Hướng dẫn sử dụng que test HIV: Những điều bạn chưa biết

Tự test HIV bằng que test đang dần phổ biến hiện nay bởi tính tiện lợi và riêng tư cho người sử dụng. Nhưng làm sao để biết rằng kết quả của que test HIV có chính xác? Bạn hãy ghi nhớ hướng dẫn sử dụng que test HIV dưới đây nhé.

Các loại que test HIV thường gặp

Có nhiều loại que test HIV trên thị trường hiện nay. Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa kỳ công nhận hai bộ test có thể dùng để kiểm tra tại nhà, đó là Home Access HIV-1 và OraQuick In-home HIV.

Ngoài ra còn những bộ test khác bạn có thể dùng tại nhà như:

• Biosure HIV Self Test: Là loại test được lưu hành tại châu Âu, sử dụng xét nghiệm máu. Bạn cần chờ sau 15 phút để có kết quả.
• Autotest VIH: Dùng máu đầu ngón tay để kiểm tra bạn có nhiễm virus HIV hay không.

Tại Việt Nam hiện nay, những bộ test này có giá thành cao và chưa được phổ biến. Một số chương trình thí điểm sử dụng OraQuick test tại Việt Nam. 

Thời điểm nào xét nghiệm HIV chính xác?

Sau khi thâm nhập vào máu, virus HIV sẽ nhân lên nhiều bản sao và từ đó lan ra khắp cơ thể. Do đó tùy vào thời gian xét nghiệm sớm hay muộn tương ứng với lượng virus ít hay nhiều trong cơ thể mà kết quả test nhanh có thể âm tính hay dương tính.

Xét nghiệm virus HIV càng sớm thì khả năng điều trị làm chậm tiến triển bệnh, đồng thời có thể bảo vệ những người xung quanh tránh lây nhiễm virus này; nên việc phát hiện nhiễm HIV sớm đóng vai trò quan trọng. Tuy nhiên hầu hết các xét nghiệm test nhanh đều khó có thể phát hiện được virus HIV từ giai đoạn rất sớm này nên việc hiểu và tránh các yếu tố nguy cơ, tới các bệnh viện chuyên khoa để thăm khám kịp thời là rất quan trọng.

Thời điểm xét nghiệm virus HIV đóng vai trò quan trọng

Trong vòng 3 đến 6 tuần đầu tiên kể từ khi phơi nhiễm virus HIV, người bệnh vẫn có thể hoàn toàn khỏe mạnh và sinh hoạt như người bình thường vì lúc này lượng virus ít, cơ bản chưa gây ra tác động nào đáng kể tới cơ thể. Một số bệnh nhân giai đoạn này có những triệu chứng cảm cúm mức độ nhẹ song vẫn khó phát hiện bệnh. Xét nghiệm trong giai đoạn này dễ có kết quả âm tính giả do lượng virus không đủ lớn, đặc biệt khi sử dụng que test HIV nhanh.

Các chuyên gia khuyến cáo thời điểm chính xác nhất để xét nghiệm HIV là sau phơi nhiễm từ 3 tháng khi dùng xét nghiệm test nhanh thông thường. Với xét nghiệm HIV Combi thời gian là 4 đến 6 tuần sau khi phơi nhiễm. Tuy rằng trên thế giới hiện nay có những loại test nhanh có thể phát hiện virus HIV sau phơi nhiễm 14 ngày, song tại Việt Nam vẫn chưa phổ biến. 

Các xét nghiệm máu xác định nhiễm HIV thường có 2 bậc:

• Bậc 1: Thường là test nhanh, được làm 2 lần để giảm sai số do kỹ thuật hoặc thiết bị gây ra.
• Bậc 2: Nếu xét nghiệm ở bậc 1 dương tính thì tiến hành tiếp xét nghiệm bậc 2 để khẳng định chắc chắn dương tính với virus HIV.

Hướng dẫn sử dụng que test HIV

Để có kết quả test HIV chính xác nhất bạn phải nắm được hướng dẫn sử dụng que test HIV. Vì mỗi loại que test lại có một cách sử dụng khác nhau, việc hiểu và thực hiện đúng các bước của từng loại test có ý nghĩa quan trọng để có được kết quả cuối cùng chính xác nhất.

