Nổi mề đay kiêng gì? Một số thực phẩm cần tránh

Tình trạng nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy kéo dài không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Để cải thiện triệu chứng và hạn chế tái phát, người bệnh cần biết rõ nên kiêng gì trong ăn uống và sinh hoạt hàng ngày. Bài viết này sẽ giải đáp chi tiết vấn đề nổi mề đay kiêng gì và những thực phẩm cần tránh.

Nổi mề đay kiêng gì?

Nổi mề đay (mày đay, urticaria) là tình trạng da xuất hiện các mảng sẩn phù, đỏ, ngứa, có thể thoáng qua hoặc tái đi tái lại. Việc kiêng khem đúng cách giúp hạn chế tái phát và giảm triệu chứng.

Kiêng một số thực phẩm

Nổi mề đay kiêng gì? Người bị nổi mề đay nên hạn chế các nhóm thực phẩm có nguy cơ gây dị ứng cao như hải sản, thịt đỏ giàu histamine, các món chế biến sẵn nhiều phụ gia, cũng như những món cay nóng, nhiều gia vị. Bên cạnh đó, thực phẩm lên men và đồ uống có cồn hoặc chất kích thích cũng có thể làm tình trạng bệnh nặng hơn. Với những người có cơ địa dị ứng, các nhóm hạt và sữa động vật cũng là nhóm thực phẩm cần đặc biệt lưu ý và tránh sử dụng.

Tác nhân môi trường cần tránh

Môi trường sống có thể là yếu tố làm mề đay tái phát hoặc trở nên trầm trọng hơn. Người bệnh nên hạn chế tiếp xúc với phấn hoa, bụi, lông động vật vì chúng dễ gây phản ứng dị ứng. Đồng thời, việc sử dụng mỹ phẩm, nước hoa hay các loại hóa chất tẩy rửa mạnh cũng có thể kích ứng da, khiến triệu chứng bùng phát. Ngoài ra, sự thay đổi nhiệt độ đột ngột như từ lạnh sang nóng hoặc ngược lại là yếu tố thường gặp khiến cơn mề đay xuất hiện.

Thói quen sinh hoạt nên kiêng

Một số thói quen hàng ngày cũng có thể làm mề đay kéo dài hoặc tái phát. Người bệnh không nên gãi mạnh vào vùng da bị ngứa vì dễ gây trầy xước và nhiễm trùng. Việc tắm nước quá nóng hoặc quá lạnh có thể làm da kích ứng thêm. Thói quen thức khuya, ngủ không đủ giấc cũng khiến hệ miễn dịch suy yếu, góp phần làm bệnh nặng hơn. Bên cạnh đó, stress, lo âu và căng thẳng kéo dài được ghi nhận là yếu tố thúc đẩy mề đay trở nên trầm trọng và khó kiểm soát.

Một số thực phẩm cần tránh khi bị nổi mề đay

Khi bị nổi mề đay (mày đay), một số thực phẩm có thể làm tình trạng trở nên nặng hơn do kích thích phản ứng dị ứng hoặc giải phóng histamin trong cơ thể. Dưới đây là các nhóm thực phẩm nên tránh:

Thực phẩm giàu histamin hoặc giải phóng histamin

Một số loại thực phẩm chứa nhiều histamin hoặc kích thích giải phóng histamin trong cơ thể có thể làm tình trạng nổi mề đay trở nên nghiêm trọng hơn và cần được hạn chế trong chế độ ăn hàng ngày.

