Tai biến nhẹ có hồi phục được không? Cách giúp hồi phục tốt sau tai biến

Tai biến mạch máu não là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật trên toàn thế giới. Trong đó, tai biến nhẹ có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của một cơn đột quỵ nghiêm trọng trong tương lai. Nhiều người muốn biết tai biến nhẹ có hồi phục được không? Có được câu trả lời chính xác, chúng ra sẽ biết cách chăm sóc khoa học để tăng khả năng phục hồi sau tai biến.

Tai biến nhẹ có hồi phục được không?

Tai biến nhẹ có thể hồi phục được không? So với tai biến nặng (đột quỵ gây tổn thương vĩnh viễn), tai biến nhẹ - có thể bao gồm cả thiếu máu não thoáng qua (TIA) và đột quỵ nhẹ - đều có thể phục hồi hoàn toàn nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Lý do là bởi não người bệnh chưa bị tổn thương nghiêm trọng hoặc hoại tử. Các triệu chứng của thiếu máu não thoáng qua thường biến mất trong vòng 24 giờ. Nhưng một số người có thể gặp các vấn đề về nhận thức hoặc cảm xúc kéo dài.

Khả năng phục hồi sau đột quỵ nhẹ không giống nhau ở tất cả mọi trường hợp mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố:

• Thời gian cấp cứu: Càng được đưa đến bệnh viện sớm, khả năng phục hồi của người bệnh càng cao.
• Tuổi tác và bệnh nền: Người cao tuổi hoặc có bệnh lý mãn tính như tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu thường có tiến triển chậm hơn do mạch máu đã tổn thương lâu dài.
• Tình trạng thần kinh ban đầu: Nếu người bệnh còn tỉnh táo, còn khả năng vận động và nhận thức chưa bị ảnh hưởng nhiều, tiên lượng hồi phục sẽ khả quan hơn.
• Phương pháp phục hồi chức năng: Việc kết hợp điều trị thuốc với vật lý trị liệu, phục hồi vận động – ngôn ngữ – tâm lý tốt sẽ rút ngắn thời gian hồi phục và phòng ngừa di chứng kéo dài.

Làm thế nào để phục hồi tốt sau tai biến nhẹ?

Một số phương pháp hỗ trợ người bệnh phục hồi tốt sau tai biến nhẹ bao gồm:

Dùng thuốc theo chỉ định bác sĩ

Sau giai đoạn cấp tính, người bệnh thường được bác sĩ kê đơn các loại thuốc như:

• Thuốc kháng tiểu cầu (như Aspirin, Clopidogrel) giúp ngăn ngừa hình thành cục máu đông, giảm nguy cơ tái phát thiếu máu não thoáng qua hoặc đột quỵ.
• Thuốc ổn định huyết áp, đường huyết và mỡ máu có tác dụng kiểm soát các yếu tố nguy cơ, ngăn chặn tiến triển của bệnh lý mạch máu não.
• Thuốc kháng tiểu cầu giúp phòng ngừa tai biến mạch máu não lần hai.

Việc tuân thủ phác đồ điều trị thuốc đầy đủ, đúng liều lượng là điều kiện tiên quyết để bệnh nhân phục hồi sức khỏe.

Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng

Tai biến nhẹ có hồi phục được không? Câu trả lời phụ thuộc một phần vào việc người bệnh có được phục hồi chức năng sớm hay không.

Ngay cả khi tai biến nhẹ không để lại di chứng nặng nề, việc tập luyện vận động, ngôn ngữ và nuốt vẫn rất quan trọng. Tập vận động sớm giúp phục hồi sức cơ, cải thiện thăng bằng. Nếu người bệnh có biểu hiện nói chậm, nói ngọng sau tai biến, luyện nói – phát âm là việc cần thiết. Bệnh nhân từng có dấu hiệu sặc hoặc khó nuốt nhẹ còn cần tập nuốt an toàn. Các bài tập vật lý trị liệu và phục hồi chức năng sau tai biến nên được hướng dẫn bởi chuyên gia.

Tâm lý trị liệu (nếu cần)

Nhiều bệnh nhân sau tai biến nhẹ cảm thấy lo lắng, mất tự tin, thậm chí trầm cảm nhẹ. Tâm lý trị liệu, tư vấn tinh thần hoặc liệu pháp nhóm sẽ giúp người bệnh lấy lại tinh thần lạc quan, duy trì động lực hồi phục.

