Đốt sống cổ bị lồi: Nguyên nhân, dấu hiệu, cách khắc phục

Lồi đĩa đệm cột sống cổ là một tình trạng phổ biến liên quan đến xương và khớp cột sống. Đây là tình trạng bao xơ đĩa đệm bị tổn thương hoặc bị rách khiến nhân thoát ra khỏi vị trí ban đầu nhưng không thoát hoàn toàn. Bệnh lồi đĩa đệm là một trong những giai đoạn sớm của bệnh thoát vị đĩa đệm và có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị sớm.

Đốt sống cổ bị lồi là tình trạng gì?

Đốt sống cổ bị lồi là tình trạng đĩa đệm bị phồng lên và tràn ra khỏi vị trí cố định. Khi đĩa đệm cột sống và các dây chằng liên quan còn nguyên vẹn thì chỉ cần một đĩa đệm cột sống bị lồi cũng có thể chèn ép các dây thần kinh cột sống xung quanh. Tình trạng này có thể gây đau ở cổ, vai và cánh tay.

Triệu chứng lồi đĩa đệm cột sống cổ thường gặp

Thông thường, lồi đĩa đệm cột sống cổ thường có những triệu chứng phổ biến như đau âm ỉ, đau nhức, nhói ở cổ hoặc bả vai. Đôi khi cơn đau lan từ cánh tay xuống bàn tay và các ngón tay. Bạn có thể cảm thấy ngứa ran và tê ở đầu ngón tay. Thông thường, những người trong độ tuổi 30 đến 50 dễ mắc bệnh này do chấn thương cột sống cổ.

Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng phụ thuộc vào áp lực mà đĩa đệm phồng lên gây ra cho dây thần kinh. Các triệu chứng thường xấu đi khi bệnh nhân hoạt động và được cải thiện khi nghỉ ngơi.

Nguyên nhân gây đốt sống cổ bị lồi

Khi cơ thể già đi, cột sống bắt đầu có dấu hiệu lão hóa. Từ đầu tuổi trung niên, các đĩa đệm giữa các đốt sống bắt đầu biến dạng và các đĩa đệm cổ bị lồi. Những thay đổi này có thể là do:

Thoái hóa cột sống cổ

Những người bị đốt sống cổ bị lồi lên được coi là một phần bình thường của quá trình lão hóa. Cột sống bị lồi có thể do đĩa đệm trở nên mỏng hơn và kém đàn hồi hơn, quá trình mài mòn bắt đầu vào khoảng 30 tuổi. Sau 60 tuổi, cứ 10 người thì có gần 9 người mắc bệnh thoái hóa đốt sống cổ.

Thoát vị đĩa đệm cổ

Quá trình lão hóa của cơ thể có thể khiến một phần của đĩa đệm cột sống bị rách và xẹp xuống. Đây được gọi là thoát vị đĩa đệm. Thoát vị đĩa đệm có thể khiến đĩa đệm phình ra, chèn ép các mô lân cận và dây thần kinh cột sống. Những áp lực này có thể gây đau nhức, ngứa ran hoặc tê.

Tư thế không đúng

Do tính chất nghề nghiệp, thói quen sinh hoạt không đúng cách, tư thế ngồi cúi đầu lặp đi lặp lại hoặc nâng vác vật nặng…, sẽ tạo áp lực lớn lên cột sống, gây hao mòn đĩa đệm sớm.

Dị tật bẩm sinh

Nếu bất cứ ai trong gia đình bạn từng bị lồi đĩa đệm, rất có thể bạn cũng có nguy cơ di truyền.

Té ngã, chấn thương đốt sống cổ

Nếu bạn bị chấn thương ở cổ, điều này có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa. Chấn thương khiến sụn ở các khớp đốt sống bị thoái hóa nhanh hơn, mô xương này cọ sát trực tiếp vào các mô xương khác, ảnh hưởng đến đĩa đệm.

Khi đĩa đệm bị vỡ, cơ thể sẽ tạo thêm xương để củng cố cột sống. Chúng được gọi là gai xương vì chúng có thể chèn ép tủy sống và rễ thần kinh.

Một số lý do khác

Ngoài những nguyên nhân phổ biến nêu trên, lồi đốt sống cổ còn là kết quả của quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể, hút thuốc, lười vận động, thừa cân…, khiến áp lực giữa các đốt sống tăng cao, đĩa đệm trở nên mỏng và xẹp, dẫn đến lồi ra ngoài.

Đốt sống cổ bị lồi có nguy hiểm không?

Đốt sống cổ bị lồi có thể dẫn đến các tình trạng như liệt nửa người, liệt tứ chi, nhiễm trùng ngực tái phát và vết loét tì đè. Trong một số trường hợp, khi đốt sống cổ bị lồi có thể gây đau mãn tính và rối loạn chức năng thần kinh nghiêm trọng. Nếu lồi đĩa đệm cột sống cổ gây áp lực, chèn ép nghiêm trọng lên tủy sống hoặc rễ thần kinh, nó có thể gây tổn thương vĩnh viễn.

Cách phòng ngừa tình trạng lồi đĩa đệm cột sống cổ

Lồi đĩa đệm đốt sống cổ được biết đến là dấu hiệu sớm của thoát vị đĩa đệm, một phần của bệnh thoái hóa cột sống. Đây là quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể, tuy nhiên nếu bạn mắc cùng lúc nhiều bệnh lý khớp khác thì quá trình thoái hóa có thể diễn ra nhanh hơn và gây đau đớn nhiều hơn cho người bệnh.

