Có nên cho trẻ đi học sớm không? Trẻ đi học khi nào là phù hợp?

Xoay quanh chuyện cho con đi học sớm, có nhiều quan điểm trái chiều. Có người cho rằng đi học sớm giúp con tự lập nhưng cũng có những người cho rằng việc này ảnh hưởng đến tâm lý và sức khỏe của trẻ. Vậy có nên cho trẻ đi học sớm không? Khi nào trẻ phù hợp để đi học?

Như thế nào là trẻ đi học sớm?

Đi học sớm là cho trẻ học các cấp học sớm hơn độ tuổi quy định của pháp luật, cụ thể là Luật giáo dục. Theo luật:

• Bé mấy tháng gửi nhà trẻ? Từ 3 tháng tuổi đến 3 tuổi, trẻ có thể được gửi đến các nhà trẻ, nhóm trẻ độc lập.
• Từ 3 tuổi đến 6 tuổi, trẻ có thể được gửi đến các lớp mẫu giáo độc lập, trường mẫu giáo.
• Từ 6 tuổi học sinh sẽ vào lớp 1.
• Từ 11 tuổi là học sinh vào lớp 6.
• Từ 15 tuổi là học sinh vào lớp 10.

Trong xã hội hiện đại, việc cho trẻ đi học sớm ngày càng phổ biến. Trong đó, trẻ đi học sớm ở cấp mầm non là phổ biến nhất. Nhiều người cho con đi học sớm vì nghĩ rằng đây là cách để trẻ dưới 6 tuổi rèn tính tự lập, hạn chế phụ thuộc cha mẹ, có thể học hỏi thêm nhiều kiến thức và kỹ năng mới. Nhưng cũng có những người kịch liệt phản đối quan điểm này. Còn bạn thì sao?

Có nên cho trẻ đi học sớm hay không?

Để biết có nên cho trẻ đi học sớm hay không, cha mẹ nên tìm hiểu những lợi ích và hạn chế của việc cho con đi học sớm.

Cho trẻ đi học sớm có lợi ích gì?

Có thể kể đến những lợi ích cho bé đi nhà trẻ sớm như:

• Rèn nề nếp sinh hoạt khoa học theo quy định của trường mầm non hay nhóm trẻ.
• Nếu chọn được một môi trường tốt, trẻ được chăm sóc với quy trình sinh hoạt, chế độ ăn uống khoa học và được chăm sóc bởi những giáo viên có kinh nghiệm về sư phạm mầm non.
• Đi học sớm giúp trẻ tiếp xúc với nhiều người và làm quen với môi trường mới ngoài gia đình. Điều này giúp tăng sự tự tin và khả năng thích nghi cho trẻ.
• Trẻ được học hỏi lẫn nhau và được học mà chơi theo giáo trình phù hợp với lứa tuổi nên sẽ phát triển được ngôn ngữ và nhiều kỹ năng khác.
• Khi đi học sớm, trẻ cũng được rèn tính tự lập, ít đeo bám bố mẹ hơn.

Cho trẻ đi học sớm có hạn chế gì?

Những hạn chế của việc đi học sớm chính là lý do khiến nhiều bậc phụ huynh băn khoăn có nên cho trẻ đi học sớm không. Ngoài các lợi ích trên, một số trẻ đi học sớm sẽ gặp các vấn đề như:

• Trẻ chưa sẵn sàng nên bị hoảng loạn, rối loạn tâm lý khi rời xa môi trường quen thuộc là gia đình và rời xa vòng tay chăm sóc của người thân.
• Đi học quá sớm khiến trẻ dễ bị phân công vào các lớp lớn tuổi hơn. Khi đó, trẻ sẽ phải trải nghiệm chương trình học “nặng” hơn độ tuổi thực tế của mình.
• Hội chứng sợ đi học là tình trạng khá nhiều trẻ gặp phải khi cha mẹ cho con đi học quá sớm. Khi mắc hội chứng này, trẻ cảm thấy căng thẳng, sợ hãi mỗi khi phải đi học và luôn muốn tìm cách chống đối.
• Cha mẹ tưởng rằng cho con đi học sớm để con có thêm kiến thức và kỹ năng mới. Nhưng khi xảy ra chứng rối loạn tâm lý ở trẻ em, chúng sẽ không thể tiếp thu những điều thú vị ở trường.
• Khi hệ miễn dịch của trẻ chưa hoàn thiện, trẻ sẽ dễ dàng bị lây bệnh, thường xuyên bị ốm vì môi trường đông đúc thường có nhiều mầm bệnh và nguồn lây bệnh.
• Nếu trẻ có sức khỏe yếu, suy dinh dưỡng lại quấy khóc nhiều, đi học sớm sẽ khiến sức khỏe của trẻ bị giảm sút.

