Góc giải đáp: Tại sao bức xạ UV cao hơn vào mùa hè?

Tia UV còn được gọi là tia cực tím tồn tại kể cả khi trời nắng hay mưa và không thể nhìn thấy được bằng mắt thường. Bức xạ UV thường thay đổi theo thời gian trong một ngày và theo mùa trong năm. Mức tối đa bức xạ tia UV là vào khoảng giữa trưa (từ 10h sáng đến 4h chiều) trong ngày hè. Vậy tại sao bức xạ tia UV cao hơn vào mùa hè? Hãy làm rõ thắc mắc này trong bài viết sau.

Bức xạ tia UV gây ra tác hại gì?

Về bản chất, bức xạ tia cực tím (tia UV) là sóng điện từ có bước sóng ngắn hơn bước sóng của ánh sáng nhìn thấy và không thể nhìn thấy bằng mắt thường. Tia UV gồm ba loại, đó là tia cực tím bước sóng A (UVA), tia cực tím bước sóng B (UVB) và tia cực tím bước sóng C (UVC). Trong đó, tia UVC có năng lượng lớn nhất và có khả năng gây hại cho cơ thể. Tuy nhiên, khi xuyên qua khí quyển, UVC và phần lớn UVB bị hấp thụ tại tầng ozone. Do đó đến khi xuống đến mặt đất, tia cực tím chủ yếu là UVA (95%) và một lượng nhỏ UVB (5%).

Tia UV có khả năng gây tổn thương làn da và dẫn đến một số loại ung thư da nguy hiểm như ung thư biểu mô tế bào đáy và vảy, ung thư tế bào hắc tố. Những ảnh hưởng cấp tính của tia UV có thể kể đến như cháy nắng, sạm da và có thể cải thiện được theo thời gian. 

Tuy nhiên, nếu liên tục trong thời gian dài chịu sự tác động của tia UV thì có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như lão hóa da, tổn thương mắt, ức chế hệ thống miễn dịch và ung thư da.

Tia UV có khả năng gây cháy nắng, sạm da và lão hóa da

Tại sao bức xạ UV cao hơn vào mùa hè?

Thông thường, mùa hè chính thời điểm tia UV cao nhất trong năm (đặc biệt là khoảng thời gian giữa trưa đến xế chiều). Vậy tại sao bức xạ UV cao hơn vào mùa hè? Dưới đây chính là yếu tố quyết định vì sao tia UV vào mùa hè lại cao hơn so với những mùa khác trong năm:

Độ cao của mặt trời: Bức xạ tia UV sẽ thay đổi theo thời gian trong một ngày và trong năm. Mặt trời càng đứng bóng thì mức độ bức xạ của tia UV càng lớn. Do vậy, trong ngày, tia cực tím thường cao nhất vào 10h sáng đến 16h chiều, nhất là những ngày cuối mùa xuân, mùa hè, đầu mùa thu. 

Độ che phủ của mây: Trên thực tế, bức xạ UV sẽ cao nhất khi bầu trời quang đãng. Đó là nguyên nhân tại sao bức xạ UV cao hơn vào mùa hè. Tuy vậy đôi khi, ngay cả lúc trời nhiều mây thì bức xạ UV vẫn cao do sự tán xạ tia UV. Hầu như, bóng râm của đám mây không thể làm giảm sự tác động của tia UV. Do đó mà tia UV vẫn có thể gây hại cho làn da và mắt vào những ngày nhiều mây và mùa đông.

Vĩ độ: Càng lại gần xích đạo thì bức xạ UV càng ở mức cao và ngược lại. Bức xạ UV sẽ bị tăng lên tại các vĩ độ thấp (gần đường xích đạo). Đặc biệt là vào mùa hè, giữa trưa đến xế chiều bởi lúc này, ánh sáng mặt trời sẽ đi qua bầu khí quyển thẳng hơn, lượng bức xạ UV cũng cao hơn.

Bức xạ UV cao hơn vào mùa hè do nhiều yếu tố quyết định

Các biện pháp bảo vệ chống tia UV

Hạn chế tiếp xúc ánh nắng mặt trời

Đây là biện pháp đơn giản giúp bạn có thể ngăn ngừa tình trạng cháy nắng và hạn chế sự ảnh hưởng của ánh sáng mặt trời. Biện pháp này được khuyến cáo phù hợp cho mọi loại da, đặc biệt là người có da mỏng, da dễ bị cháy nắng. Mặc dù, ánh nắng mặt trời có thể giúp tạo ra vitamin D, tuy nhiên bạn nên phơi nắng vào buổi sáng sớm, khi bức xạ tia UV còn yếu. Đồng thời hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vào những ngày hè, đặc biệt là từ 10h sáng đến 4h chiều.

Quần áo bảo hộ

Tia UV tiếp xúc với làn da có thể được giảm thiểu khi bạn sử dụng lớp bảo vệ như áo chống nắng, nón, quần dài. Ngoài ra, mũ rộng vành cũng có thể giúp bảo vệ da đầu, da mặt, tai và cổ. Việc thường xuyên sử dụng kính mát chống tia cực tím, kính bảo hộ khi ra đường sẽ giúp bảo vệ mắt và mí mắt.

Kem chống nắng

Kem chống nắng là biện pháp giúp bảo vệ làn da tránh tình trạng cháy nắng và tổn thương da mạn tính. Các kem chống nắng có chỉ số bảo vệ (SPF) càng cao thì sự bảo vệ da trước ánh nắng mặt trời sẽ càng lớn. Hiện nay, các loại kem chống nắng phổ rộng được ưa chuộng có tỷ lệ SPF từ 30 trở lên sở hữu nhiều dạng kết cấu như kem, bọt, gel, xịt.

Kem chống nắng giúp bảo vệ làn da trước tác hại của tia UV

Uống đủ nước

Bên cạnh các cách bảo vệ da từ bên ngoài thì bạn cũng bổ sung đủ nước mỗi ngày giúp làn da khỏe hơn từ bên trong. Làn da đủ độ ẩm chính là một phương pháp tăng khả năng chống nắng của làn da, hạn chế tình trạng khô da, da sạm màu đặc biệt trong những ngày thời tiết hè nắng nóng.

Trên đây chính là những giải đáp về thắc mắc tại sao bức xạ tia UV cao hơn vào mùa hè. Do đó trong những ngày này, bạn nên áp dụng các biện pháp bảo vệ sức khỏe làn da cho chính bản thân để tránh tác hại của tia UV lên da nhé!

Thùy Dung

Nguồn tham khảo: Tổng hợp