nguy cơ mất hoàn toàn chức năng của dây thần kinh chày, không thể phục hồi. Trong tình trạng này, cảm giác đau kéo dài trong thời gian dài là điều không thể tránh khỏi, và sinh hoạt hàng ngày sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Theo thời gian, các nhóm cơ trong khu vực này sẽ trở nên yếu và teo đi, dẫn đến sự suy giảm nghiêm trọng trong chức năng của bàn chân.

Hội chứng ống cổ chân thường phát sinh đối với những người gặp chấn thương khi tham gia các hoạt động thể thao mà không nhận được điều trị đúng cách. Những người phải thường xuyên di chuyển, đứng lâu hoặc leo trèo nhiều, hoặc sử dụng giày cao gót, đều có nguy cơ mắc phải bệnh lý này. Đặc biệt, những bệnh nhân có tiền sử viêm khớp đa dạng, hoặc thoái hóa khớp, cũng cần phải cảnh giác, vì họ có nguy cơ cao hơn để phát triển hội chứng ống cổ chân.

Xem thêm:

• Hệ thần kinh tự chủ và chứng rối loạn hệ thần kinh tự chủ
• Vị trí và vai trò dây thần kinh giữa