Bệnh Celiac: Nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp điều trị

Bệnh Celiac là một tình trạng rối loạn miễn dịch di truyền, gây ra phản ứng trong cơ thể bạn với gluten. Gluten trong hệ thống tiêu hóa của bạn sẽ kích hoạt hệ thống miễn dịch tạo ra các kháng thể chống lại nó. Những kháng thể này làm hỏng niêm mạc ruột non của bạn. Tổn thương niêm mạc ruột non của bạn làm suy yếu khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng từ thức ăn, điều này được gọi là kém hấp thu. Tổn thương đường ruột thường gây tiêu chảy, mệt mỏi, sụt cân, đầy bụng, thiếu máu và có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng. Ở trẻ em, kém hấp thu có thể ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và phát triển, ngoài ra còn gây ra các triệu chứng tiêu hóa như ở người lớn.

Gluten là một loại protein có trong ngũ cốc, đặc biệt là lúa mì, lúa mạch và lúa mạch đen. Những loại ngũ cốc này tạo nên nhiều loại thực phẩm chính trong chế độ ăn uống tiêu chuẩn ở các nước phương Tây, từ bánh mì và ngũ cốc đến mì ống và bánh nướng. Bên cạnh đó, bia là loại thức uống phổ biến và thường được làm từ lúa mạch hoặc lúa mạch đen.

Những triệu chứng của bệnh Celiac

Các triệu chứng của bệnh Celiac rất khác nhau giữa mỗi người, điều này có thể khiến bạn khó nhận ra.

Các triệu chứng tiêu hóa bao gồm:

• Đau dạ dày;
• Bụng chướng;
• Táo bón;
• Tiêu chảy, tiêu phân mỡ;

Các triệu chứng thiếu máu thiếu sắt:

• Suy nhược và mệt mỏi;
• Xanh xao (da nhợt nhạt);
• Tay chân lạnh;
• Móng tay giòn hoặc lõm;
• Chóng mặt;

Các triệu chứng suy dinh dưỡng bao gồm:

• Sụt cân ngoài ý muốn;
• Chậm tăng trưởng và không phát triển mạnh ở trẻ em;
• Teo cơ;
• Kinh nguyệt bất thường hoặc khó thụ thai;
• Thay đổi tâm trạng, phổ biến nhất là khó chịu ở trẻ em và trầm cảm ở người lớn.

Viêm da dạng herpes:

Khoảng 15% người mắc bệnh Celiac có tình trạng viêm da dạng herpes do tác dụng phụ điều trị. Còn được gọi là "phát ban gluten" hoặc "phát ban Celiac". Nó thường xuất hiện ở khuỷu tay, đầu gối, mông hoặc da đầu của bạn.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh Celiac

Bệnh Celiac nếu không được điều trị sớm có thể gây ra:

• Suy dinh dưỡng: Điều này xảy ra nếu ruột non của bạn không thể hấp thụ đủ chất dinh dưỡng.
• Xương yếu đi: Sự kém hấp thu canxi và vitamin D có thể dẫn đến tình trạng mềm xương (nhuyễn xương hoặc còi xương) ở trẻ em và mất mật độ xương (thiếu xương hoặc loãng xương) ở người lớn.
• Vô sinh và sảy thai: Sự kém hấp thu canxi và vitamin D có thể góp phần gây ra các vấn đề về sinh sản.
• Không dung nạp Lactose: Tổn thương ruột non có thể khiến bạn đau bụng và tiêu chảy sau khi ăn hoặc uống các sản phẩm từ sữa có chứa đường lactose.
• Ung thư: Nếu không duy trì chế độ ăn không có gluten, người bệnh Celiac có nguy cơ phát triển một số dạng ung thư cao hơn, bao gồm ung thư hạch đường ruột và ung thư ruột non.
• Các vấn đề về hệ thần kinh: Một số người mắc bệnh Celiac có thể phát triển các vấn đề như co giật hoặc bệnh thần kinh ngoại biên.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Hãy đến gặp ​​bác sĩ nếu bạn hoặc con bạn có các triệu chứng khó chịu về đường tiêu hóa, triệu chứng thiếu máu thiếu sắt, triệu chứng suy dinh dưỡng kéo dài không rõ nguyên nhân. Bệnh Celiac thường di truyền trong gia đình. Nếu ai đó trong gia đình bạn mắc bệnh này, hãy gặp bác sĩ để được thăm khám, tư vấn và xét nghiệm để xác định phần trăm nguy cơ bạn mắc bệnh Celiac.

Gen của bạn kết hợp với việc ăn thực phẩm có gluten và các yếu tố khác có thể góp phần gây ra bệnh Celiac. Tuy nhiên, nguyên nhân chính xác vẫn chưa được xác định. Môi trường nuôi dưỡng trẻ sơ sinh, nhiễm trùng đường tiêu hóa và vi khuẩn đường ruột cũng có thể góp phần gây bệnh. Đôi khi bệnh Celiac bùng phát sau mang thai, sinh con, nhiễm virus, phẫu thuật hoặc căng thẳng tâm lý nghiêm trọng.

Khi hệ thống miễn dịch của cơ thể phản ứng thái quá với gluten trong thực phẩm, phản ứng này sẽ làm hỏng các phần nhô ra nhỏ như sợi tóc (nhung mao) nằm dọc theo ruột non. Nhung mao hấp thụ khoáng chất, vitamin và các chất dinh dưỡng khác từ thực phẩm bạn ăn. Nếu nhung mao của bạn bị hư hại, bạn không thể nhận đủ chất dinh dưỡng, bất kể bạn ăn bao nhiêu.