Khi nào phù hợp để trẻ đi học?

Có nên cho trẻ đi học sớm không chỉ cha mẹ mới là người biết rõ. Trong trường hợp ba mẹ nhận thấy trẻ đã sẵn sàng cả về thể chất và tâm lý, cha mẹ hoàn toàn có thể cho trẻ đi học sớm. Ba mẹ cần chú ý quan sát con để nhận ra các dấu hiệu cho thấy trẻ đã sẵn sàng đi học như:

• Trẻ có thể tự ăn uống khi kỹ năng xúc thành thạo.
• Trẻ biết chủ động gọi người lớn khi cần đi vệ sinh hoặc biết tự đi vệ sinh.
• Trẻ nghe, hiểu và có thể làm theo những yêu cầu cơ bản như xếp hàng, ngồi vào chỗ, dọn đồ chơi…
• Trẻ có thể sớm ổn định tâm lý khi mới rời cha mẹ, không khóc quá nhiều và khóc trong sự hoảng loạn.
• Trẻ biết tương tác cơ bản với bạn cùng lớp và giáo viên như yêu cầu giúp đỡ, nói cảm ơn…

Thông thường, trẻ 2 - 3 tuổi đã sẵn sàng đi học. Lúc này tâm lý trẻ 2 tuổi bắt đầu đi học sẽ sớm ổn định, không khiến gia đình quá lo lắng. Nhưng cũng có những trẻ sẵn sàng muộn hơn. Cha mẹ không cần vội vàng khi con chưa sẵn sàng, vì mỗi bé sẽ có một lộ trình phát triển riêng.

Lưu ý khi mới bắt đầu cho trẻ đi học

Có nên cho trẻ đi học sớm không phụ thuộc vào sức khỏe, tâm lý và sự phát triển của từng bé. Nếu nhận thấy bé sẵn sàng đi học sớm, cha mẹ cần lưu ý những điều sau khi chuẩn bị cho bé đi học:

• Nên tìm một cơ sở giáo dục phù hợp với mong muốn của cha mẹ, tài chính của gia đình và tốt nhất nên ở gần nhà để trẻ không phải di chuyển quá xa khi đi học.
• Tốt nhất, cha mẹ nên cho trẻ học ở lớp đúng độ tuổi. Khi trẻ được tiếp xúc với các bạn cùng độ tuổi, trẻ cũng sẽ nhanh hòa đồng hơn.
• Cha mẹ cũng không nên cho con bắt đầu đi học vào đúng những tuần khủng hoảng của bé.
• Nên có một khoảng thời gian ngắn 1 - 2 tuần cha mẹ đưa bé đến trường để làm quen trước với môi trường học tập.
• Những ngày đầu mới đi học, cha mẹ nên đón trẻ về sớm để trẻ vui vẻ và yên tâm hơn.

Tóm lại, với thắc mắc có nên cho trẻ đi học sớm không, các chuyên gia khuyên cha mẹ nên cho con đi học đúng độ tuổi được quy định theo Luật giáo dục. Ngoài ra, quan trọng hơn cả là cha mẹ hãy lắng nghe và thấu hiểu nhu cầu của con. Khi con có dấu hiệu sẵn sàng, cha mẹ hoàn toàn có thể cho con đi học sớm. Ngược lại, cha mẹ nên bình tĩnh để tránh làm trẻ rơi vào trạng thái khủng hoảng tâm lý đầu đời.