Công nghệ vắc xin Covid-19 mới "đón đầu" nhiều chủng virus Corona ở chuột

Các nhà nghiên cứu đang phát triển một loại vắc xin Covid-19 mới và đã thử nghiệm trên chuột, đánh dấu bước tiến mới trong mục tiêu hướng đến “vắc xin đón đầu”. Đây là loại vắc xin được thiết kế để sẵn sàng sản xuất trước khi virus có khả năng bùng phát dịch xuất hiện.

Công nghệ vắc xin Covid-19 mới chủ động chống lại virus Corona

Các nhà nghiên cứu đang phát triển một công nghệ vắc xin Covid-19 mới đã được chứng minh trên chuột là có khả năng bảo vệ chống lại nhiều chủng virus Corona có nguy cơ bùng phát dịch bệnh trong tương lai, bao gồm cả những chủng mà chúng ta thậm chí còn chưa biết đến.

Đây được xem là một cách tiếp cận mới để phát triển vắc xin được gọi là "vắc xin đón đầu", trong đó vắc xin được thiết kế để sẵn sàng sản xuất trước khi mầm bệnh xuất hiện và lây lan thành đại dịch.

Vắc xin mới hoạt động bằng cách huấn luyện hệ thống miễn dịch của cơ thể nhận biết các vùng cụ thể của 8 loại virus Corona khác nhau, bao gồm SARS-CoV-1, SARS-CoV-2 và một số loại khác hiện đang lưu hành ở dơi có khả năng chuyển sang người và bùng phát thành dịch bệnh.

Chìa khóa để đảm bảo vắc xin Covid-19 tính hiệu quả của vắc xin là các vùng virus cụ thể mà vắc xin Covid-19 nhằm đến cũng xuất hiện ở nhiều loại virus Corona khác nhau. Bằng cách huấn luyện hệ thống miễn dịch tấn công những vùng này, vắc xin sẽ bảo vệ cơ thể chống lại các loại virus Corona khác, bao gồm cả những loại chưa được xác định.

Ví dụ, vắc xin mới không chứa virus Corona SARS-CoV-1, loại virus gây ra đợt dịch SARS bùng phát vào năm 2003, nhưng nó vẫn kích thích phản ứng miễn dịch chống lại nó.

“Mục tiêu của chúng tôi là tạo ra một loại vắc xin có thể bảo vệ chống lại đại dịch virus Corona tiếp theo và chuẩn bị sẵn sàng trước khi đại dịch bùng phát”, Theo Rory Hills - nhà nghiên cứu tại Khoa Dược, Đại học Cambridge và tác giả chính của báo cáo cho biết.

Ông nhấn mạnh: “Chúng tôi đã phát triển một loại vắc xin có khả năng bảo vệ cơ thể chống lại nhiều loại virus Corona, bao gồm cả những loại mà chúng tôi thậm chí chưa biết đến”. 

Theo Giáo sư Mark Howarth tại Đại học Cambridge cho biết: “Chúng ta không cần phải đợi các loại virus Corona mới xuất hiện. Chúng ta đã biết đủ về các loại virus Corona và các phản ứng miễn dịch khác nhau đối với chúng. Từ đó, bắt đầu phát triển vắc xin bảo vệ chống lại các loại virus Corona chưa biết ngay bây giờ”.

Ông nói thêm: "Các nhà khoa học đã làm rất tốt khi sản xuất một vắc xin ngừa Covid cực kỳ hiệu quả trong đại dịch vừa qua, nhưng thế giới vẫn đối diện với một cuộc khủng hoảng lớn với số lượng người chết rất khổng lồ. Chúng ta cần phải làm tốt hơn thế nữa trong tương lai và cũng là một phần quan trọng khi bắt đầu phát triển vắc xin trước".

Hiệu quả của vắc xin “Quartet Nanocage” mới trong nghiên cứu

Vắc xin “Quartet Nanocage” mới dựa trên cấu trúc hạt nano - một quả cầu protein liên kết với nhau bằng tương tác mạnh mẽ. Các chuỗi kháng nguyên virus khác nhau được gắn vào hạt nano này bằng một loại "siêu keo protein" mới. Các kháng nguyên này giúp huấn luyện hệ thống miễn dịch nhắm vào các vùng cụ thể chung trên nhiều loại virus Corona.

Nghiên cứu này đã chứng minh rằng vắc xin mới làm tăng phản ứng miễn dịch trên diện rộng, ngay cả ở những con chuột đã được tiêm chủng trước với SARS-CoV-2.

Loại vắc xin Covid-19 mới này có thiết kế đơn giản hơn nhiều so với các loại vắc xin có khả năng bảo vệ rộng rãi khác hiện đang được phát triển, mà các nhà nghiên cứu cho rằng sẽ đẩy nhanh quá trình đưa vắc xin mới này vào thử nghiệm lâm sàng.

Công nghệ cơ bản mà họ đã phát triển cũng có tiềm năng sử dụng trong phát triển vắc xin để bảo vệ trước nhiều thách thức sức khỏe khác.

Công trình có sự hợp tác giữa các nhà khoa học tại Đại học Cambridge, Đại học Oxford và Caltech. Nó cải thiện công việc trước đây của nhóm Oxford và Caltech để phát triển một loại vắc xin tất cả trong một mới chống lại các mối đe dọa từ virus Corona. Vắc xin do Oxford và Caltech phát triển sẽ bước vào thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1 vào đầu năm 2025, nhưng tính chất phức tạp của nó khiến việc sản xuất gặp nhiều thách thức, điều này có thể hạn chế sản xuất quy mô lớn.

Lợi ích của việc tiêm vắc xin Covid-19

Để ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh Covid-19, ngoài các biện pháp phòng ngừa như đeo khẩu trang, rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn và giữ khoảng cách an toàn,... thì việc tiêm vắc xin phòng ngừa chủ động phòng ngừa cũng mang lại nhiều lợi ích như:

• Bảo vệ sức khỏe: Vắc xin Covid-19 giúp hệ miễn dịch nhận biết và chuẩn bị sẵn sàng để chống lại virus Corona nếu chúng xâm nhập vào cơ thể. Các dữ liệu thử nghiệm lâm sàng cho thấy rằng, tiêm vắc xin Covid-19 cũng giúp giảm nguy cơ bệnh tiến triển nặng ngay cả khi bị nhiễm Covid-19.
• Bảo vệ cộng đồng: Người đã được tiêm vắc xin ít có khả năng trở thành nguồn lây nhiễm mà không có triệu chứng và ít có khả năng truyền virus Covid-19 cho người khác. Điều này giúp bảo vệ cả cộng đồng, đặc biệt là những người cao tuổi và người có bệnh mãn tính.

Vắc xin Covid-19 thông thường sẽ có chứa kháng nguyên duy nhất để huấn luyện hệ thống miễn dịch nhắm vào một loại virus cụ thể. Điều này có thể không bảo vệ chống lại nhiều loại virus Corona hiện có hoặc chống lại các mầm bệnh mới xuất hiện.