Cách sử dụng Biosure test (lấy máu đầu ngón tay)

Là phương pháp truyền thống, quy trình đơn giản dễ làm mà bạn có thể tự thực hiện tại nhà:

• Bước 1: Sát trùng đầu ngón tay trước khi lấy máu làm xét nghiệm.
• Bước 2: Lấy sản phẩm khỏi bao bì.
• Bước 3: Sử dụng kim chích máu, chích lên đầu ngón tay đã sát trùng một cách dứt khoát.
• Bước 4: Dùng que giấy đặc biệt lấy máu, đặt que giấy vào dụng cụ đặc biệt.
• Bước 5: Đọc kết quả sau 15 phút. 

Hai vạch: Dương tính.

Một vạch: Âm tính.

Hướng dẫn sử dụng que test HIV

Cách sử dụng Oraquick test (lấy dịch miệng để xét nghiệm)

Các bước thực hiện như sau:

• Bước 1: Lấy sản phẩm khỏi bao bì.
• Bước 2: Đưa dụng cụ đặc biệt vào miệng lấy nước bọt.
• Bước 3: Đặt dụng cụ vào ống chứa dung dịch thuốc thử.
• Bước 4: Đọc kết quả sau 20 đến 40 phút. Hai vạch là kết quả dương tính, một vạch là âm tính.

Do nồng độ virus HIV trong nước bọt luôn thấp hơn trong máu nên độ nhạy của Oraquick test thấp hơn so với Biosure test. Tuy nhiên hai loại test này đều có độ chính xác trên dưới 99% nên chúng mang đến kết quả xét nghiệm bước đầu khá hiệu quả. Do đó que test HIV được dùng nhiều để bước đầu xác định tình trạng nhiễm virus HIV.

Xét nghiệm HIV bằng que test là giải pháp hứa hẹn giúp nhiều người phát hiện và kiểm soát tình trạng bệnh của mình một cách riêng tư và hiệu quả. Tuy nhiên người bệnh vẫn cần đến các cơ sở y tế gần nhất ngay sau khi có yếu tố nguy cơ phơi nhiễm với HIV. 

Kết hợp giữa phát hiện sớm virus HIV và tuân thủ điều trị bằng thuốc kháng virus giúp kiểm soát tải lượng virus trong cơ thể ở mức rất thấp, bạn vẫn có thể quan hệ tình dục, mang thai, sinh con mà không sợ lây nhiễm HIV cho người khác. Đồng thời chất lượng cuộc sống của bạn cũng được cải thiện nhiều hơn, đạt được cuộc sống khỏe mạnh, bình thường.

Phụ nữ mắc HIV vẫn có thể mang thai mà không lây cho con

Những triệu chứng của bệnh nhân HIV 

Giai đoạn cấp tính:

Thường là những triệu chứng không điển hình, giống như cảm cúm:

• Phát ban toàn thân.
• Sốt.
• Viêm họng.
• Đau đầu, mệt mỏi.
• Nổi hạch.
• Đau cơ, đau khớp.
• Buồn nôn, nôn.
• Đổ mồ hôi ban đêm
• Loét niêm mạc miệng, bộ phận sinh dục.

Giai đoạn không triệu chứng: Sau giai đoạn cấp tính, thường bệnh nhân sẽ không còn biểu hiện gì khác mà chỉ thấy sức khỏe yếu dần. Tuy nhiên đây là giai đoạn virus nhân lên số lượng lớn trong cơ thể và dần phá hủy hệ thống miễn dịch.

Giai đoạn cận AIDS: Thường không có biểu hiện đặc trưng, bệnh nhân có sức đề kháng yếu hơn giai đoạn trước, có thể có nhiễm trùng cơ hội.

Giai đoạn HIV tiến triển thành AIDS:

AIDS là bệnh suy giảm miễn dịch mạn tính do HIV gây ra. Lúc này hệ thống miễn dịch của cơ thể không còn khả năng chống lại virus, vi khuẩn hay nấm gây bệnh như cơ thể bình thường. Ngoài ra người bệnh còn có khả năng mắc một số bệnh lý ung thư do cơ thể không còn tế bào có khả năng bảo vệ cơ thể chống lại các tác nhân gây hại này. Thời gian trung bình từ khi nhiễm virus HIV ban đầu đến khi tiến triển thành AIDS là 5 năm.

Trên đây là hướng dẫn sử dụng que test HIV. Nhà Thuốc Long Châu mong rằng bài viết này đã cung cấp những thông tin hữu ích để bạn có thể sử dụng que test HIV. Bạn hãy liên lạc trực tiếp với bác sỹ hoặc nhân viên y tế cộng đồng gần nhất để nhận được nhiều tư vấn xét nghiệm và điều trị HIV nhé.

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp