Hội chứng sợ lỗ tròn (Trypophobia) là gì? Nguyên nhân và cách vượt qua

Hội chứng sợ lỗ tròn (Trypphobia) là cảm giác ghê sợ hay sợ hãi khi nhìn thấy các lỗ tròn. Những người trải qua hội chứng sợ lỗ thường cảm thấy khó chịu khi đối mặt với các bề mặt có nhiều lỗ nhỏ tụ gần nhau. Chẳng hạn, nhìn vào phần đầu của hạt sen hoặc thân quả dâu tây có thể gây ra cảm giác khó chịu cho những người mắc hội chứng này. Tính đến thời điểm hiện tại, các nghiên cứu về hội chứng sợ lỗ tròn vẫn còn nhiều hạn chế và không được công nhận là một căn bệnh tâm lý.

Hội chứng sợ lỗ tròn (Trypophobia) là gì?

Hội chứng sợ lỗ tròn (Trypophobia) là trạng thái ghê tởm và sợ hãi mạnh mẽ khi đối mặt với các cụm lỗ tròn. Những người mắc hội chứng này thường cảm thấy sợ hãi một cách không lý do khi nhìn thấy các bề mặt có chứa nhiều lỗ tròn nhỏ đặt gần nhau, trong khi lỗ tròn lớn thì hiếm khi gây ra cảm giác tương tự.

Trypophobia xuất hiện lần đầu trên một diễn đàn trực tuyến vào năm 2005, khi một số người bắt đầu bày tỏ nỗi sợ hãi hoặc ghê tởm vô lý trước các vật thể có lỗ. Kể từ đó, hàng nghìn người đã báo cáo trải qua các ảnh hưởng tương tự.

Nghiên cứu cho thấy khoảng 17% trẻ em và người lớn có mức độ nào đó của hội chứng sợ lỗ. Mặc dù Trypophobia chưa được công nhận là một chẩn đoán riêng trong DSM-5 của Hiệp hội Tâm thần Hoa Kỳ, nhưng nó có thể được xếp vào phân loại rộng rãi của các chứng ám ảnh sợ cụ thể miễn là các triệu chứng đừng quá mức, dai dẳng và dẫn đến sự suy giảm chức năng.

Các biểu hiện của hội chứng sợ lỗ thường xuất hiện khi người bệnh nhìn thấy các vật thể có mô hình các cụm lỗ tròn nhỏ như đài sen, tổ ong, dâu tây, họa tiết đốm, bọt xà phòng, ngưng tụ nước trên kính, cụm mắt của côn trùng, ruột quả lựu, san hô, tổn thương trên da và nhiều vật thể khác. Điều trị sớm là điều quan trọng nhằm giúp giảm thiểu các vấn đề liên quan và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Nguyên nhân của hội chứng sợ lỗ

Hội chứng sợ lỗ tròn hay còn được gọi là bệnh Trypophobia, là một phản ứng quá mức của não bộ khi phải xác nhận các vật thể có nhiều lỗ, thường được coi là tác nhân nguy hiểm. Mặc dù nguyên nhân bệnh lý chưa được xác định rõ, nhưng một số giả thuyết được đề cập, trong đó có giả thuyết về dạng mô hình lỗ tương đương với hoa văn trên da của một số loại động vật nguy hiểm. Các loại động vật như cá lóc, ếch phi tiêu độc, rắn hổ mang chúa có hoa văn tương tự lỗ trên da, điều này khiến người mắc Trypophobia phản ứng sợ hãi với mọi hình ảnh tương tự.

Ngoài ra, các bệnh như đậu mùa, sởi cũng có thể gây phát ban da hình tròn và Trypophobia được coi là một phản ứng tự bảo vệ của cơ thể chống lại những bệnh lý này.

Về mặt nguyên nhân tâm lý, các nhà nghiên cứu cho rằng hình ảnh lỗ tròn có thể làm kích thích nỗi sợ hãi tự nhiên của con người. Đối với những người nhạy cảm với ánh sáng và bóng tối trong hình ảnh của lỗ tròn, hoặc những người có cảm giác bị chăm chú khi thấy mắt và khuôn mặt, họ có thể trải qua cảm giác sợ hãi và lo lắng. Những vấn đề tâm lý này cần được xem xét và điều trị, vì có thể gây ảnh hưởng lớn đến cuộc sống và mối quan hệ xã hội của người mắc phải.

Chứng bệnh sợ lỗ có thể phát sinh từ yếu tố bẩm sinh hình thành qua quá trình tiến hóa hoặc xuất phát sau các sự kiện, biến chứng tâm thần hoặc liên quan đến sức khỏe. Do sự tranh cãi và nghiên cứu còn nhiều, nguyên nhân chính xác của hội chứng sợ lỗ vẫn chưa được xác định.

Các biện pháp kiểm soát chứng sợ lỗ

Có khả năng bạn sẽ phải đối mặt với các hình ảnh của lỗ tròn trong cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, có nhiều phương pháp khác nhau để điều trị nỗi ám ảnh này. Một trong những phương pháp điều trị hiệu quả nhất là điều trị tiếp xúc, một hình thức trị liệu tâm lý tập trung vào việc thay đổi cách người bệnh phản ứng với các đối tượng hoặc tình huống gây ra nỗi sợ hãi.

Ngoài ra, còn có một số phương pháp điều trị khác có thể giúp kiểm soát sự ám ảnh, bao gồm:

• Thực hiện lối sống lành mạnh: Bao gồm việc duy trì thói quen tập thể dục đều đặn, ăn uống lành mạnh, giữ cho giấc ngủ đủ và tránh sử dụng caffeine và các chất kích thích.

• Liệu pháp tâm lý: Tham khảo ý kiến của bác sĩ tâm lý để nhận được hỗ trợ chuyên sâu khi phải đối mặt với hội chứng này.
• Thuốc: Một số loại thuốc như thuốc chẹn beta hoặc thuốc an thần có thể mang lại lợi ích đối với người mắc hội chứng này.
• Kỹ thuật thư giãn: Các hoạt động như yoga hay kỹ thuật hít thở sâu có thể giúp giảm nỗi sợ hãi và tạo cảm giác thư giãn.

Hội chứng sợ lỗ tròn là một tình trạng mà nhiều người gặp phải với mức độ sợ hãi khác nhau. Phần lớn người mắc bệnh có khả năng tự kiểm soát các triệu chứng thông qua việc áp dụng các phương pháp điều trị tại nhà như thư giãn, liệu pháp tâm lý và tăng cường sức khỏe tinh thần.