Huyết khối tĩnh mạch xoang hang: Nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp phòng và điều trị

Vậy huyết khối tĩnh mạch xoang hang là gì? Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là gì? Các phương pháp phòng và điều trị huyết khối tĩnh mạch xoang hang ra sao? Hãy cùng Nhà Thuốc Long Châu khám phá trong bài viết dưới đây nhé.

Huyết khối tĩnh mạch xoang hang là gì?

Xoang hang là các xoang rỗng ở nền sọ có cấu trúc bè, đảm nhận chức năng dẫn lưu máu từ các tĩnh mạch mặt. Vậy huyết khối tĩnh mạch xoang hang là gì?

Huyết khối tĩnh mạch xoang hang hay huyết khối xoang hang là sự hình thành cục máu đông trong xoang hang. Cục máu đông có thể phát triển khi nhiễm trùng ở hộp sọ hoặc mặt lan đến xoang hang. Sự phát triển của cục máu đông giúp ngăn nhiễm trùng lan rộng hơn, tuy nhiên điều này lại khiến lưu lượng máu từ não bị hạn chế, có thể gây tổn thương mắt, não, các dây thần kinh chạy giữa mắt và não. Đôi khi, cục máu động có thể phát triển mà không bị nhiễm trùng.

Theo ghi chép, huyết khối xoang hang vốn là một bệnh lý được mô tả lần đầu tiên bởi nhà giải phẫu - bác sĩ người Ireland William Deese vào thế kỷ thứ 18 và đến thế kỷ thứ 19, một lần nữa căn bệnh này được mô tả lại bởi bác sĩ - giáo sư Andrew Duncan người Scotland.

Các thống kê cho thấy, huyết khối tĩnh mạch xoang hang là một căn bệnh hiếm gặp với tỷ lệ mắc rất thấp. Huyết khối xoang hang thường gặp ở người trong độ tuổi 20 - 40 tuổi, tỷ lệ mắc bệnh ở nữ giới cao hơn nam giới. Bên cạnh đó, bệnh thường xảy ra ở những người hay sử dụng thuốc tránh thai, người mắc một số vấn đề sức khỏe tiềm ẩn như đái tháo đường không kiểm soát hoặc ung thư…

Khi mắc phải huyết khối tĩnh mạch xoang hang, bạn có thể phải đối mặt với những triệu chứng như:

• Đau đầu dữ dội đi kèm chảy nước mắt.
• Xuất hiện tình trạng sưng, đỏ hoặc kích ứng vùng mắt, có thể là một hoặc cả 2 mắt.
• Các vấn đề về mắt như sụp mi mắt, liệt vận nhãn, mất thị lực hoặc nhìn đôi.
• Sốt cao, có thể có co giật.
• Cảm giác đau hoặc tê bì vùng quanh mặt và mắt.
• Cơ thể mệt mỏi, tình trạng tâm thần bị thay đổi có thể từ lú lẫn đến hôn mê.

Nguyên nhân dẫn đến huyết khối tĩnh mạch xoang hang

Các chuyên gia y khoa chỉ ra rằng: Nhiễm trùng vùng mặt là nguyên nhân hàng đầu gây huyết khối tĩnh mạch xoang hang, trong đó đáng chú ý nhất là mụn mũi chiếm 50%, viêm xoang bướm hoặc xoang sàng chiếm 30% và sau cùng là nhiễm trùng răng miệng chiếm 10%. Các mầm bệnh gây ra các nhiễm trùng này phổ biến là Staphylococcus aureus (70%), Streptococcus sp và các loại vi khuẩn kỵ khí gây nhiễm trùng răng và xoang.

Bên cạnh đó, một số yếu tố được đánh giá là làm tăng nguy cơ mắc huyết khối xoang hang bao gồm: 

Ở người lớn:

• Phụ nữ mang thai hoặc phụ nữ sau sinh vài tuần.
• Các vấn đề liên quan đến đông máu như hội chứng chống phospholipid, thiếu antithrombin III, đột biến Leiden yếu tố V hay thiếu protein C và S.
• Ung thư hoặc các bệnh mạch máu như u hạt vẩy Wegener, hội chứng Behcet hay lupus.
• Người thừa cân béo phì.
• Hạ huyết áp trong não.
• Các bệnh viêm ruột như viêm loét đại tràng, bệnh Crohn…

Đối với trẻ em:

• Trẻ có vấn đề về đông máu.
• Trẻ mắc bệnh thiếu máu hồng cầu lưỡi liềm, thiếu máu beta thalassemia hay thiếu máu gây tan máu mạn tính.
• Trẻ mắc bệnh tim bẩm sinh hoặc mắc phải.
• Trẻ mắc một số bệnh nhiễm trùng.

