Những điều cần biết về rối loạn giới tính ở trẻ

Nhận biết các triệu chứng rối loạn giới tính ở trẻ em là rất quan trọng để can thiệp và hỗ trợ sớm. Mặc dù mỗi đứa trẻ là khác nhau nhưng có những dấu hiệu và hành vi chung có thể cho thấy một đứa trẻ đang mắc phải rối loạn giới tính.

Rối loạn giới tính là gì?

Rối loạn giới tính (hay rối loạn nhận dạng giới tính) là một tình trạng sức khỏe tâm thần phức tạp ảnh hưởng đến nhận thức của một người về nhận dạng giới tính của bản thân.

Những người bị rối loạn giới tính thường cảm thấy không thoải mái, đau khổ và khó chịu do sự khác biệt giới tính sinh học của họ. Do đó, họ thường có xu hướng hành động lẫn biểu hiện như thành viên thuộc nhóm giới tính ngược lại, phần lớn còn mong muốn được thay đổi ngoại hình cơ thể. Chứng rối loạn giới tính tác động không nhỏ đến tính cách, hành vi lẫn cách ăn mặc của người mắc phải. Họ sử dụng mỹ phẩm, tiêm hormone hay phẫu thuật chuyển giới để thực hiện thay đổi ngoại hình của mình.

Nguyên nhân gây rối loạn định dạng giới

Rối loạn giới tính là một hiện tượng phức tạp, nguyên nhân cơ bản vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, có một số giả thuyết được đưa ra để lý giải cho vấn đề này.

Đầu tiên, rối loạn giới tính được cho là có thể bị ảnh hưởng bởi việc tiếp xúc với hormone trước khi sinh, đặc biệt là testosterone. Trong quá trình phát triển của thai nhi, việc tiếp xúc với một số hormone nhất định, chẳng hạn như testosterone, có thể in dấu ấn lên não thai nhi và góp phần hình thành bản sắc giới tính sau này.

Di truyền là yếu tố thứ hai có thể góp phần vào sự phát triển của chứng rối loạn giới tính. Nghiên cứu đã xác định các bất thường về nhiễm sắc thể liên quan đến nhận dạng người chuyển giới, cho thấy khuynh hướng di truyền đối với sự khác biệt về giới tính. Tuy nhiên, cơ chế di truyền chính xác gây ra rối loạn giới tính vẫn chưa được hiểu rõ và cần được nghiên cứu thêm.

Ngoài các yếu tố sinh học, việc mất cân bằng hormone trong quá trình phát triển của thai kỳ hay thời niên thiếu cũng có thể đóng vai trò trong sự phát triển chứng rối loạn giới tính.

Triệu chứng của rối loạn định dạng giới

Một trong những triệu chứng nổi bật nhất là mong muốn mãnh liệt được trở thành người khác giới, bao gồm cả việc xem mình như người có giới tính khác và gọi bản thân mình bằng một tên khác. Ví dụ, một đứa trẻ khi sinh ra là nữ nhưng lại khăng khăng rằng chúng là con trai và thích được gọi như vậy hơn.

Một triệu chứng phổ biến khác là sự khó chịu hoặc đau khổ liên quan đến các đặc điểm thể chất liên quan đến giới tính được chỉ định của họ. Ví dụ, những cô gái mắc chứng rối loạn giới tính giới có thể sợ ngực phát triển hoặc xuất hiện kinh nguyệt, khiến họ có những hành vi như mặc quần bó hoặc tránh mặc quần áo nữ tính. Tương tự, các bé trai có thể tỏ ra khó chịu với cơ quan sinh dục hoặc các đặc điểm sinh dục thứ cấp của mình.

Trẻ em mắc phải rối loạn giới tính cũng có thể thể hiện những hành vi đi ngược lại các chuẩn mực giới tính truyền thống. Điều này có thể bao gồm sở thích về quần áo, đồ chơi và các hoạt động thường gắn liền với người khác giới. Ví dụ, một đứa trẻ được chỉ định là nam khi sinh ra có thể thích chơi búp bê hoặc mặc váy và đầm.

Vấn đề tương tác xã hội cũng có thể bị ảnh hưởng bởi chứng rối loạn giới tính. Đứa trẻ đó có thể bị các bạn cùng giới từ chối chơi cùng hoặc bị cô lập, hệ quả là chúng tràn ngập cảm giác cô đơn, dần co lại và xa lánh người xung quanh.

