Những điều cần biết về xét nghiệm máu ẩn trong phân

Xét nghiệm máu ẩn trong phân được thực hiện để phát hiện một lượng nhỏ máu lẫn trong phân mà mắt thường không thấy được. Kỹ thuật này đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc tầm soát và điều trị bệnh. Vậy có mấy loại xét nghiệm máu ẩn trong phân? Cách thực hiện như thế nào? Tất cả những thắc mắc này sẽ được giải đáp qua bài viết dưới đây!

Xét nghiệm máu ẩn trong phân là gì?

Xét nghiệm máu ẩn trong phân hay còn được biết đến với cái tên là FOBT. Đây là một thử nghiệm được sử dụng để kiểm tra xem liệu mẫu phân có chứa máu ẩn hay không.

Mặc dù không phải bất cứ khối u hoặc tình trạng ung thư nào cũng gây chảy máu nhưng rất có thể đây là dấu hiệu cảnh báo sự xuất hiện của nhiều căn bệnh ung thư như:

• Ung thư đại tràng;
• Polyp trực tràng;
• Polyp đại tràng,...

Thông thường, máu ẩn trong phân rất khó phát hiện và chỉ có thể nhận biết khi sử dụng các hóa chất trong quá trình xét nghiệm. Hơn nữa, nó chỉ có thể kiểm tra bệnh nhân có xuất hiện tình trạng chảy máu hay không chứ không biết được nguồn gốc chảy máu. Vì vậy, nếu bác sĩ tìm thấy trong phân có bất cứ lượng máu dù ít hay nhiều thì bệnh nhân đều sẽ được chỉ định làm thêm các kiểm tra bổ sung để tìm hiểu về nguồn gốc chảy máu.

Các loại xét nghiệm máu ẩn trong phân

Tùy vào cách lấy mẫu, cũng như tình trạng bệnh mà bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân thực hiện các phương pháp xét nghiệm khác nhau. Dưới đây là một số xét nghiệm máu ẩn trong phân phổ biến nhất hiện nay:

Xét nghiệm máu guaiac phân (gFOBT)

Người bệnh sẽ được cung cấp 1 - 3 thẻ thử nghiệm với 2 hoặc 3 mẫu để tiến hành. Bệnh nhân sẽ thu thập một mẫu phân từ sau 2 - 3 lần đi tiêu trong một thùng chứa sạch sẽ. Biện pháp này sẽ được áp dụng trong nhiều ngày liên tiếp. Sau đó, sử dụng một thanh dụng cụ để áp dụng một smear phân vào một vị trí nhất định của thẻ. Đến khi mẫu khô, bệnh nhân gửi về phòng thí nghiệm để phân tích.

Tinh khiết pad hoặc mô flushable

Bộ kit này có thể dễ dàng mua được tại các đơn vị bán lẻ mà không cần đến đơn thuốc của bác sĩ. Với phương pháp này, bạn cần đặt pad hoặc mô trong bồn cầu sau khi đi nặng trong 3 ngày liên tiếp. Các miếng đệm sẽ thay đổi màu sắc khi có máu. Khi nhận được kết quả, bệnh nhân hãy báo cáo đầy đủ với bác sĩ nhé!

Xét nghiệm máu phân Immunochemical (FOBT hoặc FIT)

Thông thường, bệnh nhân sẽ sử dụng một chiếc thìa đặc biệt để thu thập mẫu phân rồi lưu trữ trong thùng chứa cùng với các bộ kiểm tra. Các container thu được sẽ tiếp tục được gửi về phòng thí nghiệm để quan sát và kết luận.

Ưu điểm nổi bật của phương pháp Immunochemical là người bệnh không cần phải thực hiện bất cứ chế độ ăn kiêng nào. Nguyên nhân là do kết quả xét nghiệm máu ẩn trong phân sẽ không thay đổi dù áp dụng với bất cứ mẫu phân nào.

Quy trình xét nghiệm máu ẩn trong phân

Khác với phương pháp xét nghiệm thông thường, xét nghiệm máu ẩn trong phân sẽ phức tạp hơn, đòi hỏi nhiều thời gian xử lý hơn. Cụ thể:

• Bước 1: Bệnh nhân lấy mẫu bằng dụng cụ chuyên biệt và đựng trong hộp nhựa sạch.
• Bước 2: Vận chuyển mẫu phẩm đến phòng thí nghiệm.
• Bước 3: Lấy phân vào dụng cụ thực hiện thí nghiệm và hòa chung với chất phản ứng.
• Bước 4: Nhỏ dung dịch này vào thanh test thử và chờ đợi trong 10 phút.
• Bước 5: Thực hiện liên tục các bước này trong 2 - 3 ngày liên tiếp.
• Bước 6: Khi quá trình này kết thúc, nhân viên y tế sẽ gửi lại kết quả cho bệnh nhân.
• Bước 7: Bệnh nhân mang kết quả xét nghiệm đến cho bác sĩ để kết luận và xây dựng phác đồ điều trị sao cho phù hợp nhất.

Cần lưu ý gì khi thực hiện xét nghiệm máu ẩn trong phân?

Trong quá trình xét nghiệm máu ẩn trong phân, bước quan trọng nhất là lấy mẫu. Vì vậy, bạn cần hết sức lưu ý khi dung nạp các loại thực phẩm trước khi làm xét nghiệm. 

Một số chất dinh dưỡng có thể gây ra tình trạng âm tính hoặc dương tính giả. Từ đó, làm sai lệch kết quả xét nghiệm.

Để đảm bảo kết quả được chính xác nhất, bạn cần hạn chế tiêu thụ các loại thức ăn sau, theo chỉ định của bác sĩ:

• Một số loại trái cây và rau củ như: Bông cải xanh, củ cải, rau cải ngựa;
• Các loại thịt đỏ như: Thịt bò, thịt lợn, thịt dê,...;
• Viên uống vitamin C;
• Tiết canh động vật;
• Các loại thuốc giảm đau: Aspirin, Ibuprofen, Motrin, Advil,...

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã nắm được những thông tin cơ bản về các loại xét nghiệm máu ẩn trong phân, quy trình xét nghiệm và những lưu ý trước khi làm xét nghiệm. Nếu phát hiện cơ thể xuất hiện những dấu hiệu bất thường như: Đau bụng, mệt mỏi, ăn khó tiêu, đi tiêu ra máu,... bạn nên chủ động thăm khám, cũng như thực hiện xét nghiệm máu ẩn trong phân nhé!

Xem thêm: Xét nghiệm máu vi sinh là gì? Có ý nghĩa như thế nào?