Những phản ứng sau khi tiêm vắc xin ở trẻ mà ba mẹ cần biết

Phản ứng sau khi tiêm vắc xin ở trẻ là hiện tượng đáp ứng miễn dịch của cơ thể đối với các vắc xin. Đa số đều ở mức độ nhẹ, một số ít ở mức độ vừa, còn phản ứng ở mức độ nặng (hội chứng sốc nhiễm độc, sốc phản vệ) thì rất hiếm xảy ra.

Biểu hiện sau khi tiêm vắc xin ở trẻ

Các biểu hiện sau khi tiêm vắc xin ở trẻ phổ biến thường thấy có thể xảy ra đó là:

Sốt nhẹ

Sau khi tiêm phòng, sốt là phản ứng phổ biến nhất ở trẻ nhỏ. Đây là cách cơ thể đáp ứng với vắc xin và bé thường tự khỏi sau 1 - 2 ngày tiêm. Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp trẻ có thể có sốt cao hơn 39^oC. Khi xảy ra tình trạng này, ba mẹ nên đưa con đến gặp bác sĩ ngay lập tức để được điều trị kịp thời.

Vết tiêm bị sưng đỏ, đau

Vết tiêm bị đau, sưng đỏ là phản ứng sau khi tiêm vắc xin bình thường, không đáng lo ngại và sẽ tự biến mất đi sau vài ngày. Bạn có thể sử dụng phương pháp chườm lạnh ở vùng tiêm để giúp trẻ giảm đau và cảm thấy dễ chịu hơn.

Phát ban đỏ hoặc nổi mụn nước

Trẻ sau tiêm vắc xin sởi - quai bị - rubella từ 5 - 12 ngày có thể xảy ra tình trạng phát ban giả sởi trên da. Việc tiêm vắc xin phòng thủy đậu cũng có thể gây ra một số ít ban mụn nước trên da bé tương tự mụn nước thủy đậu sau 3 - 4 tuần tiêm. Tuy nhiên, số lượng nốt ban này rất ít và không nhiều như khi bị nhiễm bệnh thực sự, chúng cũng thường tự biến mất sau 1 - 2 ngày.

Dị ứng

Trẻ có thể phát ban mề đay hoặc ngứa toàn thân sau khi tiêm phòng vắc xin. Thông thường, các biểu hiện dị ứng này sẽ tự giảm sau vài ngày. Tuy nhiên, nếu bé cảm thấy quá khó chịu, cần sử dụng một số thuốc chống dị ứng.

Rối loạn tiêu hóa nhẹ

Một số ít trẻ sau khi tiêm vắc xin phòng tiêu chảy do rotavirus cũng có thể gặp phải các triệu chứng rối loạn tiêu hóa như: Đi ngoài nhiều từ 5 - 6 lần mỗi ngày và phân loãng hơn. Tương tự các phản ứng sau khi tiêm vắc xin khác, biểu hiện này thường tự giảm sau 1 - 2 ngày mà không cần sử dụng men tiêu hóa hoặc thuốc.

Phản ứng ở trẻ sau khi tiêm vắc xin một số bệnh phổ biến

Với một số bệnh truyền nhiễm phổ biến mà trẻ cần được tiêm phòng, trẻ có thể gặp một số phản ứng đặc trưng cho từng loại vắc xin phòng ngừa bệnh tương ứng.

Lao

Vắc xin lao được chỉ định dùng cho trẻ sơ sinh, loại vắc xin là BCG. Các phản ứng có thể gặp sau khi tiêm vắc xin lao là:

• Tại vị trí tiêm: Có thể cảm thấy đau, sưng và nóng.
• Toàn thân: Trẻ có thể có sốt nhẹ, trở nên quấy khóc và bú ít, nhưng thường sẽ hết sau một vài ngày.
• Thông thường ở trẻ sau khi được tiêm vắc xin BCG, một nốt nhỏ sẽ xuất hiện tại vị trí tiêm và biến mất sau đó khoảng 30 phút. Khoảng hai tuần sau đó, sẽ xuất hiện một vết loét đỏ nhỏ có kích thước nhỏ, và sau hai tuần nữa, vết loét sẽ tự lành và để lại một sẹo có kích thước khoảng 5mm. Điều này chứng tỏ trẻ đã có miễn dịch.
• Trong thời gian này, phản ứng sau khi tiêm vắc xin ở trẻ nếu xuất hiện hạch cổ, hạch nách, hạch dưới xương đòn bên trái hoặc nốt mủ quá lớn tại vị trí tiêm (đường kính trên 1cm), cần đến cơ sở y tế để được khám lại ngay.

Viêm gan B

Vắc xin phòng bệnh viêm gan B có thể tiêm cho trẻ sơ sinh và người lớn, và là 1 trong 3 loại: Engerix B, Euvax B và Hepavax. Các phản ứng có thể gặp sau khi tiêm vắc xin viêm gan B là:

• Tại vị trí tiêm: Có thể cảm thấy đau và sưng nhẹ.
• Toàn thân: Trẻ có thể có sốt nhẹ và trở nên quấy khóc.
• Các triệu chứng này sẽ hết trong vòng vài giờ hoặc đến 1 - 2 ngày.

Bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan B, các bệnh Hib

Các vắc xin phối hợp 6 loại bệnh phổ biến nhất trong một mũi tiêm là Infanrix Hexa và Hexaxim, dùng cho trẻ từ 2 tháng tuổi trở lên. Các phản ứng có thể gặp sau khi tiêm các vắc xin này bao gồm:

• Tại vị trí tiêm: Sẽ có sự sưng đỏ và đau từ 1 - 3 ngày. Có thể xuất hiện một cục cứng sau khoảng 1 - 3 tuần và sẽ tự khỏi.
• Toàn thân: Trẻ có thể có sốt, trở nên quấy khóc, nôn mửa, tiêu chảy và bú kém.

Các phản ứng nặng sau tiêm vắc xin ở trẻ

Tuy rất hiếm khi xảy ra, nhưng trẻ nhỏ vẫn có thể gặp phải những phản ứng nặng sau khi tiêm vắc xin được biểu hiện qua những điểm sau:

• Phản ứng quá mẫn cấp tính thường xảy ra trong vòng 2 giờ sau khi tiêm vắc xin, kèm theo là một hay nhiều triệu chứng bao gồm: Phát ban, phù nề ở mặt hoặc phù nề toàn thân, phù nề thanh quản, thở khò khè, ngắt quãng.
• Sốt cao liên tục trên 38,5°C và không đáp ứng thuốc hạ sốt như Paracetamol hay Ibuprofen.
• Khóc thét không nguôi, la hét dai dẳng trên 3 giờ.
• Bụng đau quặn, tiểu tiện không tự chủ.
• Đau đầu, chóng mặt, nôn mửa.
• Co giật toàn thân không kèm theo triệu chứng tại chỗ, có thể có sốt hoặc không.
• Sờ chỗ tiêm thấy mềm hoặc rò dịch, có thể là áp xe nhiễm khuẩn hay vô khuẩn.
• Nhiễm khuẩn huyết thường khởi phát cấp tính, trầm trọng và có tính chất toàn thân. Biến chứng nguy hiểm thường gặp hơn là sốc nhiễm trùng.

Ở một số trường hợp, trẻ sẽ gặp phải các phản ứng hiếm gặp như: Viêm hạch, viêm não, tai biến thần kinh… Đây đều là những phản ứng nặng, có thể đe dọa tính mạng bé nếu ba mẹ không đưa con đến bệnh viện kịp thời.

Những lưu ý trước và sau khi cho trẻ tiêm vắc xin

Khi đưa trẻ đi tiêm bất kỳ loại vắc xin nào, các bậc cha mẹ cũng nên lưu ý một số điều để quá trình tiêm chủng của bé diễn ra thuận lợi và an toàn.

Trước khi tiêm phòng cho trẻ

Mặc dù tiêm phòng có thể khiến bé gặp một số triệu chứng khó chịu, thậm chí gây nguy hiểm, nhưng ba mẹ không thể phủ nhận lợi ích phòng bệnh tuyệt vời mà vắc xin đem lại. Khi cho trẻ tiêm phòng tại các trung tâm bé sẽ được theo dõi cụ thể, cẩn thận:

• Trước khi tiêm phòng, tất cả trẻ được khám sàng lọc trước tiêm để giúp trẻ đảm bảo sức khỏe tốt khi tiêm chủng. Bạn sẽ được tư vấn trẻ em nên tiêm phòng những loại vắc xin nào phòng bệnh tốt và phù hợp với từng lứa tuổi của bé. Đồng thời được hướng dẫn cách theo dõi phản ứng sau khi tiêm vắc xin ở trẻ.
• Ba mẹ, người giám hộ của trẻ được xem qua lọ vắc xin trước khi tiêm.
• Vắc xin, bơm tiêm, dung môi và dụng cụ được kiểm tra kỹ trước khi sử dụng.
• Trẻ sau tiêm chủng được theo dõi và đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về.

Chăm sóc tại nhà

Tiếp tục theo dõi trẻ tại nhà ít nhất 24 giờ sau tiêm chủng về các dấu hiệu: Triệu chứng tại chỗ tiêm, nốt phát ban trên da, tinh thần, ăn, ngủ, thở... Ba mẹ cần chú ý:

• Cho trẻ ăn đúng tư thế và bú đủ bữa, đủ lượng.
• Kiểm tra trẻ thường xuyên, đặc biệt là ban đêm.
• Cho trẻ dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ (nếu có).
• Cặp nhiệt độ, chườm ấm nếu trẻ sốt dưới 38,5^oC và dùng hạ sốt theo đơn khi con sốt trên 38,5^oC.
• Không đắp bất kỳ chất gì vào vị trí tiêm (khoai tây, lá cây, chanh...).
• Đưa trẻ đến bệnh viện khi thấy các dấu hiệu phản ứng sau khi tiêm vắc xin nặng kể trên.

Trên đây là những thông tin cụ thể về phản ứng sau khi tiêm vắc xin của trẻ mà phụ huynh cần đặc biệt lưu tâm, theo dõi. Nếu bạn đang quan tâm đến việc tiêm phòng các loại vắc xin cho bé yêu cũng như các thành viên trong gia đình, hãy liên hệ với Trung tâm tiêm chủng Long Châu để được tư vấn kỹ lưỡng.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu hiện là đơn vị triển khai dịch vụ tiêm chủng vắc xin theo quy trình tiêm chủng được thực hiện chặt chẽ theo quy định của Bộ Y tế. Bảo đảm mức an toàn cao nhất cùng cơ sở vật chất hiện đại giúp theo dõi sau tiêm hiệu quả.

Mời quý khách hàng đăng ký thông tin ngay để tiết kiệm thời gian khi đến trung tâm làm thủ tục và hưởng thêm nhiều chính sách ưu đãi khác.