Đồng là chất gì? Vai trò của đồng trong cơ thể ra sao?

Trong số những khoáng chất cần thiết cho cơ thể thì đồng không phải là chất được nhiều người quan tâm đến. Dù là vậy, việc mất cân bằng chất đồng trong cơ thể, cụ thể là thiếu hụt đồng sẽ khiến sức khỏe bạn gặp nhiều rắc rối.

Đồng là chất gì?

Đồng là một trong những nguyên tố vi lượng góp phần bảo vệ sức khỏe, được hấp thu vào máu tại dạ dày và phần trên của ruột non. Phần lớn đồng trong máu sẽ kết hợp cùng chất đạm Ceruloplasmin và được vận chuyển dưới hình thức thẩm thấu vào trong tế bào.

Vai trò của đồng trong cơ thể là rất quan trọng.

Trong việc chuyển hóa sắt và lipid, đồng đóng vai trò quan trọng. Bên cạnh đó, khoáng chất này còn mang tại tác dụng bảo trì cơ tim, tham gia vào hoạt động của hệ thần kinh và hệ miễn dịch, cũng như góp phần bảo trì màng tế bào hồng cầu, tạo xương và biến cholesterol thành vô hại. 

Có khoảng từ 80 - 99,4mg đồng trong cơ thể mỗi người lớn trưởng thành và nó hiện diện khắp nơi, bao gồm trong bắp thịt, da, tủy xương, xương, gan và não bộ. Chúng ta có thể bổ sung đồng cho cơ thể thông qua thực phẩm nên chỉ cần bạn có chế động ăn uống bình thường là đã cung cấp đủ lượng đồng cho cơ thể rồi. Các loại thực phẩm sau đây rất giàu đồng, điển hình là đậu nành, quả hồng, gan, thận, thịt lợn, vừng, gạo xay, tôm, ốc, nghêu sò, nước hoa quả, đường đỏ…

Trường hợp bị thiếu hụt đồng chủ yếu xảy ra đối với những người được nuôi dưỡng dài ngày bằng đường tĩnh mạch vì các dịch truyền ngắn ngày ít khi được bổ sung chất đồng.

Vai trò của đồng trong cơ thể

Tuy chỉ cần một lượng nhỏ đồng để giúp từ các tế bào đến mô, cơ quan hoạt động bình thường nhưng nếu thiếu đồng, cơ thể của bạn nhất định sẽ gặp vấn đề về sức khỏe. 

Dưới đây là vai trò của đồng trong cơ thể con người:

Cung cấp năng lượng

Đồng là thành phần không thể thiếu của các enzym cytochrome, oxidase trong sản xuất năng lượng tế bào, có chức năng xúc tác cho quá trình khử oxy thành nước, từ đó cung cấp gradient điện thế cho ty thể tạo ra ATP, cung cấp năng lượng cho cơ thể.

Đồng là thành phần không thể thiếu trong sản xuất năng lượng tế bào.

Sức khỏe tim mạch

Theo nghiên cứu về cải thiện suy tim từ thực phẩm bổ sung có chứa đồng, các nhà nghiên cứu gợi ý rằng một số bệnh nhân suy tim có thể được hưởng lợi từ việc bổ sung đồng. 

Dẫn truyền tín hiệu thần kinh

Theo nhà hóa học Chris Chang, sự thay đổi nồng độ đồng tại khớp thần kinh có thể bật/tắt tín hiệu giữa các tế bào thần kinh. 

Chức năng miễn dịch

Đồng tham gia vào sự phát triển và duy trì chức năng của hệ thống miễn dịch, tuy nhiên cho đến nay cơ chế hoạt động chính xác của nó vẫn chưa được biết đến. Thiếu hụt đồng dẫn đến giảm bất thường bạch cầu trung tính, cơ thể vì thế cũng dễ bị nhiễm trùng.

Trẻ sơ sinh là đối tượng dễ nhận thấy tác động có hại của thiếu hụt đồng đối với chức năng miễn dịch nhất. Theo đó, trẻ mắc bệnh Menkes - một dạng rối loạn di truyền dẫn đến thiếu đồng trầm trọng, dễ bị nhiễm trùng nặng.

Sản xuất collagen

Vai trò của đồng trong cơ thể còn thể hiện ở công dụng tham gia vào việc duy trì collagen và elastin. Đây là những chất cần thiết cho sự hình thành các mô liên kết mạnh mẽ và linh hoạt. 

Khi cơ thể thiếu hụt đồng sẽ kéo theo việc giảm hoạt động của lysyl oxidase - một enzyme cần thiết cho sự trưởng thành của collagen. Do đó, chúng ta sẽ dễ bị một loạt các vấn đề liên quan đến xương khớp nếu cơ thể không được cung cấp đủ đồng. 

Chúng ta sẽ dễ bị một loạt các vấn đề xương khớp nếu không được cung cấp đủ đồng.

Loãng xương

Như đã nói bên trên, thiếu đống sẽ kéo theo nhiều vấn đề về xương khớp vì hàm lượng khoáng chất này trong cơ thể có liên quan đến mật độ khoáng xương thấp hơn và nguy cơ loãng xương cao hơn.

Viêm khớp

Nghiên cứu trên động vật cho thấy rằng, khoáng chất đồng có thể giúp ngăn ngừa hoặc trì hoãn chứng viêm khớp. Đó là lý do nhiều người thường đeo vòng tay bằng đồng để phòng ngừa các bệnh viêm khớp. Lưu ý là điều này chỉ mới được nghiên cứu trên động vật chứ chưa có nghiên cứu nào trên người xác nhận điều này.

Chống oxy hóa

Đồng là thành phần không thể thiếu của Superoxide dismutase (SOD) hoạt động như một chất chống oxy hóa bằng cách chuyển hóa các gốc tự do thành H2O2, sau đó được các chất chống oxy hóa khác khử thành nước. Các gốc tự do có thể làm hỏng tế bào và DNA, dẫn đến ung thư và các bệnh khác.

Trên đây là những thông tin về vai trò của đồng trong cơ thể. Thiết hụt đồng sẽ kéo theo nhiều vấn đề về sức khỏe. Tuy nhiên, thừa đồng cũng là vấn đề cần chú ý vì đồng có thể độc hại khi dùng với số lượng lớn. Do đó, bạn cần tuân theo khuyến cáo của các y bác sĩ trong việc bổ sung khoáng chất này, tránh xảy ra các tác dụng phụ như ngộ độc đồng gây buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy và thậm chí gây tổn thương thận hoặc thiếu máu.

Cách tốt nhất để giúp cơ thể khỏe mạnh là tiêu thụ đa dạng các loại thực phẩm chứa đồng để cung cấp đủ lượng đồng cho cơ thể một cách tự nhiên nhất.

Nam Anh

Nguồn tham khảo: Tổng hợp