Phẫu thuật lật vạt là gì? Ai nên và không nên thực hiện?

Phẫu thuật lật vạt là một phương pháp điều trị quan trọng trong nha khoa giúp loại bỏ viêm nhiễm sâu dưới nướu đồng thời cải thiện sức khỏe nha chu. Kỹ thuật này thường được áp dụng cho những bệnh nhân bị viêm nha chu nặng khi các phương pháp điều trị thông thường không mang lại hiệu quả. Tuy nhiên không phải ai cũng phù hợp để thực hiện phẫu thuật lật vạt. Những người có thói quen hút thuốc lá nhiều hoặc mắc các bệnh lý toàn thân có thể đối mặt với nguy cơ biến chứng cao hơn.

Nguyên nhân và cơ chế hình thành viêm quanh răng

Viêm quanh răng là một bệnh lý răng miệng nghiêm trọng xảy ra khi vi khuẩn tấn công và phá hủy mô liên kết bám dính vào chân răng, đồng thời làm tổn thương cấu trúc xương nâng đỡ răng. Tình trạng này thường xuất phát từ sự phát triển của vi khuẩn trong mảng bám răng lâu ngày không được loại bỏ, dẫn đến viêm nhiễm và thoái hóa mô nướu.

Quá trình hình thành viêm quanh răng diễn ra theo cơ chế di chuyển từ phía chóp của vùng bám dính biểu mô dọc theo bề mặt chân răng. Khi vi khuẩn tiếp tục sinh sôi và phát triển, lớp biểu mô lót túi lợi dày lên, tạo điều kiện thuận lợi cho sự tiến triển của bệnh. Nếu không được điều trị kịp thời, viêm quanh răng có thể dẫn đến tiêu xương ổ răng, làm suy giảm khả năng nâng đỡ của xương hàm và tăng nguy cơ mất răng.

Tình trạng viêm quanh răng thường liên quan đến sự hình thành túi lợi trên xương hàm, hậu quả của quá trình tiêu xương ngang hoặc tiêu xương dọc. Khi vi khuẩn phát triển mạnh, túi lợi có thể mở rộng về phía thân răng hoặc chóp răng so với mào xương ổ răng, gây ra sự mất ổn định của răng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng nhai. Vì vậy, việc phát hiện sớm và can thiệp kịp thời là yếu tố quan trọng giúp kiểm soát viêm quanh răng và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Phẫu thuật lật vạt là gì? Đối tượng chỉ định và chống chỉ định thực hiện

Phẫu thuật lật vạt có thể còn khá xa lạ với nhiều người. Vậy phẫu thuật lật vạt là gì? Phẫu thuật lật vạt điều trị viêm quanh răng là một trong những phương pháp hiệu quả giúp loại bỏ mô viêm và tái tạo mô nha chu. Đây là kỹ thuật được áp dụng phổ biến trong nha khoa, đặc biệt đối với những trường hợp viêm quanh răng nghiêm trọng không đáp ứng với điều trị nội khoa. Phương pháp này giúp làm sạch vùng chân răng, loại bỏ túi viêm đồng thời hỗ trợ quá trình phục hồi xương ổ răng và mô nướu.

Đối tượng phù hợp với phẫu thuật lật vạt

Đến đây bạn đã biết phẫu thuật lật vạt là gì rồi. Vậy ai là đối tượng thường được chỉ định thực hiện kỹ thuật này?

Phẫu thuật lật vạt thường được chỉ định trong những trường hợp viêm quanh răng tiến triển nặng, đặc biệt là viêm sâu ở các răng phía sau. Các đối tượng cụ thể bao gồm:

Người có túi viêm quanh răng sâu hơn 5mm

Khi túi viêm đã phát triển quá sâu, việc làm sạch bằng phương pháp không phẫu thuật như cạo vôi răng hoặc bào láng gốc răng không còn hiệu quả. Lúc này, phẫu thuật lật vạt sẽ giúp tiếp cận trực tiếp chân răng và loại bỏ hoàn toàn tổ chức viêm.

Bệnh nhân có dấu hiệu viêm hoại tử mô nha chu

Trong trường hợp mô nướu bị hoại tử nặng, phẫu thuật giúp loại bỏ vùng mô viêm và tạo điều kiện cho mô lành phát triển.

Người cần hỗ trợ trong quá trình tái tạo mô nha chu

Phẫu thuật lật vạt không chỉ giúp làm sạch mô bệnh mà còn tạo không gian thuận lợi để đặt vật liệu tái sinh mô như màng sinh học hoặc xương nhân tạo nhằm thúc đẩy quá trình phục hồi xương ổ răng.

Bệnh nhân gặp khó khăn trong việc tiếp cận bề mặt chân răng

Ở một số vị trí đặc biệt như răng hàm trong, việc vệ sinh răng miệng gặp nhiều hạn chế khiến vi khuẩn tích tụ sâu bên dưới nướu. Phẫu thuật lật vạt giúp bác sĩ tiếp cận dễ dàng hơn để làm sạch khu vực này.

Đối tượng không nên thực hiện phẫu thuật lật vạt

Mặc dù mang lại nhiều lợi ích, nhưng không phải ai cũng phù hợp với phẫu thuật lật vạt. Những trường hợp không nên áp dụng phương pháp này bao gồm:

Bệnh nhân đã thực hiện phẫu thuật trước đó nhưng không thành công

Nếu ca phẫu thuật trước đã thất bại do yếu tố cơ địa hoặc không đạt hiệu quả mong muốn, bác sĩ có thể cân nhắc phương pháp điều trị khác thay vì tiếp tục lật vạt.

