Hội chứng rượu bào thai là gì?

Đây là vấn đề gây ra bởi hội chứng rượu bào thai và chúng không thể khắc phục mà còn để lại di chứng nặng nề suốt cả cuộc đời. Bài viết này nhằm chia sẻ những thông tin liên quan đến hội chứng rượu bào thai.

Tác hại của rượu bia khi mang thai

Lời khuyên tốt nhất cho những phụ nữ đang cố gắng để thụ thai, nếu bạn có thường xuyên sử dụng rượu bia thì cũng nên bỏ thói quen này. Vì uống rượu trong thời kỳ này ảnh hưởng rất nhiều đến việc thụ thai và ảnh hưởng đến cả thai nhi.

Khi chuẩn bị mang thai và trong thời gian thai kì, phụ nữ nên tránh xa bia rượu.

Đối với phụ nữ đang trong thời kỳ mang thai không có mức an toàn nào cho việc sử dụng rượu bia và nước uống có cồn. Việc lạm dụng bia rượu có thể dẫn tới dị tật bẩm sinh, kể cả dị tật khuôn mặt ở thai nhi. Có thể sẽ gặp phải tình trạng sinh non hoặc trẻ sinh ra bị nhẹ cân. Ngoài ra, trẻ có thể bị các khuyết tật về nhận thức về sau. Kể cả hội chứng ngộ độc rượu ở thai nhi cũng xảy ra nếu như người mẹ uống quá nhiều, trường hợp nặng có thể dẫn tới thai chết lưu. Ngoài ra, bé được sinh ra với trọng lượng chuẩn nhưng vẫn có thể xảy ra các nguy cơ về trí tuệ trong tương lai.

Thế nào là hội chứng rượu bào thai?

Khái niệm hội chứng rượu bào thai có lẽ còn khá xa lạ với nhiều người. Vì không quan tâm, đến khi mắc phải, hậu quả của nó để lại khá nặng nề và ảnh hưởng lâu dài đến chính những đứa con. Nếu hiểu biết và nắm rõ được sẽ tránh được rất nhiều hậu quả đáng tiếc. Vậy hội chứng bào thai là gì sẽ được giải thích dưới đây.

Hội chứng rượu bào thai (fetal alcohol syndrome - FAS) là tình trạng khi trẻ sinh ra đã mắc phải do người mẹ uống rượu khi mang thai. Hội chứng rượu bào thai là một trong năm rối loạn nằm trong rối loạn phổ rượu thai nhi (fetal alcohol spectrum disorder). Hội chứng này gây tổn thương trí não ở trẻ sơ sinh và hạn chế tăng trưởng ở thai nhi.

Phụ nữ mang thai uống rượu, đứa trẻ sinh ra có thể mang dị tật suốt đời.

Ở giai đoạn tam cá nguyệt (3 tháng đầu thai kỳ), người mẹ uống rượu sẽ làm tăng nguy cơ dị tật ở não và mặt, một di chứng khá nặng nề. Ở giai đoạn giữa 3 tháng kế tiếp nếu người mẹ uống nhiều rượu sẽ làm tăng tỷ lệ sảy thai tự nhiên. Ở giai đoạn cuối cùng của thai kỳ (3 tháng cuối) nếu thai phụ uống nhiều rượu sẽ tác động đến thai nhi rất nhiều. Thai nhi có thể sẽ giảm cân nặng, chiều cao thậm chí giảm cả khối lượng não. 

Nguyên nhân gây hội chứng rượu bào thai

Nguyên nhân chính gây ra hội chứng rượu bào thai chính là do người mẹ đang trong thời kỳ mang thai uống rượu ở bất kể giai đoạn nào. Khi phụ nữ mang thai uống rượu, rượu sẽ xâm nhập vào máu của người mẹ và truyền qua nhau thai đến bào thai. Tác động của rượu đến thai nhi rất nghiêm trọng. Thai nhi đang trong quá trình phát triển, non nớt nên tầm ảnh hưởng rất nghiêm trọng. Đặc biệt, nồng độ rượu trong bào thai lớn hơn nồng độ rượu trong cơ thể người mẹ. Quá trình chuyển hóa rượu ở bào thai lại chậm hơn quá trình chuyển hóa rượu ở người mẹ. Chính vì điều đó, rượu tích tụ trong bào thai, điều này làm giảm việc cung cấp oxy và dinh dưỡng cần thiết để thai nhi phát triển bình thường.

Trước khi sinh con, nếu người mẹ uống rượu làm cho các mô và cơ quan bị tác động nặng nề. Đặc biệt não bị tổn thương vĩnh viễn, dị tật này có thể theo đứa trẻ suốt đời. Thời gian thai kỳ người mẹ càng uống nhiều rượu thì nguy cơ đối với thai nhi càng cao. Vì vậy, phụ nữ mang thai tuyệt đối không nên uống rượu, kể cả với số lượng ít. Bởi vì theo một số nghiên cứu, không có mức độ an toàn nào của rượu bia đối với phụ nữ mang thai.