Điều quan trọng là cha mẹ và người chăm sóc phải nhận biết được những triệu chứng kể trên, can thiệp và hỗ trợ sớm để đảm bảo sức khỏe tinh thần của các em; đồng thời tạo điều kiện chuyển đổi tích cực hướng tới cuộc sống đích thực phù hợp với bản dạng giới của các em. Với sự chia sẻ và chăm sóc thích hợp, cha mẹ có thể giúp con mình vượt qua hành trình này một cách tự tin và kiên cường.

Chữa trị chứng rối loạn giới tính

Việc chữa trị đối với những người mắc phải chứng rối loạn định dạng giới khá phức tạp, tồn tại nhiều ý kiến khác nhau. Nhiều người cho rằng, cách chữa trị tốt nhất đối với những người bị rối loạn định dạng giới là phẫu thuật chuyển đổi giới tính để họ có thể sống thoải mái với giới tính mà bản thân mong muốn.

Tuy nhiên, cũng có những người lại cho rằng việc chuyển đổi giới tính là một rối loạn tâm thần cần điều trị. Theo họ, chuyển đổi giới thực ra là “sự bất lực về mặt sinh học”. Thay vì cổ vũ hợp pháp hóa việc phẫu thuật chuyển giới thì nên giúp họ tìm cách chữa trị về tâm thần.

Theo đó, cách tốt nhất là cha mẹ cần phát hiện sớm những hành vi lệch lạc giới tính ngay từ khi trẻ còn nhỏ, sau đó tiến hành việc điều trị tâm lý để con của họ tự chấp nhận giới tính của cơ thể và không còn mong muốn sống như người có giới tính khác.

Lời khuyên dành cho cha mẹ

Các chuyên gia tâm lý khuyên rằng, trong khoảng thời gian từ 18 - 30 tháng tuổi, đa số bé trai sẽ biết mình trở thành con trai và bé gái trở thành con gái và bé có xu hướng muốn bắt chước bố/mẹ, người đồng giới với mình.

Đến tuổi đi mầm non, trẻ bắt đầu đặt ra những câu hỏi về giới tính. Trên thực tế, có không ít cha mẹ chọn cách làm ngơ trước câu hỏi, hoặc có thể trì hoãn nói chuyện với con về giới tính. Trong khi hiện nay, bạn cần biết rằng trẻ nhỏ có xu hướng dậy thì sớm, nguy cơ xâm hại tình dục tăng lên nên giáo dục giới tính sớm cho trẻ là điều vô cùng quan trọng và cần thiết.

Nhiều cha mẹ lý giải, mặt tốt của việc chọn cách trì hoãn hoặc chờ đợi trẻ lớn mới đề cập đến chuyện giới tính là để trẻ được phát triển tự nhiên theo sở thích. Nhưng có thể những phụ huynh này chưa biết, trong việc để trẻ phát triển tự nhiên theo sở thích đó có thể có cả ý thích lệch lạc với giới tính do trẻ không được chỉ dẫn.

Do vậy, cách tốt nhất là các bậc phụ huynh nên trang bị cho mình những kiến thức để có thể trả lời câu hỏi của trẻ bất cứ lúc nào trẻ muốn tìm hiểu. Những đứa trẻ sớm ý thức được sự khác biệt giới tính nam nữ sẽ nảy sinh sự tò mò, muốn tìm hiểu nên nếu chúng đã có được lời giải thích từ cha mẹ chúng sẽ không tự suy đoán lung tung hoặc tìm các kênh thông tin để tìm hiểu. Thời kỳ này là lúc tốt nhất để trẻ phát triển về trí khôn và nhân cách.

Bên cạnh đó, để phòng tránh trẻ gặp phải nguy cơ lệch giới tính, cha mẹ nên cho trẻ mặc quần áo theo giới tính, tạo điều kiện để trẻ chơi những trò chơi hợp với giới tính cũng kết thân với những bạn cùng giới tính trước tuổi dậy thì.

Khi cha mẹ phát hiện trẻ có những biểu hiện rối loạn giới tính, bao gồm cả cách ứng xử, hành động, suy nghĩ,... điều cần thiết là phải dành thời gian để chăm sóc, lắng nghe con và giáo dục con thay đổi nhận thức một cách dần dần, không nóng vội. Đồng thời, cho trẻ điều trị tâm lý theo phác đồ khoa học từ các chuyên gia tâm lý uy tín để giúp trẻ định hình tư duy, suy nghĩ.

Xem thêm:

• Quan hệ tình dục an toàn và những điều cần biết
• Những điều cần biết về liên giới tính ở trẻ
• Cách đối phó khi có người nói về phân biệt giới tính