• Hải sản: Các loại hải sản như tôm, cua, sò, ốc, mực và cá biển là nguồn thực phẩm giàu histamin tự nhiên. Đối với người bị nổi mề đay, việc tiêu thụ những thực phẩm này có thể làm tình trạng dị ứng trở nên nghiêm trọng hơn do làm tăng nồng độ histamin trong cơ thể hoặc kích thích giải phóng histamin nội sinh.
• Cá ướp, cá khô, xúc xích, thịt nguội: Nhóm thực phẩm này thường đã qua chế biến và bảo quản, làm tăng hàm lượng histamin hoặc các chất kích thích dị ứng khác. Cá ướp, cá khô, xúc xích và thịt nguội có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng mề đay và cần được tránh trong giai đoạn nhạy cảm.
• Pho mát lâu năm, rượu vang đỏ, bia, giấm: Các loại thực phẩm và đồ uống này đều có đặc điểm chung là trải qua quá trình lên men hoặc ủ lâu ngày, dẫn đến tích tụ hàm lượng histamin cao. Chúng có thể kích hoạt hoặc làm trầm trọng phản ứng dị ứng ở người có cơ địa mề đay.
• Cà chua, cà tím, rau bina, dưa chua, dưa cải: Một số loại rau củ như cà chua, cà tím, rau bina và các món dưa muối như dưa chua, dưa cải cũng chứa histamin hoặc có khả năng giải phóng histamin. Đây là nhóm thực vật có thể làm nặng thêm triệu chứng mề đay ở người nhạy cảm.

Thực phẩm dễ gây dị ứng

Bên cạnh các thực phẩm giàu histamin, một số loại thực phẩm phổ biến cũng có thể gây dị ứng mạnh và kích hoạt các đợt nổi mề đay, đặc biệt ở người có cơ địa nhạy cảm.

• Trứng: Trứng, đặc biệt là lòng trắng, là một trong những thực phẩm dễ gây dị ứng phổ biến nhất. Ở người có cơ địa dị ứng, việc tiêu thụ trứng có thể gây bùng phát mề đay hoặc các phản ứng da liễu khác.
• Sữa bò và các sản phẩm từ sữa: Một số người, đặc biệt là trẻ em, có thể bị dị ứng đạm sữa bò. Các sản phẩm từ sữa như sữa tươi, phô mai, sữa chua... có thể là tác nhân gây mề đay hoặc làm nặng thêm các triệu chứng hiện có.
• Đậu phộng, hạt dẻ, các loại hạt khác: Đây là nhóm thực phẩm dễ gây dị ứng mạnh, thậm chí có thể dẫn đến phản ứng phản vệ. Với người có cơ địa dị ứng, cần tuyệt đối tránh đậu phộng, hạt dẻ và các loại hạt khác khi đang nổi mề đay.
• Đậu nành và chế phẩm từ đậu nành: Đậu nành là một trong tám loại thực phẩm dị ứng hàng đầu. Những người mẫn cảm với đậu nành có thể bị nổi mề đay, phát ban hoặc ngứa khi tiêu thụ sữa đậu nành, đậu hũ, hay các chế phẩm từ đậu.
• Lúa mì: Ở người có cơ địa dị ứng gluten hoặc mắc bệnh celiac, lúa mì là nguồn gây phản ứng miễn dịch mạnh mẽ. Ngoài các triệu chứng tiêu hóa, việc tiêu thụ lúa mì còn có thể dẫn đến nổi mề đay.

Đồ ăn chế biến sẵn, chứa phụ gia

Các loại thực phẩm chế biến sẵn thường chứa nhiều phụ gia, phẩm màu và chất bảo quản - đây là những tác nhân dễ gây dị ứng hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng nổi mề đay, đặc biệt ở những người có cơ địa mẫn cảm.

• Thực phẩm đóng hộp, đồ ăn nhanh: Các loại thực phẩm chế biến sẵn như đồ hộp và đồ ăn nhanh thường chứa nhiều chất phụ gia, bảo quản và chất tăng vị. Những thành phần này có thể gây kích ứng hoặc làm nặng hơn tình trạng nổi mề đay ở người có cơ địa dị ứng.
• Phẩm màu và chất bảo quản: Các sản phẩm chứa phẩm màu nhân tạo, chất bảo quản như sulfite và benzoate có thể gây phản ứng dị ứng ở người mẫn cảm. Việc tiêu thụ các chất này trong thực phẩm hoặc đồ uống nên được hạn chế hoặc tránh hoàn toàn khi đang nổi mề đay.
• Đồ ngọt có phẩm màu tổng hợp: Kẹo, bánh, hoặc nước ngọt có chứa phẩm màu tổng hợp là một trong những tác nhân có thể kích thích da và làm tăng nguy cơ dị ứng. Những thực phẩm này nên được loại khỏi khẩu phần ăn của người bị mề đay.

