Mẹo hay: 5 giây kiểm tra mức độ lão hóa da

Làn da lão hóa không chỉ khiến bạn trông già hơn tuổi mà còn phản ánh tình trạng sức khỏe tổng thể và lối sống hàng ngày. Tuy nhiên, không phải ai cũng nhận ra dấu hiệu lão hóa kịp thời để can thiệp đúng lúc. Với mẹo hay: 5 giây kiểm tra mức độ lão hóa da dưới đây, bạn có thể nhanh chóng đánh giá độ đàn hồi, độ ẩm và mức độ tổn thương của da ngay tại nhà.

Phục hồi sau 1 - 2 giây: Da tay ở giai đoạn sinh học trẻ, độ tuổi dưới 30

Nếu da tay trở về trạng thái ban đầu gần như ngay lập tức sau khi được kéo dãn, thời gian phục hồi dao động từ 1 đến 2 giây, điều đó cho thấy da vẫn còn khả năng duy trì độ đàn hồi sinh lý tốt. Ở giai đoạn này, lượng collagen và elastin dưới da vẫn dồi dào, cấu trúc nền của mô liên kết da chưa bị tổn hại.

Về mặt mô học, da tay còn giữ được độ dày tương đối ở lớp trung bì, biểu bì ít bị teo và chức năng hàng rào bảo vệ da chưa suy giảm rõ rệt. Đây là tình trạng điển hình của làn da trong độ tuổi dưới 30, hoặc ở người có thói quen chăm sóc da tay kỹ lưỡng, chống nắng đầy đủ và ít tiếp xúc với yếu tố gây tổn thương như hóa chất, tia UV hay ma sát cơ học.

Phục hồi trong 3 - 4 giây: Bắt đầu giảm đàn hồi, tương đương độ tuổi 30 - 44

Thời gian phục hồi da kéo dài hơn, thường nằm trong khoảng 3 đến 4 giây, là dấu hiệu sớm của sự giảm sút chất lượng mô liên kết. 

Theo BS Brendan Khong, Giám đốc Y khoa tại Phòng khám Dr BK (London), một trong những biểu hiện đầu tiên của lão hóa da tay là giảm mật độ sợi collagen, khiến da bắt đầu khô, xuất hiện nếp nhăn nhỏ, đốm sắc tố nhẹ và dễ bị kích ứng. Ngoài ra, tốc độ sừng hóa cũng có thể thay đổi, khiến bề mặt da không còn đều màu, thậm chí có hiện tượng tróc vảy li ti nếu thiếu ẩm kéo dài.

Phục hồi trong 5 - 9 giây: Mất đàn hồi trung bình, lão hóa tương đương độ tuổi 45 - 50

Nếu da cần 5 - 9 giây để trở lại trạng thái ban đầu sau khi bị kéo dãn, đây là thời điểm mà tổ chức nền của da đã chịu tổn thương đáng kể. Collagen giảm mạnh, elastin bị thoái hóa và khả năng tái sinh biểu mô bị ức chế. Mặt khác, sự suy giảm hoạt động của tuyến bã nhờn khiến da tay mất khả năng tự duy trì độ ẩm và trở nên khô sần, nhăn nheo.

Ở mức độ này, các dấu hiệu như đồi mồi, tăng sắc tố dạng rải rác, rối loạn tông màu da và giảm thể tích mô mỡ dưới da bắt đầu rõ nét hơn. BS Brendan cũng cảnh báo rằng: “Với da tay, lượng mỡ dưới da vốn đã rất mỏng, nếu không được chăm sóc, vùng này sẽ dễ dàng mất đi độ đầy đặn tự nhiên, khiến tĩnh mạch và gân tay lộ rõ, kèm theo đó là sự lộ diện rõ nét của nếp nhăn và rãnh sâu”.

Phục hồi trong 10 - 15 giây: Da tay suy giảm nặng, tương ứng lão hóa sinh học độ tuổi 60 - 70

Khoảng thời gian phục hồi kéo dài hơn 10 giây chứng tỏ sự mất cân bằng nặng nề trong cơ chế tái cấu trúc của da. Ở mức độ này, sự giảm sút của tế bào nguyên bào sợi (fibroblast), collagen, và elastin không còn có khả năng bù trừ. Lớp biểu bì trở nên mỏng đáng kể, khả năng tái tạo sau tổn thương gần như không còn hiệu quả.

Lâm sàng ghi nhận những đặc điểm điển hình như rối loạn sắc tố da, nếp nhăn sâu, da khô dai dẳng, dễ tróc vảy và phản ứng viêm mạn tính nhẹ tại vùng da bị kích ứng. Đồng thời, do hệ thống mao mạch cũng bị ảnh hưởng theo tuổi, vùng da tay trở nên nhạy cảm hơn với nhiệt độ, áp lực và sang chấn cơ học.

Phục hồi trong 35 - 55 giây: Tình trạng thoái hóa sâu, tương đương độ tuổi ngoài 70

Nếu thời gian phục hồi sau thao tác kéo dãn kéo dài đến hơn 30 giây, đặc biệt lên đến 1 phút, thì đó là biểu hiện rõ rệt của sự lão hóa sâu. Về mặt mô học, có thể nhận thấy sự mất hẳn kết cấu tầng trung bì, teo mô liên kết, rối loạn hàng rào lipid và thay đổi cấu trúc mạch máu dưới da.

Đây cũng là nhóm đối tượng dễ gặp phải các bệnh lý da liên quan đến tuổi già như viêm da tiếp xúc, mất nước qua biểu bì kéo dài.

Lão hóa da là quá trình tự nhiên không thể tránh khỏi, nhưng hoàn toàn có thể làm chậm lại nếu bạn phát hiện sớm và chăm sóc da đúng cách. Chỉ với mẹo hay: 5 giây kiểm tra mức độ lão hóa da trên đây, bạn đã có thể đánh giá sơ bộ tình trạng lão hóa của làn da mình và chủ động hơn trong việc lựa chọn sản phẩm hoặc liệu trình chăm sóc phù hợp.