Mèo nhà mắc cúm gia cầm có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe cộng đồng

Cúm gia cầm là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm chủ yếu ảnh hưởng đến các loài gia cầm, đã gây ra những lo ngại lớn về sức khỏe cộng đồng trong những năm gần đây. Một phát hiện đáng lo ngại là mèo nhà, vốn sống gần gũi với con người, cũng có thể mắc bệnh cúm gia cầm và trở thành nguồn lây nhiễm tiềm tàng. Mặc dù tỷ lệ lây truyền từ mèo sang người chưa được ghi nhận phổ biến, nhưng vẫn có nguy cơ lây lan và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng.

Mèo nhà mắc cúm gia cầm có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe cộng đồng

Nhà virus học Angela Rasmussen nhấn mạnh: "Động vật nuôi, đặc biệt là mèo, có thể là mối nguy hiểm lớn đối với sức khỏe cộng đồng khi lây truyền bệnh từ động vật sang người." Cụ thể: Từ năm 2022, hơn 80 con mèo nhà và nhiều loài động vật có vú khác đã được xác nhận mắc cúm gia cầm, chủ yếu là mèo sống ở trang trại bò sữa, mèo hoang và những loài vật nuôi hay ra ngoài. 

Chúng dễ bị nhiễm bệnh khi đi săn các loài gặm nhấm hoặc chim hoang dã mang virus. Sau đó chúng ta tiếp xúc gần gũi với mèo, hoặc mèo có thể uống nước từ cốc của chúng ta hoặc đi trên bệ bếp, gây ra nguy cơ lây nhiễm cúm gia cầm. Mặc dù số mèo mắc H5N1 còn ít nhưng đang có xu hướng gia tăng, chủ yếu do chúng được cho ăn thức ăn sống hoặc uống sữa chưa tiệt trùng.

Hiện tại, chủng cúm gia cầm này chưa thể lây từ người sang người và chưa có báo cáo nào về việc lây từ mèo sang người trong đợt bùng phát này. Tuy nhiên, nguy cơ truyền bệnh cúm từ mèo đối với sức khỏe cộng đồng vẫn hiện hữu, nhất là khi mèo có thể mang bệnh về nhà sau một chuyến săn đêm.

Mối nguy cơ từ động vật nuôi và tác động đến sức khỏe cộng đồng

Mối lo ngại lớn với H5N1 là virus cúm gia cầm có thể thay đổi và đột biến, khiến nó có khả năng lây lan giữa người với người. Suresh Kuchipudi, nhà virus học tại Đại học Pittsburgh, cho biết rằng càng nhiều người nhiễm bệnh thì khả năng virus thích nghi càng cao. Một lo ngại khác là hiện tượng tái tổ hợp, khi hai virus cùng lây nhiễm một vật chủ và trao đổi gen, chúng sẽ tạo ra một chủng virus mới dễ lây lan hơn.

Rasmussen đặc biệt lo ngại điều này có thể xảy ra ở lợn, vì hệ hô hấp của lợn giống người hơn mèo. Tuy nhiên, đợt bùng phát hiện tại chưa lan đến ngành chăn nuôi lợn. Cả Rasmussen và Kuchipudi đều cảnh báo rằng mặc dù sự tái tổ hợp giữa cúm gia cầm và cúm mùa ở mèo là hiếm, nhưng nếu nó xảy ra, kết quả sẽ rất khó lường. Hiện chưa có đủ nghiên cứu để xác định mức độ virus H5N1 mà mèo có thể phát tán ra, nhưng các nhà khoa học khuyến cáo vẫn nên tiếp tục giám sát và nghiên cứu để ngăn ngừa các nguy cơ lớn hơn trong tương lai.

Cách phòng ngừa và giám sát sự phát tán của cúm gia cầm

Mặc dù số ca nhiễm H5N1 ở mèo còn thấp, nhưng có xu hướng gia tăng, chủ yếu do việc chúng tiêu thụ thức ăn sống hoặc sữa chưa tiệt trùng. Chuyên gia y tế khuyến cáo không nên cho mèo ăn thức ăn sống hoặc sữa chưa tiệt trùng, vì đây là những nguồn có thể chứa virus H5N1.

Bên cạnh đó, việc hạn chế để mèo tiếp xúc với các loài động vật hoang dã như các loài động vật gặm nhấm hay chim, sẻ giúp giảm nguy cơ nhiễm bệnh. Các bác sĩ thú y cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giám sát và bảo vệ vật nuôi khỏi bệnh cúm gia cầm, đặc biệt là trong bối cảnh virus H5N1 đang lây lan rộng rãi ở các loài động vật hoang dã. H5N1 đã lây sang người trong một số trường hợp, nhưng rất hiếm. Mặc dù nguy cơ thấp, các chuyên gia vẫn lo ngại về khả năng lây truyền bệnh từ động vật sang người, đặc biệt là khi số lượng nhiễm bệnh gia tăng.

Tóm lại, mèo nhà mắc cúm gia cầm có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe cộng đồng. Dù nguy cơ lây lan từ mèo sang người hiện tại là rất thấp, nhưng sự thay đổi và đột biến của virus cúm gia cầm có thể khiến tình hình trở nên phức tạp hơn trong tương lai. Do đó, việc nâng cao nhận thức và thực hiện các biện pháp phòng ngừa như bảo vệ vật nuôi khỏi các yếu tố nguy cơ và duy trì các biện pháp giám sát chặt chẽ là rất quan trọng. Điều này không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe của các vật nuôi mà còn góp phần vào việc bảo vệ cộng đồng khỏi những mối nguy hiểm tiềm tàng từ các bệnh truyền nhiễm.