Đồ uống kích thích

Các loại đồ uống kích thích như cà phê, rượu, bia và nước ngọt có ga không chỉ ảnh hưởng đến hệ thần kinh mà còn có thể làm giải phóng histamin, từ đó làm tình trạng nổi mề đay trở nên nghiêm trọng hơn.

Nổi mề đay có thể chữa khỏi không?

Nổi mề đay (hay còn gọi là mày đay) là một bệnh da liễu thường gặp, biểu hiện bằng các sẩn phù nổi trên da kèm theo cảm giác ngứa. Bệnh có thể xuất hiện đột ngột trong thời gian ngắn (mề đay cấp tính) hoặc kéo dài dai dẳng trên 6 tuần (mề đay mạn tính). Khả năng chữa khỏi hoàn toàn phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và dạng lâm sàng cụ thể.

Mề đay cấp tính thường liên quan đến các yếu tố dị ứng như thức ăn, thuốc, côn trùng đốt, nhiễm trùng hoặc thay đổi thời tiết. Với nhóm này, tiên lượng rất khả quan. Phần lớn các trường hợp có thể tự khỏi sau vài ngày đến vài tuần nếu xác định và loại bỏ được tác nhân kích thích. Việc điều trị đúng cách và tránh tiếp xúc lại với nguyên nhân sẽ giúp bệnh khỏi hoàn toàn mà không để lại di chứng.

Mề đay mạn tính là tình trạng nổi mề đay kéo dài trên 6 tuần, có thể xuất hiện liên tục hoặc theo từng đợt. Trong nhiều trường hợp, nguyên nhân gây bệnh không rõ ràng - gọi là mề đay tự phát mạn tính. Bệnh có xu hướng tái phát và khó điều trị dứt điểm. Tuy nhiên, các liệu pháp hiện nay như thuốc kháng histamin thế hệ mới, cùng với sự tuân thủ điều trị và chăm sóc phù hợp, có thể giúp kiểm soát tốt triệu chứng. Một số trường hợp có thể thuyên giảm hoàn toàn sau vài năm, đặc biệt khi tránh được các yếu tố làm bùng phát như stress, rượu bia, thực phẩm kích thích.

Điều trị và kiểm soát nổi mề đay hiện nay dựa trên thuốc kháng histamin thế hệ 2 - là lựa chọn đầu tay an toàn và hiệu quả. Với các ca nặng, bác sĩ có thể chỉ định thêm corticosteroid ngắn ngày hoặc thuốc sinh học như omalizumab nếu bệnh kháng trị. Bên cạnh việc dùng thuốc, thay đổi lối sống (bao gồm kiểm soát căng thẳng, loại bỏ dị nguyên tiềm ẩn và có chế độ sinh hoạt điều độ) là yếu tố quan trọng giúp cải thiện tình trạng và ngăn ngừa tái phát.

Trên đây là những thông tin chúng tôi cung cấp đến bạn để giải đáp cho thắc mắc nổi mề đay kiêng gì. Việc kiêng khem đúng cách đóng vai trò then chốt trong quá trình điều trị và kiểm soát nổi mề đay. Bên cạnh việc dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ, người bệnh cần chú ý đến chế độ ăn uống, tránh các thực phẩm dễ gây dị ứng, hạn chế tiếp xúc với yếu tố môi trường kích thích, đồng thời duy trì lối sống lành mạnh. Sự kết hợp đồng bộ giữa điều trị y khoa và chăm sóc hàng ngày sẽ giúp giảm triệu chứng hiệu quả, hạn chế tái phát và nâng cao chất lượng cuộc sống. Nếu tình trạng mề đay kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng, hãy đến khám chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.