Một số cách cấp cứu cao huyết áp tại nhà

Nếu bạn đang quan tâm về cách cấp cứu cao huyết áp tại nhà trước khi đưa người bệnh đến bệnh viện và các thông tin về bệnh lý tăng huyết áp. Bạn có thể tham khảo các thông tin bổ ích trong bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về vấn đề này. 

Khi nào cần cấp cứu tăng huyết áp?

Những trường hợp huyết áp tăng cao đột ngột (khi huyết áp tâm thu tăng trên 180 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương tăng trên 120 mmHg) được gọi là cơn tăng huyết áp và cần được sơ cứu ngay lập tức. Bệnh nhân luôn tiềm ẩn các nguy cơ gây tổn thương cơ quan đích như tim, mạch máu, mắt, thận, não. Tùy vào các trường hợp khác nhau, bệnh nhân có thể sẽ biểu hiện một số dấu hiệu tổn thương cơ quan trong cơ thể như: Đau tức ngực, khó thở, nhìn mờ, hoa mắt, chóng mặt, đau đầu, khó nói và nghiêm trọng hơn là bất tỉnh.

Ở những bệnh nhân cao huyết áp đột ngột, việc cấp cứu tại nhà là vô cùng quan trọng dù không có dấu hiệu tổn thương cơ quan hay có tổn thương cơ quan vì việc chậm trễ điều trị có thể gây nguy hiểm tính mạng và dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như: Nhồi máu cơ tim, suy tim, suy thận, phù phổi cấp, mất trí nhớ, đột quỵ. 

Các cách sơ cứu người bị cao huyết áp 

Người bệnh còn tỉnh táo, các triệu chứng xảy ra ở mức độ nhẹ

Ở các bệnh nhân bị tăng huyết áp mãn tính, đôi khi sẽ có tình trạng tăng huyết áp khẩn cấp (huyết áp tăng lên 180/120mmHg) nhưng không có các biểu hiện tổn thương cơ quan đích. Một số triệu chứng thường gặp ở những bệnh nhân này là cảm thấy đau nhức vùng cổ hay vai gáy hoặc hoa mắt, chóng mặt và không thể đứng vững nhưng bệnh nhân vẫn tỉnh táo, còn khả năng nhận thức và có thể nói chuyện được.

Trong trường hợp này, các bác sĩ tim mạch khuyên rằng không nên xem nhẹ tình trạng bệnh lý và hãy cho bệnh nhân nằm lên giường và nghỉ ngơi, đồng thời hạn chế đi lại, tránh tiếng ồn, ánh sáng. Cần tiến hành theo dõi huyết áp 15 phút một lần và liên hệ ngay với bác sĩ để có hướng dẫn phù hợp. 

Nếu do bệnh nhân quên uống thuốc huyết áp trong ngày thì cần cho bệnh nhân uống thuốc ngay có thể giúp huyết áp nhanh chóng cải thiện. Ở tình huống này, bệnh nhân rất hiếm khi phải nhập viện để điều trị.

Bệnh nhân bị bất tỉnh hoặc có dấu hiệu đột quỵ

Một số trường hợp khác, bệnh nhân cao huyết áp đột ngột có thể xuất hiện các tổn thương ở cơ quan đích như não với các triệu chứng gồm xây xẩm, hoa mắt, chóng mặt, nghiêm trọng hơn là bất tỉnh. Trong trường hợp này, cách cấp cứu cao huyết áp tại nhà là hãy để bệnh nhân nằm yên tại chỗ, nằm nghiêng người qua một bên, mở cửa để không gian thoáng mát và nâng đầu lên cao khoảng 30 độ để có thể làm giảm nguy cơ trào ngược, nôn mửa và hít sặc vào phổi. 

Lưu ý cần tránh việc lây gọi hay di chuyển bệnh nhân vì có thể làm cho huyết áp càng tăng và nguy cơ xảy ra đột quỵ cao hơn. Sau đó, nhanh chóng gọi xe cấp cứu để đưa bệnh nhân đến bệnh viện một cách an toàn và nhận được sự can thiệp của đội ngũ y tế.

