Dị ứng thức ăn ở trẻ và cách chữa trị

Mẹ hãy áp dụng những cách chữa trị dưới đay để xử trí khi thấy con có biểu hiện dị ứng thức ăn nhé!

Dị ứng thức ăn là gì?

Dị ứng thức ăn là triệu chứng của hệ miễn dịch cơ thể phản ứng với những thành phần “lạ” có trong thực phẩm.

Dị ứng thức ăn hay gặp hơn ở trẻ có cơ địa dị ứng (atopy). Trẻ có cơ địa dị ứng là những trẻ thường có nồng độ kháng thể IgE trong máu cao hơn bình thường, thường có bố mẹ hoặc anh chị em cũng có cơ đị dị ứng hoặc những trẻ mắc viêm mũi dị ứng, viêm da cơ địa, hen phế quản, mày đay dị ứng.

Dị ứng thức ăn hay gặp hơn ở trẻ có cơ địa dị ứng

Trong thức ăn chứa những protein lạ là các dị nguyên (gọi là allergen) khi hấp thu vào máu sẽ gắn vào kháng thể IgE. Từ đó, kích thích tế bào bạch cầu ưa kiềm và tế bào mast giải phóng các hoạt chất hóa học trung gian như histamin, serotonin,... đi vào trong máu, gây ra các triệu chứng dị ứng.

Biểu hiện của bé bị dị ứng thức ăn

Dị ứng có thể xảy ra vài phút hoặc vài giờ sau ăn. Triệu chứng dị ứng thức ăn thường đa dạng, biểu hiện ở nhiều cơ quan như:

• Da: nổi ban đỏ ngứa quanh miệng, trong miệng hoặc ban đỏ toàn thân, phù môi, phù quanh mắt, phù mặt.
• Tiêu hóa: buồn nôn, nôn, đau bụng, đi ngoài phân lỏng.
• Mắt, mũi: ngứa mắt, chảy nước mắt, ngứa mũi, chảy nước mũi, ngạt mũi.

Triệu chứng dị ứng thức ăn biểu hiện dễ nhất là da nổi mẩn đỏ, trẻ đi ngoài và buồn nôn

Trong trường hợp dị ứng nặng: có thể có phù thanh môn, co thắt phế quản (khó thở, thở rít), tụt huyết áp, các triệu chứng này thường xuất hiện và tiến triển nhanh, nặng gây nguy hiểm tính mạng trẻ.

Một số trẻ xuất hiện các triệu chứng muộn (vài ngày sau khi ăn thức ăn chứa dị nguyên) gồm viêm da cơ địa, đau bụng, đi ngoài phân lỏng hoặc phân nhầy máu.

Những loại thức ăn dễ gây dị ứng

Nguyên tắc điều trị dị ứng là phát hiện ra các dị nguyên nào là nguyên nhân gây dị ứng và tránh tiếp xúc với các dị nguyên. Từ đó phải thay đổi thói quen ăn uống và cẩn trọng hơn trong việc sử dụng thức ăn cho trẻ.

Sau đây là những loại thực phẩm thường gây dị ứng cho trẻ mà các bạn cần lưu ý :

• Trứng, lòng trắng trứng.
• Cá, tôm, cua, ghẹ, trai, điệp, hào sò, vẹm (đồ biển).
• Các loại hạt.
• Trong ngũ cốc thường chứa gluten (bao gồm lúa mì, mạch đen, yến mạch và lúa mạch).
• Dioxyde lưu huỳnh và sulphit (các chất bảo quản thường sử dụng trong một số thức ăn và đồ uống).
• Một số trẻ nhũ nhi có tình trạng dị ứng với sữa.

Cách xử trí khi trẻ bị dị ứng thức ăn?

Nguyên tắc điều trị dị ứng là phát hiện ra các dị nguyên nào là nguyên nhân gây dị ứng và tránh tiếp xúc với các dị nguyên. Từ đó phải thay đổi thói quen ăn uống và cẩn trọng hơn trong việc sử dụng thức ăn cho trẻ.

Khi nghi trẻ bị dị ứng thức ăn thì đưa trẻ đi bác sĩ để chẩn đoán bệnh và có được lời khuyên hợp lý. Mỗi sản phẩm ăn uống đều có dán nhãn thành phần thức ăn nên phụ huynh dễ dàng hơn khi quyết định có thể và không thể cho con ăn cái gì.

Khi nghi trẻ bị dị ứng thức ăn thì đưa trẻ đi bác sĩ để chẩn đoán bệnh

Tình trạng dị ứng hoặc không dung nạp thức ăn có thể kéo dài hay tái phát làm các quí phụ huynh lo lắng nên cần nghe tư vấn từ một chuyên gia dinh dưỡng hoặc một bác sĩ nhi khoa.

Quý cha mẹ lưu ý, để ý xem mỗi lần con em mình dị ứng thì con đã dùng thức ăn gì trong mấy ngày qua, từ đó cắt chúng trong khẩu phần ăn của con để để trẻ không bị dị ứng tái phát.

Một số trung tâm xét nghiệm có bộ kit làm thử nghiệm lẩy da (skin prick test) hoặc xét nghiệm máu tìm các loại dị nguyên khác nhau trong đó có các dị nguyên thức ăn khác nhau, giúp cho cha mẹ tránh được các thức ăn này cho con em mình, cũng như các dị nguyên khác như lông chó mèo,... không cho trẻ tiếp xúc, hay ngăn chặn nguồn tiếp xúc.

Để điều trị triệu chứng dị ứng, các bác sĩ thường cho các thuốc kháng histamine có kèm hay không kèm thuốc corticoid dưới dạng uống hay bôi. Tuyệt tối không tự ý mua sử dụng các thuốc trên mà phải theo kê toa và hướng dẫn của bác sĩ.

Phòng tránh dị ứng thức ăn cho trẻ bằng cách nào?

Cách đơn giản nhất để tránh bị dị ứng thức ăn là loại bỏ thức ăn gây dị ứng đã được xác định ra khỏi khẩu phần ăn. Vì vậy trước khi đưa một loại thức ăn mới thêm vào thực đơn của trẻ cần phải tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa, đặc biệt khi có thể gặp dị ứng chéo giữa các loại thực phẩm.

Khi trẻ đã được xác định dị ứng với một loại thức ăn nào đó thì mẹ không nên dùng lại thức ăn đó. Cần tránh khói thuốc lá và giữ nhà cửa luôn sạch sẽ thoáng mát vì khói thuốc lá và môi trường sống ô nhiễm làm cho tình trạng dị ứng của trẻ trầm trọng hơn.

Có thể cho trẻ dùng sữa đậu nành, các loại sữa có nguồn gốc ngũ cốc hoặc các loại sữa bò có công thức đặc biệt (đã được loại bỏ một số protein đặc biệt) nếu trẻ bị dị ứng với sữa bò. Cần lưu ý trẻ vẫn có khả năng dị ứng với sữa trâu hoặc sữa dê nếu bị dị ứng với sữa bò.

Trước khi cho trẻ dùng thực phẩm đóng hộp hay chế biến sẵn cần phải đọc kỹ thông tin sản phẩm để phát hiện ra thức ăn hay chất phụ gia đã được xác định là gây kích ứng cho trẻ.

Thanh Hoa

Nguồn tham khảo: Tổng hợp