Để phòng ngừa bệnh lồi đốt sống cổ, mọi người nên thiết lập lối sống lành mạnh và tư thế làm việc khoa học, cụ thể:

• Hình thành và duy trì thói quen ăn uống, làm việc và nghỉ ngơi hợp lý.
• Nếu thừa cân, bạn nên giảm cân và duy trì cân nặng vừa phải.
• Vận động, tập thể dục thường xuyên giúp đưa dưỡng chất đến cho các khớp tốt hơn, từ đó giúp cột sống trở nên chắc khỏe và linh hoạt. Một số bài tập tốt cho sức khỏe đĩa đệm bao gồm bơi lội, yoga, đi bộ…
• Tư thế bê vác vật nặng đúng: Giữ lưng thẳng, đưa vật gần sát người rồi mới bê lên.
• Nếu bạn ngồi làm việc trong thời gian dài, thỉnh thoảng bạn nên đứng lên xoay người.

Điều trị tình trạng lồi đĩa đệm cột sống cổ

Phình lồi đĩa đệm cột sống cổ là một tình trạng phổ biến và có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau. Khi bệnh ở thể nhẹ, bác sĩ thường áp dụng một phác đồ điều trị kết hợp giữa thuốc, vật lý trị liệu và các biện pháp y tế khác.

Dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ

Thuốc không kê đơn (OTC): Các thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như ibuprofen và naproxen thường được sử dụng để giảm đau vùng đĩa đệm bị lồi.

Thuốc opioid: Trong trường hợp cơn đau dữ dội và thuốc OTC không hiệu quả, bác sĩ có thể kê toa thuốc opioid. Việc sử dụng các loại thuốc này phải được kiểm soát chặt chẽ bởi bác sĩ do nguy cơ gây nghiện và các tác dụng phụ nghiêm trọng.

Thuốc giãn cơ: Nhóm thuốc này giúp thư giãn các vùng cơ bị đau, đặc biệt là vùng cổ. Tuy nhiên, sử dụng thường xuyên có thể gây mệt mỏi và các tác dụng phụ khác.

Thuốc giảm đau dây thần kinh: Nếu các triệu chứng đau kéo dài, bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống co giật như gabapentin để giảm đau dây thần kinh. Những loại thuốc này cũng có thể gây ra buồn ngủ và các tác dụng phụ khác.

Tập vật lý trị liệu

Kéo giãn cổ: Các bài tập nhẹ nhàng kéo giãn cổ giúp giảm đau và giảm áp lực tại khu vực cổ.

Tăng cường cơ cổ: Thực hiện các bài tập này là phương pháp lâu dài để giảm bớt áp lực lên cổ và tăng cường các cơ hỗ trợ cột sống.

Cải thiện tư thế: Bác sĩ có thể hướng dẫn bệnh nhân cải thiện tư thế khi đi bộ và nâng đồ vật nặng nhằm giảm nguy cơ chấn thương đốt sống cổ.

Tiêm thuốc

Tiêm ngoài màng cứng và tiêm thần kinh tủy sống: Bác sĩ có thể sử dụng các thủ tục tiêm này để giảm các triệu chứng của phình đĩa đệm đốt sống cổ.

Phẫu thuật

Phẫu thuật thường chỉ được đề nghị khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả hoặc khi bệnh nhân có các triệu chứng nghiêm trọng như yếu cơ, cơn đau kéo dài, và giảm khả năng chuyển động của cổ. Các phương pháp phẫu thuật bao gồm:

Phẫu thuật cắt bỏ đĩa đệm: Loại bỏ phần đĩa đệm bị lồi ra ảnh hưởng đến dây thần kinh và cơ xung quanh cổ.

Nucleotomy: Loại bỏ các mô xung quanh một đĩa đệm thoát vị bằng cách hút hoặc cắt bỏ bằng laser.

Cắt đốt sống: Bác sĩ có thể loại bỏ một phần cột sống để tạo không gian cho các dây thần kinh.

Hợp nhất cột sống: Nối hai hoặc nhiều đốt sống lại với nhau để loại bỏ đĩa đệm bị hỏng.

Thay thế đĩa đệm: Thay thế các đĩa đệm bị lồi bằng đĩa đệm nhân tạo.

Chườm nóng/lạnh

Sử dụng nhiệt độ nóng và nước đá có thể giúp giảm triệu chứng đau do co thắt cơ. Theo nguyên tắc, sử dụng đá lạnh trong 24 giờ đầu tiên sau chấn thương và sau đó có thể sử dụng chườm nóng hoặc lạnh tùy theo cảm giác thoải mái của người bệnh. Luân phiên sử dụng nhiệt và đá cũng là một phương pháp hiệu quả.

Tóm lại, đốt sống cổ bị lồi là một bệnh không hiếm gặp liên quan đến xương, khớp cột sống. Bệnh lồi đĩa đệm cột sống cổ là giai đoạn đầu của thoát vị đĩa đệm, nếu không được điều trị sớm có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như bại liệt, mất khả năng vận động hoàn toàn, tàn tật… Vì vậy, khi xuất hiện các triệu chứng bất thường như đau nhức vùng cột sống cổ thì hãy đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.