Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Bệnh xơ gan cổ trướng là một biến chứng nghiêm trọng của xơ gan hay hậu quả của nhiều bệnh lý gan, nhưng nguyên nhân phổ biến nhất là do lạm dụng rượu bia.
Để hiểu rõ hơn tác động của rượu bia với gan nói chung và bệnh xơ gan cổ trướng nói riêng hãy cùng tìm hiểu bài viết dưới đây.
Chức năng của gan là trao đổi một số chất, tạo mật để giúp hệ tiêu hóa hấp thụ vitamin cần thiết và chất béo. Gan còn có chức năng thải bỏ những chất độc hại ra khỏi máu để giữ cho cơ thể khỏe mạnh.
Theo thống kê, hiện nay ở trên thế giới cũng như ở Việt Nam, tỷ lệ bệnh xơ gan cổ trướng rất cao. Bệnh xơ gan cổ trướng là hệ quả của việc gan bị tổn thương nghiêm trọng và kéo dài. Bệnh chuyển qua giai đoạn mãn tính làm ổ bụng phình to do sự tích lũy dịch. Nếu cơ thể khỏe mạnh bình thường, ở khoang màng bụng giữa lá thành và lá tạng sẽ không chứa nước. Còn đối với người bị bệnh xơ gan cổ trướng thì xuất hiện dịch ở giữa lá thành và lá tạng của màng bụng.
Bệnh xơ gan cổ trướng có thể do nhiều nguyên nhân gây nên, nhưng có một số nguyên nhân thường xảy ra như dưới đây:
Đối với những bệnh nhân mắc những bệnh viêm gan như viêm gan B và viêm gan C, cần phải được điều trị kịp thời, đúng và đủ. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh viêm gan B và viêm gan C sẽ dẫn đến giai đoạn xơ gan và tiến triển đến xơ gan giai đoạn cuối. Bệnh xơ gan giai đoạn cuối có nhiều trường hợp bệnh nhân có biến chứng cổ trướng. Biến chứng cổ trướng là một trong những biến chứng nghiêm trọng cũng giống như những biến chứng khác. Đối với những trường hợp không được điều trị kịp thời có thể dẫn tới tử vong.
Nhiễm trùng huyết làm cho hệ miễn dịch của cơ thể bị suy giảm dẫn tới suy giảm chức năng. Khi cơ thể bị suy giảm chức năng là một trong số nhiều nguyên nhân về lâu dài sẽ dẫn tới bệnh xơ gan cổ trướng.
Các chất độc hại như thạch tín, asen cũng là một trong những nguyên nhân gây nên bệnh xơ gan cổ trướng. Một nguyên nhân khác ít gặp hơn nhưng cũng có thể xảy ra đó là khi bị tắc mật cũng có thể dẫn tới xơ gan cổ trướng. Nếu như người mắc xơ gan do nhiễm hóa chất độc hại khi chuyển sang giai đoạn xơ gan cổ trướng thì rất nghiêm trọng vì tiến triển bệnh rất nhanh và nguy cơ tử vong cũng khá cao.
Nhiều thống kê cho thấy nhiều người bị xơ gan cổ trướng đều có tiền sử nghiện rượu. Đối với những người nghiện rượu kéo theo nhiều hệ lụy. Chức năng gan của người nghiện rượu cũng bị suy giảm. Và một nguyên nhân nữa là do những người nghiện rượu thường không chú trọng tới việc theo dõi sức khỏe thường xuyên dẫn tới không phát hiện sớm để điều trị. Đây cũng là nguyên nhân để tình trạng bệnh kéo dài đến khi phát hiện thì đã ở giai đoạn muộn.
Đặc biệt khi không hạn chế uống uống rượu khiến cho gan càng bị tổn thương nghiêm trọng. Chức năng gan kém sẽ dẫn tới nhiều biến chứng nguy hiểm.
Việc lạm dụng rượu bia ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe của chúng ta như tim mạch, huyết áp, tiểu đường… và xơ gan cổ trướng cũng không ngoại lệ. Lạm dụng rượu làm cho chức năng gan bị suy yếu dần và gây ra nhiều biến chứng cho cơ thể.
Các chuyên gia cho biết trong rượu có chứa nhiều chất ethanol (cồn). Chất cồn này tác động xấu đến toàn bộ các cơ quan trong cơ thể nếu như chúng ta sử dụng quá mức. Sau khi rượu được đưa vào cơ thể, ethanol sẽ theo máu đến gan và được biến đổi thành acetaldehyde. Chất độc acetaldehyde chính là nguyên nhân cơ bản làm viêm và tiêu tế bào gan. Mặc dù gan có thể tạo ra một số chất để tự bảo vệ. Nhưng nếu dùng rượu với liều lượng và nồng độ cồn quá mức, các chất này không đủ để chống lại tác hại của acetaldehyde dẫn đến gan bị hủy hoại.
Ở Việt Nam hiện đang là nước có tỷ lệ sử dụng rượu bia ở nhóm những nước cao nhất thế giới. Chính vì vậy có thể lý giải vì sao tỷ lệ xơ gan do rượu ở Việt Nam cao hơn rất nhiều các nước khác. Đặc biệt bệnh xơ gan cổ trướng do rượu bia cũng ở mức cao.
Không chỉ đối với bệnh xơ gan cổ trướng hay bất kỳ bệnh nào khác do tác động của rượu bia thì việc đầu tiên người bệnh cần làm là giảm sử dụng rượu hoặc cai rượu đúng cách. Vì rượu là nguyên nhân khiến tình trạng bệnh phát triển nhanh, nhất là gây nên nguy cơ tử vong ở mức báo động. Người bệnh cũng cần một chế độ ăn uống, làm việc và nghỉ ngơi hợp lý cũng là điều vô cùng cần thiết. Người bệnh không sử dụng thuốc và những hóa chất độc hại, hạn chế ăn dầu mỡ và thực phẩm nhiều chất đạm. Bệnh nhân cần ăn chế độ ăn nhạt.
Đối với những trường hợp bệnh nhân nặng, bác sĩ sẽ kê toa thuốc sử dụng dài hạn. Trường hợp quá nặng có thể được khuyến cáo phẫu thuật ghép gan. Phẫu thuật điều trị bệnh xơ gan cổ trướng rất phức tạp. Vì vậy bệnh nhân phải được làm đầy đủ các xét nghiệm kỹ càng để đảm bảo sức khỏe trước khi thực hiện.
Việc sử dụng rượu bia trong văn hóa giao tiếp của người Việt Nam là một thói quen khó bỏ. Nhưng rượu gây xơ gan cổ trướng và nhiều chứng bệnh nguy hiểm khác. Để bảo vệ sức khỏe nói chung và bảo vệ lá gan nói riêng hãy sử dụng rượu bia ở mức độ vừa phải, nếu có thể hãy ngừng hẳn rượu bia.
Tuệ Nhi
Nguồn tham khảo: Vinmec
Dược sĩ Đại họcNguyễn Thị Hồng Nhung
Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.