Triệu chứng của hội chứng rượu bào thai 

Có rất nhiều triệu chứng của hội chứng rượu bào thai. Những triệu chứng này được phân ra các nhóm chính sau: bất thường não, khiếm khuyết thể chất và các vấn đề hành vi xã hội.

• Bộ não sẽ xử lý thông tin chậm, giảm sự chú ý.
• Gặp khó khăn với lý luận, giải quyết vấn đề kém.
• Kỹ năng phán đoán kém.
• Tăng động.
• Cảm xúc thất thường.
• Thăng bằng và phối hợp kém.
• Trí thông minh giảm, trí nhớ kém.
• Cơ thể có khiếm khuyết, dị tật.
• Cơ thể đứa trẻ sinh ra có thể có các đặc điểm khiếm khuyết trên khuôn mặt. Không có rãnh trung nhân giữa mũi và môi, mắt nhỏ, mũi ngắn, hếch, môi trên mỏng.
• Chân tay có thể có dị dạng ở các ngón và khớp. 
• Nghe, nhìn gặp vấn đề.
• Kích thước não và đầu nhỏ.
• Chiều cao và cân nặng chậm tăng cả trước và sau sinh so với trẻ bình thường.
• Dị tật nội tạng như thận, tim,…
• Xương cũng gặp phải vấn đề.
• Vấn đề xã hội và hành vi.
• Tiếp thu ngôn ngữ chậm phát triển.
• Xung đột và hành vi khó kiểm soát.
• Tương tác mối quan hệ bạn bè kém và dễ gặp phiền phức.
• Khó thích nghi với những thay đổi khi đổi bạn học nhóm.
• Khái niệm về thời gian không được rõ ràng.
• Khó lập kế hoạch hoặc làm việc hướng tới một mục tiêu.

Phương pháp điều trị chứng rượu bào thai

Hậu quả của hội chứng rượu bào thai là vô cùng nghiêm trọng và đeo đẳng suốt cuộc đời một con người. Những dị tật này về cơ bản là không thể chữa khỏi hoàn toàn. Vậy bằng cách nào có thể làm giảm bớt những hậu quả của hội chứng rượu bào thai. Có một số phương pháp điều trị nhưng có lẽ sự hỗ trợ của gia đình là phương pháp điều trị tốt nhất đối với trẻ bị hội chứng rượu bào thai. Phương pháp này ngoài liệu pháp tâm lý còn giúp gắn kết tình cảm, sự yêu thương của gia đình với đứa trẻ. Trẻ bị hội chứng rượu bào thai thường có xu hướng bạo lực và rất nhạy cảm. Khi đứa trẻ được sống ở một môi trường tốt, gia đình ấm êm hạnh phúc hòa thuận có thể tránh được những hậu quả về sau. 

Hậu quả của hội chứng rượu bào thai có thể theo đứa trẻ đến suốt cuộc đời.

Ngoài điều trị bằng sự yêu thương chăm sóc, hỗ trợ của gia đình thì phương pháp dùng thuốc điều trị cũng có thể giúp cải thiện triệu chứng bệnh. Dùng thuốc chống trầm cảm để hỗ trợ khi trẻ có hành vi tiêu cực hoặc trẻ bị trầm cảm. Dùng thuốc an thần để điều trị trong trường hợp đứa trẻ dễ bị kích động và bị hội chứng lo âu. Ngoài ra dùng thuốc chống lo lắng để điều trị tình trạng cáu gắt và lo âu. Không phải cha mẹ và gia đình nào cũng có đủ kiến thức và sự kiên nhẫn để giúp con vượt qua được những giai đoạn khó khăn. Phương pháp tư vấn và trị liệu tâm lý của trẻ mắc hội chứng rượu bào thai là cần thiết.

Đối với trẻ bị mắc hội chứng này cần được hỗ trợ đào tạo các kỹ năng xã hội như kỹ năng tự kiểm soát, khả năng giao tiếp, hiểu rõ nguyên nhân - kết quả hành vi của bản thân. Ngoài ra, cũng có thể áp dụng một số phương pháp điều trị thay thế như tập yoga, thể dục, massage, châm cứu,…

Phương pháp phòng ngừa hội chứng rượu bào thai

Tác hại của rượu đối với sức khỏe đã quá rõ ràng. Rượu tác động tới tất cả các bộ phận trên cơ thể. Phụ nữ uống rượu khi mang thai sẽ để lại những hậu quả vô cùng nghiêm trọng và kéo dài. Vì vậy để có một đứa con khỏe mạnh khi sinh ra, phụ nữ tuyệt đối không uống rượu trước và trong khi mang thai dù là ít. Bởi vì không có mức độ sử dụng rượu an toàn đối với phụ nữ mang thai. 

Nếu biết mình đang mang thai thì tốt nhất nên dừng việc uống rượu. Chỉ có như vậy mới có thể tránh được hội chứng rượu bào thai. 

Tuệ Nhi

Nguồn tham khảo: Tổng hợp