Dấu hiệu nhận biết dị ứng da sau khi sinh và phương pháp điều trị

Tình trạng phụ nữ sau sinh bị dị ứng da đã tác động nhiều đến sức khỏe, cũng như chất lượng cuộc sống cũng như sinh hoạt hằng ngày của phụ nữ. Thông thường phụ nữ sau khi sinh khoảng từ 1-3 tháng hay gặp phải các vấn đề dị ứng như da nổi ban đỏ, mề đay, ngứa ngáy khó chịu… Có nhiều nguyên nhân dẫn đến dị ứng da sau sinh, có thể là các yếu tố bên ngoài tác động hoặc sự thay đổi nội tiết tố bên trong. Khi bạn càng tìm hiểu nguyên nhân rõ ràng thì sẽ dễ dàng lựa chọn phương pháp điều trị hiệu quả cho bản thân.

Tìm hiểu chung về dị ứng da sau khi sinh 

Dị ứng da sau sinh là tình trạng nổi mẩn ngứa, mề đay hay gặp ở phụ nữ 3 tháng sau sinh. Bất kỳ phụ nữ sau sinh nào cũng có thể gặp phải tình trạng này kể cả sinh thường hay sinh mổ, thậm chí những người không có cơ địa dị ứng vẫn có thể thể bị dị ứng. Do phụ nữ sau sinh nội tiết tố trong cơ thể thay đổi dễ dẫn đến làn da trở nên nhạy cảm khi tiếp xúc với các yếu tố bên ngoài môi trường gây ra tình trạng dị ứng. Bệnh lý dị ứng da sau sinh thường phân thành 2 thể lâm sàng như sau:

• Dị ứng da cấp tính: Các triệu chứng của dị ứng nổi mề đay thường xuất hiện vào ban đêm, trong khoảng vài giờ đồng hồ hoặc kéo dài đến dưới 6 tuần.
• Dị ứng da mãn tính: Những triệu chứng trên kéo dài với thời gian lâu hơn 6 tuần, diễn ra trong nhiều đợt bệnh, tái phát và lặp lại nhiều lần, thời gian dài.

Nguyên nhân gây dị ứng da sau khi sinh

Theo thống kê cho thấy một số nguyên nhân sau có thể dẫn tới vấn đề dị ứng da sau khi sinh như sau: 

• Rối loạn nội tiết tố: Sau khi sinh, rối loạn nội tiết tố, hormon có thể kể đến như hormone estrogen và progesterone giảm đột ngột, trong khi đó  nồng độ hormone có trong sữa mẹ prolactin lại tăng cao đáng kể. Nồng độ hormon thay đổi bất thường tác động kích thích hệ miễn dịch gây ra tình trạng dị ứng da sau sinh.  
• Thể trạng suy giảm: Trải qua quá trình mang thai và sinh nở, thể chất của phụ nữ bị suy nhược và mệt mỏi, cần khoảng thời gian ít nhất tầm 3 tháng thì cơ thể mới hồi phục hoàn toàn. Trong quá trình cơ thể suy nhược là điều kiện để các tác nhân dị ứng có thể gây ra tổn thương da.
• Căng thẳng và tâm lý bất ổn: Sau khi sinh tâm lý phụ nữ trở nên bất ổn do sự thay đổi  nội tiết tố bất thường và các yếu tố căng thẳng khác có thể tác động đến tâm lý phụ nữ. Theo các nghiên cứu cho thấy tình trạng tâm lý bất oonr có liên quan đến các bệnh về da liễu như viêm da dị ứng, mề đay, bệnh chàm...
• Tuyến mồ hôi hoạt động quá mức: Phụ nữ sau sinh hay gặp vấn đề tình trạng tuyến mồ hôi hoạt động quá mức có thể gây bít lỗ chân lông. Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi để các bệnh về da liễu phát sinh. 
• Giảm đề kháng: Khi tình trạng cơ thể suy nhược, nội tiết tố thay đổi một cách bất thường có nguy cơ cao làm giảm sức đề kháng  của phụ nữ sau sinh. Khi sức đề kháng giảm thì cơ thể dễ bị nhiễm khuẩn, và khởi phát tình trạng  viêm da dị ứng.
• Một số yếu tố thúc đẩy khác: Ngoài những nguyên nhân trên, viêm da dị ứng sau sinh còn có thể xảy ra do ăn thực phẩm dị ứng, mặc quần áo chật, vệ sinh kém, tiếp xúc với hóa mỹ phẩm, xà phòng và các dị nguyên khác như bụi, nấm mốc, phấn hoa, lông động vật,…

Dấu hiệu nhận biết dị ứng da sau khi sinh

Dị ứng da sau sinh có biểu hiện rất đa dạng. Tùy thuộc vào yếu tố ảnh hưởng, nguyên nhân, thể trạng và mức độ dị ứng mà có hình thái tổn thương khác nhau. Dị ứng da sau sinh có hình thái tổn thương rất đa dạng và không có tính điển hình cao.

Sau đây là một số dấu hiệu thường gặp của tình trạng dị ứng da sau sinh:  

• Nổi mề đay: Là tình trạng các sẩn da  thường nổi cộm và có ranh giới rõ, có màu hồng hoặc đỏ.
• Phát ban: Đây thuộc dạng tổn thương nông, đa dạng về kích thước, bề mặt nổi cộm, ranh giới rõ ràng,  thường hay gặp màu hồng hoặc đỏ. 

