Huyết áp trẻ em bao nhiêu là bình thường?

Huyết áp được đo bằng vòng đo huyết áp quanh cánh tay/chân, đây là lực của máu đẩy vào thành động mạch. Một khi nắm được chỉ số huyết áp sẽ có thể giúp phòng ngừa những bất thường xảy ra cho sức khỏe nếu như chỉ số này thay đổi, nhất là ở trẻ em.

Huyết áp trẻ em bao nhiêu là bình thường?

Tùy thuộc vào độ tuổi, giới tính lẫn chiều cao của trẻ mà chỉ số huyết áp bình thường ở chúng cũng sẽ khác nhau. Theo khuyến cáo của các bác sĩ, khi trẻ bắt đầu từ 3 tuổi thì cha mẹ nên thường xuyên đo huyết áp cho chúng.

"Huyết áp trẻ em bao nhiêu là bình thường?" luôn là vấn đề được cha mẹ quan tâm.

Nhìn chung, nam giới sẽ có chỉ số huyết áp bình thường cao hơn (chỉ số này sẽ tăng theo tuổi và chiều cao). Tuy nhiên, chỉ số huyết áp bình thường phải được xác định bằng cách nhìn vào biểu đồ mới chính xác.

Chỉ số huyết áp bất thường ở trẻ em

Từ những thông tin trên, hẳn bạn đã biết được huyết áp trẻ em bao nhiêu là bình thường rồi. Có chỉ số huyết áp bình thường thì tất nhiên ở trẻ em cũng sẽ có chỉ số huyết áp bất thường.

Huyết áp cao

Trẻ dưới 6 tuổi nếu huyết áp cao thường là do tình trạng bệnh lý gây ra. Với trẻ lớn hơn, nếu bị huyết áp cao thì nguyên nhân có thể tương tự người lớn, chẳng hạn như thừa cân, dinh dưỡng kém và ít vận động…

Tăng huyết áp ở trẻ em được chia thành tăng huyết áp nguyên phát và thứ phát:

Tăng huyết áp nguyên phát

Hiện tượng này là tự nó xảy ra, không xác định được nguyên nhân. Trẻ từ 6 tuổi trở lên thường mắc loại huyết áp cao này hơn trẻ nhỏ. 

Các yếu tố nguy cơ phát triển tăng huyết áp nguyên phát bao gồm:

• Thừa cân, béo phì;
• Tiền sử gia đình bị huyết áp cao;
• Bị tiểu đường type 2 hoặc đường huyết lúc đói cao;
• Có cholesterol cao;
• Ăn quá nhiều muối;
• Giới tính nam;
• Ít vận động;

Trẻ dưới 6 tuổi nếu huyết áp cao thường là do tình trạng bệnh lý gây ra.

Tăng huyết áp thứ phát

Một số loại bệnh sau đây có thể dẫn đến tăng huyết áp, bao gồm:

• Bệnh thận mãn tính, bệnh thận đa nang;
• Bệnh lý tim mạch, chẳng hạn như hẹp động mạch chủ mức độ nặng (coarctation);
• Rối loạn tuyến thượng thận;
• Bệnh cường giáp;
• Hẹp động mạch thận;
• Rối loạn giấc ngủ, đặc biệt là ngưng thở khi ngủ;
• Trẻ có dùng một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc thông mũi, steroid….

Huyết áp thấp ở trẻ em

Huyết áp thấp/hạ huyết áp đề cập đến tình trạng huyết áp thấp hơn mức bình thường, lúc này các bộ phận như tim, não cùng nhiều bộ phận khác của cơ thể không nhận đủ máu. Các mẹ không cần lo lắng, nếu chẩn đoán được nguyên nhân gây huyết áp thấp ở trẻ em thì bệnh sẽ chữa được.

Dưới đây là một số nguyên nhân gây huyết áp thấp ở trẻ:

• Mất nước: Có thể là tác dụng phụ của trẻ khi bị sốt, tiêu chảy mức độ nặng hoặc đổ mồ hôi quá nhiều. Việc giảm chất lỏng sẽ làm giảm thể tích máu , dẫn đến hạ huyết áp.
• Thuốc: Một số loại thuốc, chất bổ sung sức khỏe có khả năng khiến giãn mạch máu, gây hạ huyết áp.
• Thiếu máu: Hạ huyết áp ở trẻ em xảy ra do một trong những nguyên nhân chính là thiếu máu;
• Suy tuyến thượng thận: Suy thượng thận là sự suy yếu trong việc sản xuất và giải phóng các hormone cần thiết cho hoạt động của cơ thể;
• Thay đổi tư thế: Đột ngột thay đổi vị trí của cơ thể (đứng lên sau khi nằm). Tuy nhiên, huyết áp thấp chỉ kéo dài trong vài giây hoặc vài phút.
• Sốc: Do lượng máu thấp, bất thường của tim hoặc sự giãn nở quá mức của các mạch máu.

Chỉ số huyết áp là thước đo sức khỏe nên cha mẹ có thể chủ động đo huyết áp cho trẻ.