Hỗ trợ từ người thân và môi trường sống tích cực

Sự động viên và hỗ trợ đúng cách từ gia đình giúp người bệnh cảm thấy an tâm, hợp tác hơn trong quá trình điều trị. Ngoài ra, một chế độ ăn uống, tập luyện khoa học, ngủ đủ giấc, tránh stress cũng góp phần quan trọng trong quá trình phục hồi.

Cách phòng ngừa tái phát sau tai biến nhẹ

Tai biến nhẹ có hồi phục được không? Câu trả lời là có. Nhưng tai biến nhẹ có tái phát không? Câu trả lời cũng là có. Nguy cơ đột quỵ sau thiếu máu não thoáng qua khoảng 10 - 20% trong vòng 90 ngày, với nguy cơ cao nhất trong 48 giờ đầu tiên. Do đó, việc điều trị và phòng ngừa kịp thời là rất quan trọng. Một người từng bị tai biến nhẹ và đã phục hồi vẫn có thể bị đột qụy lần 2. Vì vậy, người bệnh cần chú trọng việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa sau:

Kiểm soát tốt huyết áp, đường huyết và cholesterol

Ba yếu tố nguy cơ lớn nhất dẫn đến tai biến là: Tăng huyết áp, đái tháo đường và rối loạn mỡ máu. Vì vậy, người bệnh cần kiểm soát tốt các chỉ số này bằng cách: Uống thuốc đều đặn theo toa bác sĩ, tự đo huyết áp và đường huyết tại nhà và xét nghiệm định kỳ chỉ số mỡ máu (cholesterol, triglyceride). Những việc làm tưởng chừng như đơn giản này sẽ giúp ngăn ngừa xơ vữa mạch và huyết khối – nguyên nhân chính gây tai biến mạch máu não.

Ngưng hút thuốc, hạn chế rượu bia và giảm cân nếu thừa cân

Thuốc lá làm tổn thương lớp nội mạc mạch máu và thúc đẩy hình thành cục máu đông. Rượu bia quá mức làm tăng huyết áp và gây rối loạn nhịp tim. Do đó, người từng bị tai biến nhẹ cần bỏ thuốc lá hoàn toàn, hạn chế tối đa rượu bia và giảm cân nếu có béo phì. Việc duy trì cân nặng lý tưởng sẽ giúp hệ tim mạch hoạt động hiệu quả hơn, giảm tải áp lực lên hệ tuần hoàn.

Tăng cường vận động và ăn uống lành mạnh

Một chế độ ăn uống khoa học là nền tảng để bảo vệ mạch máu não. Người bệnh nên ăn nhiều rau xanh, cá, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt. Trong chế độ ăn hàng ngày nên giảm muối, chất béo bão hòa, đường tinh luyện, thực phẩm chế biến sẵn. Bên cạnh đó, vận động đều đặn ít nhất 30 phút/ngày sẽ giúp cải thiện tuần hoàn máu não, kiểm soát đường huyết và giảm căng thẳng hiệu quả.

Tái khám định kỳ và tuân thủ phác đồ

Nhiều người sau khi cảm thấy khỏe lại thường bỏ quên việc tái khám hoặc tự ngưng thuốc. Đây là sai lầm nghiêm trọng có thể dẫn đến đột quỵ tái phát. Người bệnh nên tái khám định kỳ theo chỉ định của bác sĩ để theo dõi hiệu quả điều trị, điều chỉnh thuốc và phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ tái phát. Thực hiện xét nghiệm, đo huyết áp, đường huyết, lipid máu đều đặn cũng là việc nên làm.

Đặc biệt, người bệnh không được tự ý bỏ thuốc dù đã thấy khỏe. Hầu hết bệnh nhân cần duy trì thuốc chống đông, ổn định huyết áp, kháng tiểu cầu, hoặc thuốc điều trị bệnh nền trong thời gian dài hoặc suốt đời, tùy từng trường hợp.

Tai biến nhẹ có hồi phục được không? Câu trả lời là hoàn toàn có thể nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Mức độ phục hồi phụ thuộc vào mức độ tổn thương, thời điểm can thiệp y tế và nỗ lực rèn luyện sau đột quỵ. Điều quan trọng là sau hồi phục người bệnh vẫn cần thăm khám định kỳ để phòng ngừa nguy cơ đột quỵ lần 2.