• Phù mạch: Đây thuộc dạng tổn thương sâu, đi kèm tình trạng nổi mề đay hoặc phát ban.
• Tình trạng viêm da dị ứng có thể bùng phát đơn lẻ hoặc xuất hiện cùng lúc nhiều dạng tổn thương khác nhau. Biểu hiện có thể khởi phát ngứa ngáy âm thầm đến đau rát dữ dội. 
• Tình trạng viêm da dị ứng sau sinh thường tổn thương ở dạng phù, hiếm khi xảy ra trường hợp mụn nước hay mụn mủ.

Một số trường hợp đặc biệt có tiền sử bị chàm eczema có thể khởi phát một số dạng dị ứng như:

• Viêm da tiếp xúc dị ứng với các biểu hiện đặc trưng như ngứa ngáy, bong tróc, da khô, nứt nẻ, dày sừng, viêm đỏ.
• Viêm da cơ địa: Đây là tình trạng ban đầu da xuất hiện nhiều mụn nước, rỉ dịch phù nề, sưng đỏ và cảm thấyngứa ngáy. Sau một thời gian, da bắt đầu khô ráp, nứt nẻ, thâm sạm, dày sừng và nhiễm cộm.

 Dị ứng da sau sinh có hình thái tổn thương rất đa dạng và không có tính điển hình cao

Điều trị dị ứng da sau khi sinh

Cải thiện bằng biện pháp tại nhà

Tại nhà bạn vẫn có thể làm giảm các triệu chứng dị ứng da sau sinh bằng một số các mẹo chữa viêm da dị ứng sau sinh bằng các phương pháp đơn giản sau đây:

• Ngay sau khi cơn bùng phát tổn thương da, bạn cần tắm nước mát từ thảo dược có thể giúp bạn giảm sưng viêm và làm dịu da. Ngoài ra nó còn giúp lloại bỏ dị nguyên, làm sạch bụi bẩn, ngăn các triệu chứng dị ứng da lan rộng.
• Sau khi tắm nước mát xong có thể dùng khăn thấm nước mát và chườm đắp lên da trong vòng khoảng từ 10 đến 15 phút.
• Bạn có thể sử dụng kem dưỡng ẩm để bôi lên vùng da bị ảnh hưởng. Một số loại kem chứa các thành phần làm dịu da, giảm ngứa, sát trùng đặc trưng như Glycerin, Niacinamide, Zinc, Panthenol,…
• Vệ sinh da sạch sẽ, khô thoáng, mặc trang phục thoải mái, mềm mịn để đẻ giảm sự cọ sát lên làn da.
• Thiết lập chế độ dinh dưỡng khoa học, uống nhiều nước. Hạn chế sử dụng các thực phẩm cay nóng, chứa nhiều dầu mỡ, hút thuốc lá, các chất kích thích.

Sử dụng thuốc khi cần thiết

Phụ nữ sau khi sinh cho con bú không được khuyến khích sử dụng thuốc trừ khi trong trường hợp cần thiết, bạn có thể cân nhắc về một số loại thuốc an toàn theo đơn của bác sĩ như sau:

• Thuốc kem bôi chứa Panthenol: Panthenol chính là dẫn xuất của vitamin B5 giúp làm làm dịu da, dưỡng ẩm và giảm kích ứng. Đây được xem là thành phần an toàn sử dụng được cho cả phụ nữ mang thai, cho con bú và trẻ em sơ sinh.
• Thuốc kháng histamine H1: Thuốc kháng histamine H1 có tác dụng ức chế chất trung gian gây dị ứng – histamine, từ đó làm giảm tình trạng viêm, mẩn đỏ da và ngứa ngáy. Loại thuốc này có mức độ dung nạp tốt và tương đối an toàn với phụ nữ cho con bú.
• Các loại thuốc khác: Hầu hết các loại thuốc trị viêm da dị ứng đều có khả năng đi vào tuần hoàn máu, sữa mẹ và gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Do đó chỉ sử dụng các loại thuốc này khi có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Một số mẹo nhỏ chăm sóc da bị dị ứng sau sinh

Một số mẹo chăm sóc da dị ứng sau sinh có thể giúp tình trạng dị ứng mau chóng hồi phục, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Vệ sinh cơ thể sạch sẽ, tắm bằng nước ấm. Lựa chọn quần áo rộng rãi, chất liệu vải thấm hút mồ hôi tốt.
• Duy trì phòng ở thoáng mát.
• Khi ngứa không nên gãi hoặc chà xát mạnh lên vùng da nổi mẩn vì càng khiến tình trạng dị ứng da thêm trầm trọng.
• Hạn chế tiếp xúc với các dị nguyên có thể gây dị ứng như phấn hoa, lông động vật, bụi bẩn…
• Bạn nên tranh thủ nghỉ ngơi bất kỳ khi nào có thể và có thể nhờ tới sự hỗ trợ từ người thân nhờ chăm sóc bé để bạn có nhiều thời gian nghỉ ngơi hồi phục sức khỏe.
• Tâm lý nên suy nghĩ tích cực, tránh các yếu tố gây căng thẳng. Bạn có thể tâm sự với người thân, bạn bè hoặc đi dạo để tinh thần cảm thấy thoải mái.
• Thiết lập chế độ dinh dưỡng khoa học, cân bằng, không nên quá kiêng khem và cũng không nên ăn uống quá độ.

Ds Hải Vân 

Nguồn tham khảo: Tổng hợp