Cách điều trị và phòng bệnh huyết áp ở trẻ em

Dù huyết áp cao hay huyết áp thấp cũng đều gây ảnh hưởng khôn lường đến sức khỏe của mỗi người. Việc theo dõi sát sao diễn tiến sức khỏe thông qua chỉ số huyết áp luôn cần được xem trọng để giúp ngăn ngừa sớm những nguy cơ gây biến chứng, tử vong có thể xảy ra.

Huyết áp cao

Cao huyết áp nói chung, cao huyết áp ở trẻ em nói riêng cần được phát hiện và chữa trị sớm để tránh bị đột quỵ, nhồi máu cơ tim hoặc suy thận.

Người lớn cần giúp trẻ kiểm soát mức huyết áp của mình để ngăn ngừa nguy cơ xảy ra biến chứng theo những lưu ý sau đây:

• Chế độ dinh dưỡng khoa học, lành mạnh: Hạn chế trẻ ăn ít chất béo bão hòa, tăng cường bổ sung rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt.
• Thể dục thể thao: Mỗi ngày cần dành thời gian tập luyện những bài tập phù hợp với sức khỏe và điều kiện của bản thân. 
• Dùng thuốc: Tăng huyết áp ở trẻ em thông thường bác sĩ sẽ không ưu tiên kê toa thuốc trừ khi cần thiết với liều lượng tùy theo độ tuổi và cân nặng. Một số loại thuốc tiêu biểu như thuốc lợi tiểu, thuốc ức chế men chuyển angiotensin hay thuốc ức chế beta.

Lưu ý là điều trị huyết áp cho trẻ em phụ thuộc hoàn toàn vào nguyên nhân và các triệu chứng tiềm ẩn. Hầu hết các trường hợp huyết áp thấp sẽ được điều trị tại nhà.

Hạ huyết áp

Với hiện tượng hạ huyết áp do mất nước, bạn có thể xử lý tại nhà bằng cách cho trẻ uống nhiều nước hơn để điều trị mất nước. Trường hợp trẻ bị huyết áp thấp do một số loại thuốc, bác sĩ chuyên khoa sẽ xử lý bằng cách thay đổi liều lượng hoặc sẽ chuyển sang một loại thuốc khác (lưu ý không ngừng cho trẻ uống thuốc mà không có ý kiến của bác sĩ).

Nếu trường hợp trẻ hạ huyết áp nặng do sốc có thể cần được chăm sóc y tế khẩn cấp dưới dạng: Trẻ em bị sốc có thể cần nhiều máu hơn hoặc trẻ có thể cần dùng thuốc để cải thiện sức mạnh của tim và huyết áp.

Hạn chế trẻ ăn ít chất béo bão hòa, tăng cường bổ sung rau củ, ngũ cốc nguyên hạt.

Cách đo huyết áp đúng ở trẻ em

Đo huyết áp cho trẻ em cần được thực hiện đúng cách dựa trên những tiêu chuẩn như sau:

• Máy đo huyết áp đạt chuẩn: Kích thước bóng hơi quấn quanh tay trẻ phải tương ứng, không quá to/quá nhỏ.
• Trẻ phải được nghỉ ngơi thoải mái từ 10 - 15 phút mới tiến hành đo huyết áp.
• Giữ trẻ nằm yên, không quấy khóc trong khi đo huyết áp để tránh ảnh hưởng đến kết quả.
• Nên thực hiện đo huyết áp cho trẻ ở cả hay tay (nếu trẻ có bệnh lý hẹp eo động mạch chủ, khi đo cần chú ý huyết áp ở tay trái sẽ thấp hơn).
• So sánh đối chiếu giữa huyết áp đo được với bảng giá trị huyết áp bình thường theo độ tuổi tương ứng, giới tính nam/nữ,... khi chẩn đoán tăng huyết áp ở trẻ em. Sau khi trẻ được xác định tăng huyết áp cần có chỉ định theo dõi huyết áp tại nhà để kịp thời xử lý.

Riêng trẻ sơ sinh, cách đo huyết áp đúng ở trẻ em có rất nhiều phương pháp, bao gồm:

• Đo huyết áp bằng Catheter động mạch rốn;
• Đo huyết áp bằng dao động kế;
• Đo huyết áp bằng Pulse Oximeter; 
• Đo huyết áp bằng Doppler;
• Đo huyết áp bằng máy đo huyết áp trẻ em như trên, sử dụng kèm ống nghe hoặc bắt mạch.

Như đã nói ở trên, chỉ số huyết áp là thước đo sức khỏe nên cha mẹ có thể chủ động đo huyết áp cho trẻ (nếu trẻ đã từ 3 tuổi trở lên). Bên cạnh đó, khi phát hiện trẻ có những triệu chứng bất thường, hãy nhanh chóng đưa trẻ đi khám tại các cơ sở y tế để kịp thời chữa trị.

Phúc Khang

Nguồn tham khảo: Tổng hợp