Bệnh nhân cảm thấy khó thở, đau tức ngực

Bên cạnh các trường hợp đã đề cập, bệnh nhân có huyết áp tăng quá đột ngột có thể xuất hiện các tổn thương ở tim dẫn đến các bệnh lý nghiêm trọng như: Suy tim cấp, nhồi máu cơ tim với các triệu chứng đau tức ngực, khó thở, vã mồ hôi và tay chân lạnh. Tương tự, cách sơ cứu người cao huyết áp trong trường hợp này là để bệnh nhân nằm yên, nghỉ ngơi tại chỗ với không gian thoáng khí để hít thở và giải tán đám đông để tránh ồn ào, tránh âm thanh kích động cũng như ánh sáng. 

Người thân của bệnh nhân cần lưu ý không nên xoa bóp ngực hoặc nắn bóp tay chân. Đồng thời, hỗ trợ bệnh nhân nới lỏng quần áo và nhanh chóng gọi cấp cứu để đưa đến bệnh viện gần nhất.

Những việc không nên làm khi cấp cứu cao huyết áp tại nhà

Trong quá trình sơ cứu cao huyết áp tại nhà, cần chú ý một số điều sau:

• Tránh việc bệnh nhân nói chuyện nhiều vì sẽ tăng kích thích và có thể làm huyết áp tăng cao thêm làm tình hình nghiêm trọng hơn.
• Trường hợp bệnh nhân có dấu hiệu đột quỵ như: Cảm thấy mệt mỏi, đột nhiên cảm thấy không còn sức lực, tê cứng mặt hoặc một nửa mặt, nụ cười bị méo mó thì không nên cho bệnh nhân ăn hay uống bất kỳ thứ gì, đặc biệt là cà phê hay thức uống có cồn.
• Người thân cần lưu ý không được tự ý cho người bệnh uống thuốc nếu không có sự chỉ định, hướng dẫn của bác sĩ. Vì trường hợp dùng không đúng loại thuốc hạ huyết áp như loại thuốc hạ huyết áp tác động nhanh có thể gây tổn thương các cơ quan do giảm tưới máu đến các cơ quan một cách đột ngột.
• Sau khi đã hoàn thành các bước cấp cứu cao huyết áp tại nhà, người nhà bệnh nhân hãy bình tĩnh đợi xe cấp cứu, không nên tác động vào bệnh nhân vì có thể khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Lưu ý tuyệt đối không áp dụng những hành động chưa có cơ sở khoa học trong việc điều trị như vắt chanh vào miệng hay châm kim, nặn máu đầu ngón tay, chân khi bệnh nhân yếu liệt vì làm cho bệnh nhân đau đớn dễ khiến huyết áp bệnh nhân tăng cao hơn.

Phòng tránh tăng huyết áp đột ngột như thế nào?

Một số phương pháp sau đây sẽ giúp phòng tránh khả năng bị tăng huyết áp đột ngột:

• Bệnh nhân cần tuân thủ điều trị một cách nghiêm ngặt, uống thuốc đúng cữ và tái khám định kỳ để giữ cho chỉ số huyết áp giữ ổn định.
• Hạn chế thói quen hút thuốc lá hoặc chế độ ăn quá mặn chứa nhiều muối và chất béo bão hòa. Bên cạnh đó, cần hạn chế việc lo lắng, căng thẳng, mất ngủ, dùng các thức uống kích thích như trà, cà phê, bia, rượu,...
• Tránh tâm lý chủ quan không uống thuốc hay quên thuốc do huyết áp đang ổn định dẫn tới huyết áp tăng cao trở lại.

Thông tin về việc cấp cứu cao huyết áp tại nhà trên đây hi vọng đã giúp ích cho bạn trong quá trình trang bị kĩ năng cơ bản, nhằm đối phó với các tình huống không may bất ngờ gặp phải. Khi có đầy đủ kiến thức, bạn sẽ chủ động hơn trong việc sơ cứu, tăng khả năng hồi phục và cứu chữa người bệnh kịp thời.