Phương pháp điều trị huyết khối tĩnh mạch xoang hang

Nếu được chẩn đoán là huyết khối tĩnh mạch xoang hang thì bạn cần phải nhập viện để điều trị. Một số phương pháp điều trị bao gồm:

Sử dụng thuốc kháng sinh

Sử dụng thuốc kháng sinh là phương pháp điều trị chính được áp dụng trong điều trị huyết khối tĩnh mạch xoang hang. Việc điều trị cần được bắt đầu càng sớm càng tốt, ngay cả trước khi có kết quả các xét nghiệm xác nhận xem có phải nguyên nhân dẫn đến nhiễm trùng là do vi khuẩn hay không. Trường hợp các xét nghiệm cho thấy nhiễm trùng do vi khuẩn không phải là nguyên nhân gây ra tình trạng này thì có thể ngừng điều trị bằng thuốc kháng sinh.

Đa số các trường hợp sẽ được chỉ định sử dụng thuốc kháng sinh trong vài tuần đầu để đảm bảo loại bỏ nhiễm trùng ra khỏi cơ thể. Trên thực tế, một số trường hợp sử dụng thuốc kháng sinh có thể gặp phải một số tác dụng phụ của thuốc như tiêu chảy, buồn nôn hoặc phát ban trên da.

Sử dụng thuốc chống đông máu

Trong một số trường hợp bác sĩ có thể chỉ định cho bạn sử dụng thuốc chống đông máu và heparin là thuốc chống đông được các bác sĩ ưu tiên sử dụng. Việc chỉ định điều trị này giúp làm tan cục máu đông đồng thời ức chế sự hình thành cục máu đông khác. Bạn có thể uống thuốc chống đông trong vài tháng hoặc lâu hơn tùy vào tình trạng bệnh.

Phẫu thuật dẫn lưu 

Khi các triệu chứng của huyết khối tĩnh mạch xoang hang là do nhiễm trùng lây lan từ mụn nhọt hoặc viêm xoang thì chỉ định phẫu thuật dẫn lưu là điều bắt buộc. Việc phẫu thuật dẫn lưu giúp dẫn lưu mủ ra khỏi vị trí đó. Điều này giúp cải thiện tình trạng nhiễm trùng hiệu quả.

Một số phương pháp điều trị khác

Cùng với các phương pháp trên, bác sĩ có thể đưa ra một số chỉ định điều trị khác như:

• Sử dụng corticosteroid để giảm viêm và sưng tấy cho người bệnh.
• Sử dụng thuốc chống động kinh nhằm kiểm soát các cơn động kinh (nếu có).
• Truyền dịch.
• Thường xuyên theo dõi và kiểm soát áp lực bên trong não.
• Kiểm tra thị lực để đánh giá sự thay đổi nếu có.

Các biện pháp phòng huyết khối tĩnh mạch xoang hang

Để phòng ngừa huyết khối tĩnh mạch xoang hang, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau đây:

• Đảm bảo chế độ ăn uống lành mạnh: Một chế độ ăn uống lành mạnh sẽ giúp cung cấp đầy đủ cho cơ thể lượng calo cũng như các dưỡng chất cần thiết. Việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh sẽ giúp bạn duy trì và cải thiện sức khỏe hiệu quả đồng thời giúp bạn ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh lý như tiểu đường, tim mạch, tăng huyết áp…
• Duy trì cân nặng ở mức hợp lý: Các nghiên cứu chỉ ra rằng, thừa cân và béo phì sẽ làm tăng nguy cơ mắc huyết khối tĩnh mạch xoang hang. Vì thế, việc duy trì cân nặng ở mức hợp lý sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.
• Tăng cường hoạt động thể dục thể thao: Bạn nên thường xuyên tập luyện thể dục thể thao hàng ngày để tăng cường sức khỏe, nâng cao sức đề kháng đồng thời kiểm soát cân nặng hiệu quả.
• Duy trì chế độ nghỉ ngơi hợp lý, tránh stress, căng thẳng quá mức. 

Theo thống kê, huyết khối tĩnh mạch xoang hang có tỷ lệ tử vong khá cao. Do đó ngay khi xuất hiện những dấu hiệu nghi ngờ của huyết khối xoang hang, bạn cần đến các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám cũng như có hướng điều trị kịp thời. Đừng quên theo dõi trang web của Nhà Thuốc Long Châu để trang bị thêm cho bản thân nhiều kiến thức bổ ích bạn nhé.

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: vinmec.com