Người hút thuốc lá nhiều hoặc có thói quen vệ sinh răng miệng kém

Hút thuốc lá làm giảm khả năng lành thương và tăng nguy cơ nhiễm trùng sau phẫu thuật. Nếu bệnh nhân không có ý thức giữ gìn vệ sinh răng miệng tốt, nguy cơ tái phát viêm nha chu sau phẫu thuật sẽ rất cao.

Người đang điều trị bệnh lý nội khoa nghiêm trọng

Những bệnh nhân mắc tiểu đường không kiểm soát, bệnh tim mạch hoặc rối loạn đông máu có nguy cơ gặp biến chứng cao trong và sau phẫu thuật. Vì vậy, cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi quyết định thực hiện phẫu thuật.

Phẫu thuật lật vạt điều trị viêm quanh răng là một giải pháp quan trọng trong việc kiểm soát viêm nha chu. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tốt nhất, bệnh nhân cần tuân thủ hướng dẫn chăm sóc sau phẫu thuật và duy trì vệ sinh răng miệng đúng cách nhằm ngăn ngừa nguy cơ tái phát bệnh.

Quy trình phẫu thuật lật vạt điều trị viêm quanh răng

Có hai kỹ thuật phổ biến trong phẫu thuật lật vạt điều trị viêm quanh răng là vạt bao và vạt Widman sửa đổi.

Quy trình thực hiện phẫu thuật vạt bao

Vạt bao là phương pháp phẫu thuật giúp tiếp cận vùng viêm quanh răng mà không tác động mạnh lên vạt nướu. Quy trình thực hiện gồm ba bước chính:

Bước 1

Bác sĩ tiến hành rạch một đường trên rãnh lợi để mở rộng tầm nhìn mà không gây tổn thương mạnh đến vạt nướu. Đường rạch được thực hiện trên vùng niêm mạc màng xương vì khu vực này có đủ độ dày để đảm bảo việc lật vạt thuận lợi. Trong bước này, bác sĩ cần đảm bảo vạt có kích thước phù hợp để duy trì tuần hoàn máu và đường rạch đủ dài để có thể di chuyển vạt dễ dàng.

Bước 2

Dùng dụng cụ nạo chuyên dụng để loại bỏ mô hạt bị viêm đồng thời làm sạch bề mặt chân răng.

Bước 3

Đóng vạt bằng mũi khâu để đảm bảo vết thương liền nhanh và hạn chế nguy cơ nhiễm trùng sau phẫu thuật.

Quy trình thực hiện phẫu thuật vạt Widman sửa đổi

Phương pháp vạt Widman sửa đổi giúp mô nha chu lành mạnh hơn sau phẫu thuật nhờ thao tác tỉ mỉ loại bỏ lớp mô viêm trong túi nha chu. Quy trình thực hiện bao gồm sáu bước sau:

Bước 1

Tiến hành rạch một đường vát bên trong từ bờ lợi đến mào xương ổ răng, cách viền lợi khoảng 0,5 - 1mm. Đường rạch này tạo hình dạng vỏ sò giúp tiếp cận vùng viêm hiệu quả hơn. Trong quá trình này, bác sĩ cần đảm bảo phần nhú lợi có đủ độ dày để không gây tổn thương nặng đến mô mềm.

Bước 2

Sử dụng cây tách màng xương để tách vạt nướu. Lưu ý phần vạt tách ra vẫn phải được giữ nguyên ở phần đáy của vạt để đảm bảo khả năng lành thương.

Bước 3

Rạch một đường dọc theo rãnh lợi, kéo dài từ đáy chân răng xuống xương để tiếp cận vùng viêm.

Bước 4

Rạch đường thứ ba tại khu vực kẽ răng để loại bỏ phần cổ lợi bị viêm.

Bước 5

Sử dụng dụng cụ nạo chuyên biệt để loại bỏ mô hoại tử cùng tổ chức hạt bên trong khu vực vạt và xương ổ răng. Sau khi làm sạch bề mặt chân răng và lấy sạch cao răng, bác sĩ tiến hành bơm rửa vùng phẫu thuật bằng nước muối sinh lý. Lưu ý không làm tổn thương các sợi nha chu còn bám dính trên bề mặt răng.

Bước 6

Đóng vạt bằng chỉ khâu nha khoa và phủ một lớp mỡ kháng sinh để ngăn ngừa nhiễm trùng đồng thời hỗ trợ quá trình phục hồi mô nha chu.

Hy vọng qua bài viết trên đây bạn đã hiểu rõ được phẫu thuật lật vạt là gì và kỹ thuật này thường được chỉ định trong những trường hợp nào. Nhìn chung, phẫu thuật lật vạt là một phương pháp quan trọng giúp điều trị viêm nha chu ở giai đoạn nặng đồng thời hỗ trợ tái tạo mô nướu và xương ổ răng. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tối ưu sau phẫu thuật, bệnh nhân cần duy trì chế độ vệ sinh răng miệng nghiêm ngặt kết hợp với tái khám định kỳ để bác sĩ kiểm tra tình trạng lành thương và ngăn ngừa nguy cơ tái phát bệnh.